Sveitarstjórnarmál - 01.02.2001, Blaðsíða 60

UMHVERFISMAL
Backafall á Ven. Sænska ríkið hefur lagt fram fjármagn í verkefni sem miðar að því að
breyta samfélaginu á eynni í sjálfbæra átt. Allir íbúar eyjarinnar, 360 að tölu, tengjast
verkefninu með einum eða öðrum hætti. Ljósmynd: Olle Nordell.
framkvæma Staðardagskrá var að
fræða alla starfsmenn og stjórn-
málamenn í sveitarfélaginu, næstum
3000 manns. Nokkrir stjórnmála-
menn og 75 starfsmenn fengu 5
daga námskeið og héldu síðan 16
klukkustunda námskeið fyrir vinnu-
félaga sína. Hver og einn af þessum
75 „umhverfissendiherrum“ okkar
fræddi að meðaltali 40 af vinnu-
félögum sínum. Uttekt á umhverfís-
áhrifum vinnustaðarins og tillögur
til úrbóta voru hluti af náminu. Hver
vinnustaður samdi eigin dagskrá
fyrir umhverfisstarfið. Þar að auki
átti að semja sérstaka Staðardagskrá
fyrir sorp, frárennsli, orkumál,
skipulag og umferð sem stjóma átti
stefnu sveitarfélagsins í þessum
málum. Nú reynum við að fá stöð-
ugleika i starf „sendiherranna“ með
því að innleiða umhverfísstjómun-
arkerfi í sveitarfélaginu.
Mörg sveitarfélög hafa reynt að
ná til almennings, beint eða óbeint.
Ég ætla að nefna nokkur dæmi um
verkefhi þar sem almenningur hefur
verið mikilvægur þátttakandi í starf-
seminni.
Ven
Eyjan Ven í Eyrarsundi tilheyrir
Landskrona sveitarfélaginu. Þar búa
360 manns og flestir vinna í landi.
Við höfum fengið 12 milljónir
sænskra króna frá ríkinu til að
breyta samfélaginu á eynni í sjálf-
bæra átt. Sveitarfélagið verður að
leggja fram sömu fjárhæð í fram-
kvæmdirnar. Aætlunin hefur sem
markmið að gera eyna sjálfbæra
hvað varðar vatn, frárennsli og
orku. Rafknúinn hópferðabíll á að
sjá um flutninga, rafmagn verður
framleitt í vindrafstöðvum, hálmur
frá hveitiökrum á að hita upp húsin,
sólarorka verður nýtt til að hita
neysluvatn, regnvatn er notað í sal-
erni og frárennslið er hreinsað og
notað til að vökva orkugróður."
Hugmyndum um verkefnið var
safnað hjá íbúunum, meðal annars
með spumingalista sem allir fengu
tækifæri að svara. Þar var spurt:
„Hvaða þýðingu hefur Ven fyrir
þig? Hvemig vilt þú að líftð á Ven
verði árið 2010? Hvaða hindranir
koma í veg fyrir að þessi ffamtíðar-
sýn geti orðið að vemleika? Hvaða
úrbætur gætu rutt þessum hindmn-
um úr vegi?“ Það verður gaman að
sjá hvemig gengur að hrinda þessu í
framkvæmd. Ráða á einn starfs-
mann í tvö ár i þetta verkefhi.
Norra Fáladen í Lundi
A Norra Fáladen í Lundi var gerð
tilraun með vinnubók. íbúamir, sem
em um 11.000, þar á meðal margir
innflytjendur (íslendingar hafa verið
fjölmennastir), fengu vinnubækur
þar sem þeir gátu skráð allt sem
þeim fannst fara aflaga. Alls skiluðu
600 manns útfylltum vinnubókum.
Skýrsla var samin þar sem allt sem
fólk var óánægt með var skráð. I
næstu vinnubók átti fólk að skrifa
ffamtíðarsýn sína fyrir bæjarhlutann
og hvemig bæta átti það sem aflaga
fór. Þetta var líka sett saman i
skýrslu þar sem allt var tínt til.
Þriðja og síðasta skrefíð var að setja
saman dagskrá í vinnuhópum fyrir
bæjarhlutann út frá þvi sem komið
hafði fram í vinnubókunum.
Hjólaó til betri heilsu
í bæjarhlutanum Östra Torn i
Lundi var gerð tilraun til að fá þá
sem aka styttri vegalengdir en 5 km
til að hjóla i staðinn. Alls tóku 200
manns þátt í tilrauninni. Þeir fengu
læknisskoðun i upphafí, hjólatölvu,
ókeypis hjálp við hjólaviðgerðir og
möguleika á að vinna hjól í happ-
drætti. Árangurinn var góður. Marg-
ir byijuðu að hjóla í staðinn fyrir að
aka bíl styttri vegalengdir. Aðalrök-
in hjá mörgum vom ekki að bæta
umhverfið heldur heilsufarsleg. í
stað þess að skokka nokkmm sinn-
um í viku hjóluðu menn á hveijum
degi styttri vegalengdir.
Fjarvinna
Á eyjunni Öckerö fyrir utan
Gautaborg voru margir þreyttir á
biðröðunum í ferjuna sem flutti þá
til vinnustaða á meginlandinu. Þá
var opnað húsnæði fyrir fjarvinnu
með besta tölvubúnaði og góðri
skrifstofuþjónustu (ritari, símaþjón-
usta, fax o.s.frv.). Volvo og fleiri
fyrirtæki tóku þátt í verkefninu og
starfsmenn sem bjuggu á Öckerö
unnu í sameiginlegri skrifstofu á
eynni. Mengunin frá keyrslu þeirra í
vinnuna minnkaði og timinn sem
fór í ferðir til og frá vinnustaðnum
sömuleiðis. Að tveimur ámm liðn-
56