Læknablaðið - 15.07.2001, Blaðsíða 7

FRÁ RITSTJÓRN
Að vera eða vera ekki í sumarfríí
Það er fátt betra en að
liverfa frá erli vinnudagsins
og vakna í fríi. Frí og sér-
staklega sumarfrí er öllum
kærkomið, læknum sem
öðrum, þó svo hið síðar-
nefnda eigi sér ekki langa
sögu í vinnusiðfræðilegu
samhengi. Talið er að
sumarfn hafi komið til með
flutningi fólks úr sveitum á
öndverðri síðustu öld. Sumarfríin voru þá sumpart
hugsuð sem tækifæri til að létta undir með
ættingjum í sumarönnum sveita og þannig var það
eitt að skipta um starfsvettvang nægjanleg hvfld frá
venjubundnum störfum. Svo sterkt er þetta greipt í
tilveru og vinnuvitund okkar að enn er starfsári
Fláskóla Islands skipað eftir burðarmáli sauð-
kindarinnar og önnum til sveita. Hvort það sé
sumarvinnu í sveitum eða smitbólu frá nágranna-
löndunum að kenna þá hafa íslendingar áttað sig á
því að það er hægt að taka sér frí á öðrum tímum en
á sumrin, þó svo sumarfríið sé enn hornsteinn fría.
En hvenær er læknir í fríi og hvenær ekki?
I fyrsta lagi er eðli læknisstarfsins þannig að
oftar en ekki er læknirinn truflaður í sínu fríi og
það talið eðlilegur hluti þess að starfa sem læknir
að sinna sjúklingum sínum hvenær sem er. Þannig
er oft áreynsluminna að leysa strax úr vanda sjúk-
linganna en að heyra eftir á af stórfelldum
vandræðum, sem unnt hefði verið að leysa á
einfaldan hátt.
I öðru lagi er vert að athuga það að yfir
sumarmánuðina dregur verulega úr framleiðni
fyrirtækja og á það einnig við um framleiðni í
heilbrigðiskerfinu. Það væri svo sem í lagi ef fólk
tæki sér frí í að veikjast, en svo gott er það nú ekki
þó svo verulega dragi úr umgangspestum yfir
sumartímann. Hin síðari ár hefur hins vegar skorið
í augu að á þessum sama tíma fjölgar slysum
gríðalega, allt frá smáum áverkum er hljótast af
ærslafullum leikjum til stórslysa er valda fjörtjóni
eða stórskaða ásamt meðfylgjandi örkumli. Síðasta
sumar var eitt slíkt og engum þeim er veitti
heilbrigðisþjónustu var það sumar sælutími.
í þriðja lagi eru þeir læknar sem reka eigin
læknastofur, en þeir leyfa sér ekki að hverfa frá í frí
í langan tíma í senn, bæði vegna efnahagslegra
krafna um stöðugan rekstur og einnig til að tryggja
samfellu í þjónustu, en óhætt er að segja að
þjónustustig þessa hluta heilbrigðiskerfisins sé
fádæma gott.
I fjórða lagi eru það stórmálin er varða lækna-
stéttina, vandamál ýmissa heilbrigðisstofnana eða
sameining sjúkrahúsanna, en eill einkenni
stórmála er að þau taka ekkert tillit til árstíða. Enn
eitt slíkt mál er skýrsla Ríkisendurskoðunar um
starfsemi lækna. Látum kjurt að amast við því að
möppufólk fjalli af vanþekkingu um lækna og störf
þeirra en að þurfa að lesa og sitja undir ávirðingum
hjúkrunarfræðinga, okkar helstu samstarfsmanna,
í niðurlagi skýrslunnar er alls óþolandi. Þar er veist
að hópum lækna á órökstuddan hátt með rógi sem
hvergi á sinn líkan. Skrifað er þar meðal annars að
háls-, nef- og eyrnarlæknar setji rör í hljóðhimnur
að ástæðulausu! Sá er þetta skrifar er háls-, nef- og
eyrnalæknir og verður honum óljúft að koma til
vinnu að loknu sumarleyfi og þurfa að heyra, ef til
vill, pískrað: „Þarna er háls-, nef- og eyrnalæknir-
inn sem setur rör í eyru barna að óþörfu ..."
Atvinnurógur af þessu tagi ber merki hugleysis
sem er það alhliða að hvergi ber skugga á, svo
stuðst sé við snilli skáldsins.
Vegna alls þessa geta frflok að hausti verið
læknum fyrirkvíðanleg, skammdegið að færast yfir,
biðlistar lengri og erill sumarsins enn sitjandi í sinni
og sinum. En einfaldar athafnir eins og að snúa
krananum á gasgrillinu, snúa tappanum á tónik-
flöskunni, snúa úrlausum úlnliðnum eða snúa sér
við og veifa bless í Leifsstöð og halda af stað í frí
kæta okkur og hvfla. Gleðilegt sumar!
Höfundur er sérfræðingur í háls-, nef- og eyrnalækningum á
Landspítala Fossvogi.
Frágangur
fræðilegra greina
Höfundar sendi tvær geröir
handrita til ritstjórnar
Læknablaðsins,
Hlíðasmára 8,200
Kópavogi. Annað án nafna
höfunda, stofnana og án
þakka sé um þær að ræða.
Greininni fylgi yfirlýsing
þess efnis að allir höfundar
séu lokaformi greinar
samþykkir og þeir afsali
sér birtingarrétti til
blaðsins.
Handriti skal skilað með
tvöföldu línubili á A-4
blöðum. Hver hluti skal
byrja á nýrri blaðsíðu í
eftirtalinni röð:
• Titilsíða: höfundar,
stofnanir, lykilorð á ensku
og íslensku
• Ágrip og heiti greinar á
ensku
• Ágrip á íslensku
• Meginmál
• Þakkir
• Heimildir
Töflur og niyndir skulu vera
á ensku eða íslensku, að
vali höfunda.
Tölvuunnar myndir og gröf
komi á rafrænu formi
ásamt útprenti. Tölvugögn
(data) að baki gröfum fylgi
með, ekki er hægt að nýta
myndir úr PowerPoint eða
af netinu.
Sérstaklega þarf að semja
um birtingu litmynda.
Eftir lokafrágang berist allar
greinar á tölvutæku formi
með útprenti.
Sjá upplýsingar um frágang
fræðilegra greina:
http://www.icemed.is/
laeknabladid
Umræðuhluti
Skilafrestur efnis í næsta
blað er 20. undanfarandi
mánaðar nema annað sé
tekið fram.
Læknablaðið 2001/87 603