Morgunblaðið - 05.10.2013, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. OKTÓBER 2013
SÁRAEINFALT
OG UNAÐSLEGA GOTT
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Ístak hefur haldið sínu striki í Noregi
þrátt fyrir gjaldþrot móðurfélagsins
E. Pihl & Søn í Danmörku. Fyrirtæk-
ið var með níu verkefni í Noregi, en
ábyrgðir voru í nafni danska risa-
félagsins. Ístak missti eitt þessara
verkefna, en á móti var nýverið samið
um nýtt verkefni á níunda staðnum.
Útgerð fyrirtækisins er svipuð í Nor-
egi og áður að sögn Kolbeins Kol-
beinssonar, framkvæmdastjóra Ís-
taks, og verður reynt að fjölga
verkefnum þar enn frekar á næst-
unni.
Fengu ekki verk
í grennd við Stavanger
Það var aðeins gangagerð fyrir
vegagerðina í Vestur-Noregi í grennd
við Stavanger, sem ekki var haldið
áfram eftir gjaldþrotið. Þar var um
helmingur eftir af um tveggja millj-
arða verkefni, en hluti þess sem eftir
var átti að vinnast af norskum undir-
verktaka. Það sem eftir var verður
boðið út að nýju og hugsanlega kemur
Ístak aftur að verkinu með undir-
verktakanum, sem ætlar nú að bjóða í
verkefnið í eigin nafni.
Kolbeinn segir að þeir hafi haldið
öðrum samningum sem gerðir voru í
nafni Pihl & Søn við norsku siglinga-
stofnunina og vegagerðina annars
staðar í landinu. Meðal annars hafi
þeir fengið verkefni í Ytre-Sortvik í
Norður-Noregi upp á um einn millj-
arð króna. Boðið var í verkið undir
nafni Pihl fyrir gjaldþrotið og átti fyr-
irtækið lægsta tilboðið. Gengið var til
samninga við Ístak þrátt fyrir gjald-
þrotið, sem Kolbeinn telur góðan
vitnisburð um tiltrú manna á
félaginu.
Frekari sókn fram-
undan í Noregi
Verkefnum fyrirtækisins lýkur á
Grænlandi á næstu vikum og við Búð-
arhálsvirkjun um áramót. Kolbeinn
segist vonast til að samið verði um
einhver verkefni í Grænlandi, en ekk-
ert sé í hendi þar. Hérlendis
vinna starfsmenn nú m.a. á
Hellisheiði, í Mosfellsbæ og við
breytingar á Hverfisgötu auk
Búðarháls. Lítið sé hins vegar
að gerast á verktakamarkaði
hérlendis og að óbreyttu muni
Ístak einbeita sér að því að
sækja enn frekar fram á
Noregsmarkaði.
Ljósmynd/Ístak
Ístak í Noregi Göngin í bakrunni eru um 1,2 kílómetrar og eru þau lengstu af þremur göngum sem Ístak gerði í
Alta. Brúin í forgrunni var byggð af öðrum verktaka, sem varð gjaldþrota í sumar og fól norska vegagerðin Ístaki
að ljúka vinnunni sem hluta af þeirra samningi. Gert var ráð fyrir að ljúka brúarsmíðinni í október.
Ístak hefur náð vopn-
um sínum í Noregi
 Samið um níu verkefni  Útgerðin svipuð og áður
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Róbert R. Spanó, settur umboðs-
maður Alþingis, hefur gert athuga-
semdir og lagt fram tillögur til úr-
bóta varðandi fangelsið á
Litla-Hrauni. Hann heimsótti fang-
elsið 3. maí sl. að eigin frumkvæði.
„Heimsóknin í fangelsið á Litla-
Hrauni var liður í athugun á því
hvort aðstæður í fangelsinu, aðbún-
aður fanga og verklag við ákvarð-
anatöku um réttarstöðu þeirra sam-
rýmist ákvæðum stjórnarskrár-
innar, Mannréttindasáttmála
Evrópu, gildandi laga og reglugerða
um fullnustu refsinga auk megin-
reglna stjórnsýsluréttar,“ segir í
frétt á heimasíðu Umboðsmanns Al-
þingis.
Í skýrslunni eru dregin fram atriði
sem umboðsmaður telur til greina
koma að beina síðar til stjórnvalda
sem sérstökum tilmælum um úrbæt-
ur. „Drög að skýrslunni eru því lögð
fram til þess að stjórnvöldum gefist
kostur á að bregðast við þessum at-
riðum áður en umboðsmaður tekur
endanlega ákvörðun um hvort form-
legum tilmælum verður beint til
stjórnvalda.“
Umboðsmaður bendir m.a. á að sú
almenna afstaða fangelsisyfirvalda
hafi komið fram í heimsókninni „að
misbrestur væri á að fangar fengju
sambærilega heilbrigðisþjónustu og
aðrir borgarar og sem þeim á að vera
tryggð í lögum“. Þá telur umboðs-
maður að brýnt tilefni sé til að
endurskoða fyrirkomulag geðheil-
brigðisþjónustu á Litla-Hrauni.
„Ég tel því að til greina komi að
beina þeim tilmælum til velferðar-
ráðherra, innanríkisráðherra og
Fangelsismálastofnunar að þegar
verði gerðar viðhlítandi ráðstafanir
til að koma geðheilbrigðisþjónustu í
fangelsinu að Litla-Hrauni í það horf
að ekki leiki vafi á því að þeir fangar,
sem þess þurfa, njóti þeirrar umönn-
unar sem þeir eiga rétt á samkvæmt
stjórnarskrá og lögum og við að-
stæður sem samrýmist ástandi
þeirra og þörfum.“
Einnig bendir umboðsmaður m.a.
á að breyta þurfi aðstöðu við almenn-
ingssíma í fangelsinu og endurskoða
verklagsreglur um heimsóknir án
snertingar. Þá þurfi úthlutun starfa í
fangelsinu að byggjast á fyrirsjáan-
legum viðmiðum.
Gerir tillögur
um úrbætur
 Umboðsmaður heimsótti Litla-Hraun
Morgunblaðið/Ómar
Litla-Hraun Umboðsmaður Alþingis
telur ýmsu ábótavant í fangelsinu.
„Þessi staða í Noregi var í
raun grafalvarleg og maður
áttaði sig kannski fyrst á því
þegar vegagerðin í Stavanger
vildi hreinlega ekki ræða við
okkur og þurfti þess heldur
ekki“ segir Kolbeinn Kolbeins-
son.
„Þegar önnur verkefni gengu
upp og eitt bættist við kunni
maður enn betur að meta
hversu vel okkar strákar höfðu
kynnt sig og unnið sig í álit
hjá verkkaupunum.
Menn voru tilbúnir
að leggja ýmislegt á
sig til að halda áfram
samningi við okkur án
þess að þurfa þess,“
segir Kolbeinn.
Strákarnir
vel kynntir
STAÐAN VAR GRAFALVARLEG
Kolbeinn Kolbeinsson
„Best er að sjá norðurljósin á þessu ári en þau ná toppn-
um núna, sé miðað við tíu til tólf ára tímabil,“ segir
Grétar Jónsson, einn af eigendum Aurora Reykjavík,
norðurljósaseturs sem opnaði í sumar. Mikið hefur ver-
ið að gera eftir opnun. Grétar segist ekki vera hræddur
um að ferðamönnum fækki, eftir að toppi norðurljós-
anna hafi verið náð í ár. „Það er alltaf mikill áhugi á að
fræðast um þetta náttúrufyrirbæri. Þó að líkurnar
minnki þá sjást alltaf norðurljós,“ segir Grétar.
„Norðurljósaspáin er mikið notuð af þeim sem gera
út á norðurljós, eins og ferðaþjónustunni,“ segir Óli Þór
Árnason, veðurfræðingur hjá Veðurstofu Íslands, um
norðurljósaspá Veðurstofunnar. Hann segir hana nokk-
uð áreiðanlega en bendir hinsvegar á að „skýjahuluspá-
in sé með viðkvæmustu spáafurðum. Skýjaeðlisfræðin
er flókin og þessar spár eru ekki komnar eins langt og
almennar spár,“ segir Óli Þór. Að sjá norðurljósin sé
alltaf „svolítið lottó“.
„Norðurljósaferðir verða vinsælli með hverju árinu.
Salan á ferðum í vetur til Íslands gengur vel og hafa
norðurljósin alltaf töluverð áhrif á söluna,“ segir Guð-
jón Arngrímsson, upplýsingafulltrúi Icelandair.
Hann segir að yfir tugþúsundir útlendinga kaupi
ferðir til landsins yfir vetrarmánuðina meðal annars
vegna norðurljósanna. Ferðirnar njóta mikilla vinsælda
hjá Bretum og Bandaríkjamönnum. thorunn@mbl.is
Best að sjá norðurljósin í ár
 Ásókn í norðurljósaferðir
 Spáin hefur gefið góða raun
Ljósmynd/Jónas Erlendsson
Páll E. Winkel, forstjóri Fangelsis-
málastofnunar, sagði að brugðist
yrði við drögunum að skýrslu um-
boðsmanns Alþingis. Fangelsis-
málastofnun fékk drögin til um-
sagnar í fyrradag og hefur frest
fram að áramótum til að bregðast
við.
„Við munum að sjálfsögðu gera
það,“ sagði Páll. „Við viljum eiga
gott samstarf við umboðsmann og
höfum átt í góðum samskiptum
við hann um þessi mál. Það er gott
að fá góðar ábendingar og við
munum gera það sem við getum til
að bæta úr því sem er á okkar
valdi,“ sagði Páll. Hann benti á að
ekki sé á valdi Fangelsismálastofn-
unar að bregðast við öllum ábend-
ingum umboðs-
manns Alþingis.
„Stóra atriðið í
þessu snýr að
heilbrigðisþjón-
ustu fyrir fanga,“
sagði Páll um
þær ábendingar
sem hann telur
brýnast að
bregðast við. Sá málaflokkur er
ekki á ábyrgð Fangelsismálastofn-
unar heldur heilbrigðisráðuneytis-
ins. Páll sagði að fangelsisyfirvöld
hefðu gert athugasemdir varðandi
heilbrigðisþjónustu fanga í gegn-
um tíðina. „Ég vonast til þess að
þetta brýni heilbrigðisyfirvöld,“
sagði Páll.
Heilbrigðismál fanga mikilvæg
FANGELSISYFIRVÖLD ÆTLA AÐ BREGÐAST VIÐ
Páll E. Winkel