Helgafell - 01.12.1953, Blaðsíða 56

Helgafell - 01.12.1953, Blaðsíða 56
54 HELGAFELL ar merkileg fyrir þá sök, að hún var eins konar stefnusl^rárrit hins unga vísindamanns og háskólakennara. Um það leyti er Sigurður Nordal kom að háskólanum var hann ekki aðeins einn snjallasti kunnáttumaður á nor- ræn fræði, þeirra er þá voru uppi, heldur um leið einn fjölmenntaðasti íslenlingur í humaniora. Sérhæfing hans bar aldrei menntun hans ofurliði, norræn fræði urðu ekki í höndum hans afgirt vé, sem engir máttu augum líta aðrir en goðar vísindanna. Hitt var öllu heldur, að hann vildi veita þjóð- inni allri hlutdeild í niðurstöðum vís- indalegra rannsókna á sviði norrænna fræða. Hann vildi koma íslenzkum fræðirannsóknum ,,heim á bóndans bæ“. Þetta stafaði ekki einvörðungu af alþýðlegu lítillæti, heldur af þjóðar- nauðsyn Islendinga, svo sem þá var komið hugum þeirra. Sigurður Nordal var einn af þeim fáu menntamönnum, seim gerðu sér það ljóst á morgni íslenzks fullveldis, að steðja mundu að þjóð vorri ýmis menningarleg vandamál, sem til þessa höfðu ekki knúið svo fast dyra. Is- lenzka þjóðin varð að gera sér nokkra grein fyrir því, hvernig sambúðin yrði með íslenzkri menningu og erlendri í þeim heimi, sem var að skríða saman eftir heimsstyrjöldina. Heimurinn flæddi eins og stríður foss yfir hina nÝvýgðu fullvalda þjóð, og þá hlaut sú spurning að vakna, hvort við ætt- um að varðveita sjálfgróið tún okkar eða breyta því öllu í flag og gera okk- ur sáðsléttu að erlendum sið. Sigurður Nordal var allra manna lærðastur í íslenzkum og norrænum fræðum, en hann hafði einnig átt kost á því að kynna sér evrópska menningu, forna og nýja. Af þessu hvoru tveggja mun hann hafa fundið sér skylt að leggja orð í belg þegar sambúðarvanda- mál íslenzkrar og erlendrar menning- ar komst á dagskrá þjóðarinnar, enda hafði hann allan róminn til þess að á orð hans væri hlýtt. SigurðurNordal varð málsvari Uið- námsins í íslenzkri menningu. Hann eggjaði þjóðina til að varðveita sjálfa sig og það sem hún átti bezt, þegar er- lend vötn brystu yfir hana. Hann tok sér það verkefni á herðar að túlka á nýjan leik þann arf norrænna bók- mennta og menningar, er íslendingar höfðu ýmist skapað eða varðveitt, hann reyndi að vekjja réttmætt stolt með þjóðinni, svo að hún beygði ekki kné sín of djúpt fyrir hinum steigur- láta stónxannlega erlenda heimi. Þetta var því meiri nauðsyn sem hin alþýðlega ástundun íslenzkra fræða, hinn meðfæddi skilningur almennings á íslenzkri bókmennt var í rénun i sama mund og hið fornfálega bænda- þjóðfélag Islands tók að liðast í sund- ur. Sigurður Nordal reyndi að gera rannsóknir sínar á íslenzkum bok- menntuim og menningu svo úr garði, að almenningur mætti skilja, að ástundun þessa þjóðlega arfs væri ekki vísinda- legur unaður örfárra fræðimanna, heldur málefni, er bundið væri is- lenzkri þjóðartilveru. Völuspárútgáfa Sigurðar Nordal er eitt glæsilegasta dæmið um viðleitm hans til að veita íslenzkri alþýðu sýn inn í fegurðarheima bókmennta vorra. Hún hefur alla þá kosti, sem Nordal hefur orðið ágætastur af sem rithöf- undur: strangt vísindalegt taumhald a ritskýringu í einstökum atriðum, and- ríki og skarpskyggni í túlkun kvæðis- heildarinnar. Meginmál bókarinnar er Völuspá sjálf, samkvæmt texta K°n'
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Helgafell

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Helgafell
https://timarit.is/publication/1076

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.