Helgafell - 01.12.1953, Síða 54

52
HELGAFELL
felst. Bezta sagan er Helfró, sem jafn-
framt er sú stytzta í bókinni. Hún er
perla. Næsta sagnasafnið', Sæld og
syndir, með sjö sögum kom út 1937.
Sögumar eru nokkuð jafnbetri en í
fyrstu bókinni. Einna bezt er sagan
Aflandsvindur. Þriðja sagnasafnið,
Svalt og bjart, kom út 1939. Eru þar
í átta sögur og þar á meðal sagan For-
boðnu eplin, sem mér hefur alltaf þótt
skemmtilegasta saga Jakobs.
1946 kom út heildarútgáfa af verk-
um Jakobs Thorarensen í tveim bind-
um, undir heitinu Svalt og bjart. Það
var þarft. verk og þakkavert, en þægi-
legra hefði verið fyrir lesendur þess-
ara bóka, ef notaður hefði verið þynnri
pappír, eða þá að bindin hefðu verið
fleiri. Því að þessar bækur eiga ekki
að vera aðeins til að fylla upp í bóka-
skápinn. Þær eiga að vera le.tnar. En
þegar bókin er þykk, en brotið frem-
ur lítið, samanborið við þykktina, þá
er hvorki þægilegt að halda á henni
í hendinni, né að láta hana liggja opna
fyrir sér á borði.
Yndi unaSsstunda
Sigurður Einarsson — Helgafeil
1952
Enga grein bókmennta er eins erf-
itt að meta hlutlægt og lýrikk. Hún
skírskotar til tilfinninganna, til hjart-
ans engu síður en til heilans. Það sem
snertir einn djúpt lætur annan ósnort-
inn. Mat á lýrikk hlýtur því ætíð að
verða mjög persónulegt.
í kvæðabók Sigurðar Einarssonar,
Yndi unaðsstunda, eru aðeins fá
kvæði, sem hræra einhvem hjarta-
streng í mér og eru þannig lýrikk að
mínu mati. Það eru nokkur látlaus og
einföld kvæði: Haust, Það koma dag-
ar — að mínum dómi gott kvæði —
og örfá önur. Ljóðið Islam og kvæðið
uim Súí-sú eiga eflaust að teljast lýrísk
en verka á mig eins og útþynnt upp-
suða á Davíð og Tómasi, sem misst
hefur alla angan, og kvæðið Sex er-
indi um konu, sem í sjálfu sér er mjög
vel gert kvæði, er bæði um form og
efni stæling á Támasi, sbr. þriðja er-
indið:
í slíku töfraljósi
verða boðorðin svo brothætt
og hið bannaða og leyfða
fær annarlegan svip.
Og þar geta menn vanizt á
þá undarlegu útgerð,
sem aðallega er fólgin í
að brjóta öll sín skip.
En margt getur verið góður kveð-
skapur, þótt ekki sé það lýrikk í eigin-
legri merkingu þess hugtaks og óneit-
anlega ber margt í kvæðabók Sigurðar
Einarssonar vitni góðum gáfum og
dugnaði við kvæðasmíð. En ýmslegt er
þar líka alveg nauða ómerkilegt. Fóst-
urlandskvæðin verka á mig sem orð,
orð innantóm:
Hafi nokkur heimsins þjóða
hug og þrek sitt land að vinna,
nægan skilning, táp og trú,
helga skyldu barni að bjóða
byggða á reynslu þinni og hinna
skaltu vita, að það ert þú.
Betur að satt væri, en hvaða heilvita
manneskja tekur alvarlega svona stað-
hæfingu ?
Kvæðið Jón Baldvinsson er lofrolla
svo yfirdrifin, að sá mæti heiðursmað-
ur myndi blygðast sín, ef hann næði
að nema. Vera má, að einhverjum þyki
kvæðið Heilagt blóm fallegt og gott: