Morgunblaðið - Sunnudagur - 18.08.2013, Qupperneq 45

ur í forsetahöllina, svo hann gæti haldið verki sínu
áfram í samræmi við umboð sitt. Í næstu áskorunum
frá vestrænum höfuðborgum komu alvarleg tilmæli
um að herinn myndi alls ekki beita skotvopnum sín-
um gegn mótmælendum. Það er auðvitað sjálfsögð
ósk og krafa að friðsamlegum mótmælum sé aldrei
svarað með valdi af neinu tagi. En þegar mótmæli
eru komin langt út fyrir ramma þess að vera frið-
samleg horfir málið öðru vísi við. Þegar hundruð
þúsunda mótmælenda reyna að leggja undir sig
stjórnarskrifstofur lands með ofbeldi og vopnaburði,
þá er aðeins tvennt til. Að láta þá tilraun ná fram að
ganga, þótt vitað sé að mikill meirihluti þjóðarinnar
sé ekki aðeins andvígur henni, heldur skelfingu lost-
inn um framtíð sína, eða að grípa til aðgerða. Her,
sem við slíkar aðstæður lofar að beita ekki þeim úr-
ræðum sem hann hefur, er enginn her, ekki einu
sinni Hjálpræðisher. Hann verður undir.
Hver yrðu viðbrögð í Vesturheimi?
Fróðlegt væri að vita hvaða fyrirmæli vestrænar
lýðræðisstjórnir gæfu sínum öryggissveitum ef þús-
undir manna, þar af nokkur hundruð þeirra búnir
skotvopnum, stefndu að Hvíta húsinu eða Downings-
træti 10. Myndu ráðamenn þar, á þeirri ögurstund,
hlusta mest eftir áskorunum frá Kaíró og Kabúl um
að taka nú alls ekki of hart á mótmælendum? Eng-
inn vafi er á því, að þegar eru til útfærðar áætlanir
um hvernig bregðast ætti við atburðum af því tagi.
Enda flokkaðist það undir alvarlega vanrækslu að
láta hjá líða að gera slíkar áætlanir sem grípa mætti
til í slíkri neyð. En það er jafn vafalaust að ekki er
nokkur leið að fá upplýsingar um tilurð og innihald
slíkra áætlana. Það er ekki einu sinni víst að þeir
Manning og Snowden hafi séð þær.
Erdogan með Morsi
En það er hins vegar jafnan svo að valdamenn sem
aðrir horfa gjarnan með öðrum hætti til atburða
fjær en þeirra sem verða í þeirra ranni. Þannig er
sá góði forsætisráðherra Tyrkja, Erdogan, rasandi
reiður yfir meðferð Egypta á mótmælendum síðustu
daga. Sjálfum þótti honum á hinn bóginn sjálfsagt
að beita miklu afli nýlega gegn löndum sínum sem
andæfðu nýjum skipulagstillögum í miðborg Ist-
anbúl. En Erdogan lítur á sig sem baráttubróður
Morsis og Bræðrafélags múslíma og sjálfur er hann
ekki búinn að gleyma því þegar tyrkneski herinn
fékk komið honum sjálfum á bak við lás og slá fyrir
það ódæði að fara með ljóð sem hershöfðingjarnir
höfðu ekki smekk fyrir: „Moskurnar eru okkar her-
skálar/ hvolfþök þeirra okkar hjálmar/ turnspír-
urnar byssustingirnir/og hinir trúföstu okkar her-
menn.“
Fyrir þennan lestur mátti Erdogan dúsa innan
múrs í fjóra mánuði.
Á Íslandi, þar sem annar hver maður er skáld og
hinn telur að hann sé það og utanbókarkunnátta á
ljóðum er enn almenn, gæti slík refsistefna verið
verulega íþyngjandi, eins og það yrði líklega orðað í
opinberum skýrslum.
* Fróðlegt væri að vita hvaðafyrirmæli vestrænar lýðræð-isstjórnir gæfu sínum öryggissveitum
ef þúsundir manna, þar af nokkur
hundruð þeirra búnir skotvopnum,
stefndu að Hvíta húsinu eða Down-
ingstræti 10.
Dalalæða
við Gunnarshólma.
Morgunblaðið/Eggert
18.8. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 45