Læknablaðið - 15.04.2001, Síða 43

FRÆÐIGREINAR / ÞING SKURÐLÆKNA, SVÆFINGA- OG GJÖRGÆSLULÆKNA
endurtekinna kviðslita fimm árum eftir aðgerð. Markmið þessa
hluta rannsóknarverkefnisins sem hér er lýst er að meta
skammtímaárangur.
Efniviður og aðfcrðir: Rannsóknin er slembuð þar sem TAPP
aðgerð (518 sjúklingar) var borin saman við opna Shouldice aðgerð
(524 sjúklingar). í rannsóknina voru valdir 1042 karlmenn 30-70 ára
sem gengust undir aðgerð vegna nárakviðslits í fyrsta skipti.
Upplýsingar fyrir og eftir aðgerð voru skráðar. Verkir eftir aðgerð
og verkjalyfjanotkun var metin fyrstu vikuna og verkir síðan metnir
reglulega í 12 vikur með VAS-kvarða.
Niðurstöður: Aðgerðartími var marktækt lengri við TAPP aðgerð
en við Shouldice aðgerð (68 á móti 54 mínútum; p<0,001). Ekki var
marktækur munur á tíðni fylgikvilla í sambandi við aðgerð (TAPP
aðgerð: 17%; Shouldice aðgerð: 14%; p>0,l) og voru flestir
fylgikvillar vægir. Hópurinn sem gekkst undir TAPP aðgerð var
með mun minni verki eftir aðgerð en hópurinn sem gekkst undir
Shouldice aðgerð. Miðgildi samanlagðra VAS-gilda einum,
tveimur, þremur, fimm og sjö dögum eftir aðgerð voru 90 í hópnum
sem gekkst undir TAPP aðgerð en 160 í hópnum sem gekkst undir
Shouldice aðgerð (p<0,0001). Hópurinn sem fór í TAPP aðgerð
notaði samanlagt þrjár verkjatöflur (paracetamól/dextró-
própoxýfen) fyrsta, annan, þriðja, fimmta og sjöunda dag eftir
aðgerð (miðgildi) en hópurinn sem fór í Shouldice aðgerð notaði
samanlagt 12 verkjartöflur (p<0,0001). Veikindaleyfi * voru
marktækt styttri hjá hópnum sem gekkst undir TAPP aðgerð (10
dagar á móti 14 dögum; p <0,001). Þremur mánuðum eftir aðgerð
voru sjúklingar með meiri óþægindi eftir Shouldice aðgerð en eftir
TAPP aðgerð.
Ályktanir: Rannsókn þessi, sem er sú stærsta sinnar tegundar í
heiminum, sýnir að TAPP aðgerð við nárakviðsliti er örugg og
hentug aðgerð. Tíðni fylgikvilla er ekki hærri en við Shouldice
aðgerð. Sjúklingar eru með minni verki en við Shouldice aðgerð
auk þess sem þeir eru styttri tíma frá vinnu.
SK 20 Meðferð tvíhliða nárakviðslita med kviðsjáraðgerð
Fritz Berndsen, Agneta Montgomery , Ulf Petersson
Skurðdeild Háskólasjúkrahússins í Málmey
Inngangur: Aðgerðir á nárakviðsliti eru meðal algengustu skurð-
aðgerða. Á síðasta áratugi hefur meðferð nárakviðslita breyst
verulega med tilkomu nýrrar aðgerðartækni og vegna aukins
gæðaeftirlits í skurðlækningum. Um 15-20% sjúklinga með
nárakviðslit hafa tvíhliða (bilateral) kviðslit. Áður voru þessir
sjúklingar meðhöndlaðir með tveimur aðgerðum með nokkurra
vikna millibili en með tilkomu kviðsjáraðgerða og opinna aðgerða
með netinnlögn, eru báðir nárar í auknum mæli meðhöndlaðir í
sömu aðgerð. Markmið rannsóknarinnar var að meta árangur
kviðsjáraðgerða við meðferð á tvíhliða nárakviðsliti.
Efniviður og aðferðir: Afturskyggn rannsókn var gerð á sjúkra-
skrám allra sjúklinga. Aðgerðartækni, skurðtími, fylgikvillar og
legutími voru athuguð. Spurningalisti var sendur til allra sjúklinga
og þeir spurðir um óþægindi eftir aðgerð og einkenni um endur-
tekið kviðslit. Níutíu og fimm prósent af sjúklingunum svaraði
heimsendum spumingalista. Þeir sjúklingar sem lýstu óþægindum
eða grun um endurtekið kviðslit gengust undir læknisskoðun.
Niðurstöður: Frá 1993 til 1998 voru 168 sjúklingar meðhöndlaðir
með kviðsjáraðgerð vegna 336 tvíhliða nárakviðslita en 25% voru
endurtekin kviðslit. Meðalaldur sjúklinga var 65 ár (spönnun: 26-
86). Flestir sjúklingar lágu inni í sólahring eftir aðgerð en 45%
sjúklinganna fóru heim aðgerðardag. TAPP aðgerð (Trans-
Abdominal Preperitoneal Patch) var notuð hjá 83% sjúklinga en
TEP aðgerð (Totally Extraperitoneal Patch) hjá 13%. Aðgerðar-
tími (miðgildi) var 75 mínútur (spönnun: 32-165). Tíðni fylgikvilla
var 13,8% og voru flestir vægir en skurðdauði var enginn. Tíðni
endurtekinna kviðslita var 2,7%, þremur árum eftir aðgerð. Af
þeim sem svöruðu spurningalista höfðu 15,5% einhver óþægindi
eftir aðgerðina en þau voru í allflestum tilfellum væg.
Ályktanir: Niðurstöður okkar sýna að kviðsjáraðgerð er örugg
meðferð við tvíhliða nárakviðslitum og tíðni fylgikvilla og
endurtekinna kviðslita er ekki hærri en lýst er við kviðsjáraðgerð á
nárakviðsliti öðrum megin.
SK 21 Brjóstakrabbameln á islandi 1989-1993, meðferð og horfur
Andri Konráðsson1, Páll Helgi Möller', Höskuldur Kristvinsson1, Jón
Gunnlaugur Jónasson2, Helgi Sigurðsson3
'Skurðdeild Landspítala Hringbraut, 2Rannsóknarstofa Háskólans í meinafræði,
’krabbameinslækningadeild Landspítala Hringbraut
Inngangur: Brjóstakrabbamein er algengasta krabbamein kvenna á
íslandi. Handlæknisfræðileg meðferð sjúkdómsins hefur orðið
inngripsminni á síðustu árum og æ meira gert af svokölluðum
brjóstasparandi aðgerðum. Hefðbundið er þó enn að gera hol-
handarskurð til stigunar og fleira hjá öllum konum með brjósta-
krabbamein. Ný tækni sem fyrirhugað er að taka upp á Landspítala
háskólasjúkrahúsi mun breyta þessu. Svokölluð „Sentinel node
biopsy“ tækni gerir kleift að úrskurða hvort holhandarmeinvörp
eru fyrir hendi, og þannig er hægt að komast hjá holhandarskurði
hjá þeim stóra hópi kvenna sem ekki hefur holhandarmeinvörp.
Slíkt er tvímælalaust ávinningur þar sem helstu fylgikvillar brjósta-
aðgerða stafa af holhandarskurðinum.
Tilgangur rannsóknarinnar er að meta nýgengi brjóstakrabbameins á
Islandi, meðferð og lifun. Einnig að kanna sérstaklega algengi hol-
handarmeinvarpa hjá konum með æxli minni en 2 cm. enda mun þeim
helst gagnast þessi tækni. Ennfremur að bera saman lifun við mis-
munandi skurðaðgerðir og algengi staðbundinnar endurkomu æxlis.
Efniviður og aðferðir: Ur krabbameinsskrá Krabbameinsfélags
Islands voru fengnar upplýsingar um allar konur sem greindust með
brjóstakrabbamein á árunum 1989 til 1993. Vefjameinafræðileg
svör þeirra sem fóru í skurðaðgerð voru yfirfarin, upptýsingar um
geislameðferð á frumæxli eða staðbundið endurkomuæxli voru
fengnar frá geislaeiningu krabbameinslækningadeildar Landspítala
Hringbraut. Kannað var hvort vefjasýni frá staðbundinni endur-
komu æxlis innan fimm ára höfðu verið send einhverri þriggja vefja-
fræðirannsóknastofa sem starfandi voru á tímabilinu.
Niðurstöður: Á tímabilinu greindist krabbamein í öðru brjósti 608
kvenna og báðum brjóstum níu kvenna. Aldur þeirra var frá 29 til
97 ára (meðaltal 59,9 ár) og heildar fimm ára lifun 60,9%. ítarlegri
niðustöður verða kynntar á þinginu.
Læknablaðið 2001/87 315
L.