Læknablaðið - 15.07.2001, Blaðsíða 21
FRÆÐIGREINAR / LIFRARMEINVÖRP / SJÚKRATILFELLI
chronotherapy with oxaplatin, fluorouracil, and folinic acid in
metastatic colorectal cancer. International Oragnization for
Cancer Chronotherapy. Lancet 1997; 350: 681-6.
4. Fong Y, Fortner J, Sun RL, Brennan MF, Blumgart LH. Clinical
score for predicting recurrence after hepatic resection for
metastatic colorectal cancer. Analysis of 1001 consecutive
cases. Ann Surg 1999; 230: 309-29.
5. Guðbjartsson T, Magnússon J. Lifrarmeinvörp frá krabbameini
í ristli og endaþarmi. Yfirlitsgrein um skurðmeðferð. Lækna-
blaðið 2001; 87:609-12.
6. Ekberg H, Tranberg KG, Andersson R, Lundstedt C,
Hagerstrand I, Ranstam J, et al. Pattern of recurrence in liver
resections for colorectal secondaries. World J Surg 1987; 11:
541-7.
7. Hughes KS, Simon R, Songhorabodi S. Resection of the liver
for colorectal carcinoma metastases: a multi-institutional study
of patterns of recurrence. Surgery 1986; 100: 278-83.
8. Neeleman N, Andersson R. Repeated liver resection for
recurrent liver cancer. Br J Surg 1996; 83: 893-901.
9. Fernandez-Trigo V, Shamsa F, Sugarbaker PH, and other
members of the Repeat Hepatic Resection Registry. Repeat
liver resections from colorectal metastasis. Surgery 1995; 117:
296-304.
10. Wagner JS, Adson MA, Van Heerden JA, Adson MH, Ilstrup
DM. The natural history of heptaic metastases from colorectal
cancer. Ann Surg 1984; 199: 502-8.
11. Nordlinger B, Guiguet M, Vaillant JC, Balladur P, Boudjema K,
Bachellier P, et al. Surgical resection of colorectal carcinoma
metastases to the liver. A prognostic scoring system to improve
case selection, based on 1568 patients. Assocociation Francaise
de Chirurgie. Cancer 1996; 77: 1254-62.
12. Iwatsuki S, Dvorchik I, Madariaga JR, Marsh JW. Dodson F,
Bonham AC, el al. Hepatic resection for metastatic colorectal
adenocarcinoma: a proposal of a prognostic scoring system. J
Am Coll Surg 1999; 189: 291-9.
13. Cady B, Stone MD, McDermott WV Jr. Technical and
biological factors in disease-free survival after hepatic
resection for colorectal cancer metastases. Arch Surg 1992; 127:
561-8.
Symbicort Turbuhaler
INNÖNDUNARDUFT, R 03 A K (Sérlyfjaskrártexti og heimildaskrá)
Innihaldslýsing: Hver skammtur inniheldur: Budesonidum INN 160 míkróg og Formoterolum INN, fúmarat tvíhýdrat, samsvarandi Formoterolum INN 4,5 mlkróg og Lactosum. Ábendingar: Til reglulegrar meðferðar á astma þegar samsett
lyfjameðferð (barksteri til innðndunar og langvirkur betaörvi) á við þegar ekki næst full stjóm á sjúkdómnum með barkstera til innöndunar og stuttverkandi beta2-örva til innöndunar eftir þörfum, eða þegar full stjóm hefur náðst á sjúkdómnum með
bæði barkstera til innöndunar og langverkandi beta2-örva. Skammtar og lyfjagjöf: Lyfiö er ekki ætlað til upphafsmeöferðar á astma. Skömmtun virku efnanna í lyfinu er einstaklingsbundin og henni á að breyta til samræmis við alvarleika sjúkdómsins.
Skammti skal breyta að lægsta skammti sem heldur einkennum sjúkdómsins niöri. SkammtastærOir handa fullorðnum: 1-2 innandanir tvisvar sinnum á sólarhring. Venjulega þegar stjóm á einkennum hefur náðst með gjöf lyfsins tvisvar sinnum
á sólarhring, getur skammtaminnkun að lægsta virka skammti leitt til þess að unnt verði að gefa lyfið einu sinni á sólarhring. Skammtastærðir handa bömum (yngrí en 12 ára): Lyfiö er ekki ráölagt bömum yngri en 12 ára. Sérstakir sjúklingahópar:
Ekki þarf að breyta skömmtum hjá öldruöum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir búdesóniöi, formóteróli eða innönduðum mjólkursykri. Varnaöarorö og varúðarreglur: Ráðlagt er að minnka skammta smám saman þegar meðferð er hætt. Ef sjúklingur
telur að meðferð skili ekki viöunandi árangri eða að hann þurfi meira en núverandi skömmtun samsetts lyfs, verður hann að leita læknis. Aukin notkun berkjuvíkkandi lyfs í bráðatilvikum (rescue bronichodilatores) bendir til versnunar á undiriiggjandi
ástandi og krefst endurmats á astmameöferöinni. Skyndileg og áframhaldandi versnun á stjóm astma getur veriö lífshættuleg og brýnt er að endurmeta meðferðina. í slíkum tilvikum skal hafa I huga þörf á aukinni meðferð með barksterum eða
hvort gefa þurfi að auki bólgueyðandi lyf til inntöku, eins og kúr með barksterum eða sýklalyfjameðferð ef sýking er til staöar. Almenn einkenni geta komið fram við notkun hvaða barkstera til innðndunar sem er, sérstaklega við stóra skammta
sem eru gefnir til langs tíma. Þessar verkanir koma miklu síður fram við meðferð til innöndunar heldur en þegar barksterar eru teknir inn. Hugsanlegar almennar verkanir eru m.a. bæling nýrnahettna, seinkun á vexti hjá börnum og unglingum,
minnkun á beinþéttni, vagl á auga og gláka. Það er þess vegna mikilvægt að skammtur af innönduðum barksterum só sá minnsti sem heldur einkennum niöri. Lyfið á að gefa með varúð sjúklingum með ofstarfsemi skjaldkirlils, krómfíklaæxli
(phaeochromocytoma), sykursýki, ómeðhöndlaðan kalíumskort, hjartavöðvakvilla með þrengingum og hjartavöðvastækkun (hypertrophic obstructive cardiomyopathy), sjálfvakin neöanósæðarþrengsli (idiopathic subvalvular aortic stenosis), alvariegan
háþrýsting, slagæðagúlp eða aðra alvarlega hjarta- og æðasjúkdóma, eins og blóðþurrðarhjartasjúkdóm, hraðsláttartruflanir eða alvarlega hjartabilun. Hætta á alvarlegum kallumskorti er hugsanleg eftir stóra skammta af beta2-örvum. Samtímis
meðferð með lyfjum sem geta valdið kalíumskorti getur aukið möguleikann á blóökalíumlækkandi verkun við stórra skammta af beta2-örvum. Sórstök varúð er ráðlögð við bráðan alvarlegan astma þar sem vefildisskortur getur aukið hættuna.
Blóðkalíumlækkandi áhrif geta aukist við samtímis gjöf xantín-afleiða, stera og þvagræsilyfja. Ráðlagt er að fylgjast með þóttni kalíums ( sermi við meðferð á bráðum alvarlegum astma. Eins og við á um alla beta2-örva, ætti að hafa í huga að
auka tíðni blóðsykursmælinga hjá sykursjúkum. Lyfið inniheldur mjólkursykur (<1 mg/innöndun). Þetta magn hefur venjulega ekki vandamál í för með sér hjá einstaklingum með mjólkursykuróþol. Milliverkanir við lyf og annað: MiUiverkanir
vegna lyfjahvarfa: Ketókónazól 200 mg einu sinni á dag sexfaldaði að meöaltali plasmagildi búdesóníðs (einn 3 mg skammtur) sem gefið var samtímis. Milliverkanir vegna lyfhrifa: Betablokkar geta dregið úr eða hamlaö verkun formóteróls. Lyfið
skal því ekki gefa samtímis betablokka (þ.m.t. augndropum) nema brýna nauðsyn beri til. Meðganga og brjóstagjöf: Engar klínískar upplýsingar liggja fyrir um notkun lyfsins eða samtímis meðferðar með formóteróli og búdesóníði á meögöngu.
Fullnægjandi upplýsingar um notkun formóteróls hjá þunguðum konum liggja ekki fyrir. Upplýsingar benda ekki til aukinnar hættu á vansköpun vegna notkunar búdesóníðs til innöndunar. Á meðgöngu ætti einungis að nota lyfið þegar væntanlegur
ávinningur vegur þyngra en hugsanleg hætta. Nota ætti lægsta skammt af búdesóníöi sem gefur viðunandi stjóm á astma. Ekki er vitað hvort formóteról og búdesóníð berast I brjóstamjólk. Eingöngu ætti að gefa konum með barn á brjósti lyfiö ef
væntanlegur ávinningur móður er talinn meiri en hugsanleg hætta fyrir barnið. Aukaverkanir: Algengar (>1/100): Miðtaugakerfi: Höfuðverkur. Hjarta- og æðakerfi: Hjartsláttarköst. Stoðkerfi: Skjálfti. Öndunan/egur: Sveppasýkingar í munni og
koki, væg erting í hálsi, hósti, hæsi. Sjaldgæfar (0,1-1%): Hjarta- og æðakerli: Hraöur hjartsláttur. Stoðkerfi: Vöðvakrampar. Miðtaugakerfi: Æsingur, eirðarleysi, taugaveiklun, ógleði, sundl, svefntruflanir. Mjög sjaldgæfar (<1/1.000): Húð: Útbrot,
ofsakláði, kláði. Öndunarvegur. Berkjukrampi. Afar sjaldgæfar aukaverkanir, þar af geta sumar verið alvarlegar eru m.a.: Búdesónið: Geðræn einkenni eins og depurð, hegöunartruflanir (aðallega hjá bömum), merki og einkenni um almenna
barkstera verkun (þ.m.t. vanstarfsemi nýmahettna), snemm- eða síökomiö ofnæmi (þ.m.t. húðbólga, ofsabjúgur og berkjukrampi), marblettir. Formóteról: Hjartaöng, blóðsykurshækkun, truflanir á bragðskyni, breytingar á blóðþrýstingi. Ofskömmtun:
Ofskömmtun formóteróls myndi líklega valda verkunum sem eru einkennandi fyrir beta2-adrenvirka örva: skjálfti, höfuðverkur, hjartsláttarköst og hraður hjartsláttur. Lágþrýstingur, efnaskiptablóðsýring, kalíumskortur og blóösykurshækkun geta
einnig komið fram. Bráð ofskömmtun með búdesóníði, jafnvel í stórum skömmtum, er ekki talið klínískt vandamál. Lyfhrif: Lyfiö inniheldur formóteról og búdesóníð. Verkunarmáti þessara efna er mismunandi, en þau hafa samleggjandi verkun
við aö draga úr versnun astma. Upplýsingar um verkunarhátt hvors lyfjaefnis um sig eru hér á eftir. Búdesóníð: Búdesóníð gefið til innöndunar í ráðlögðum skömmtum hefur barkstera bólgueyðandi verkun f lungum sem dregur úr einkennum og
versnun astma og hefur minni aukaverkanir í för með sér en þegar barksterar eru gefnir óstaðbundið. Nákvæmur verkunarháttur þessara bólgueyðandi áhrifa er óþekktur. Formóteról: Formóteról er sértækur beta2-adrenvirkur ön/i sem veldur
slökun á sléttum vöövum í berkjum hjá sjúklingum með tímabundna teppu í öndunarvegum. Berkjuvíkkun hefst fljótt, innan 1-3 mín. eftir innöndun og verkunariengd er 12 klst. eftir einn skammt. Pakkningar og hámarksverö: Symblcort Turbuhaler:
Innöndunarduft 160/4.5 míkróg/innöndun: 120 skammtar: 9.670 kr., 360 skammtar (3 x 120): 26.296 kr. Afgreiðslutilhögun: Lyfið er lyfseðilskylt. Greiðsluþátttaka: B. Maí 2001.
Heimildaskrá: 1. Palmqvist M, Arvidsson P, Beckman O, Peterson S, Lötvall H. Onset of bronchodilation of budesonide/formoterol vs salmeterol/fluticasone in single inhalers. Pulm Pharmacol Ther (2001) 14,29-34 2. Zetterström O, Buhl R, H
Mellem, Perpiná M, Hadman J, O'Neill S, Ekström T. Symbicort (budesonide and formoterol in a single inhaler) improves asthma control compared with budesonide alone; a randomised controlled study. ERJ 2001 (in press). 3. Bateman ED,
Bantje TA, Gomes M Joao, Toumbis M, Huber R, Eliraz A, Pettersson E. Symbicort (budesonide and formoterol in a single inhaler) is more effective treatment than fluticasone in asthma patients. ATS 2001.4. Lalloo UG, Malolepszy J, Kozma D.
Krofta K, Ankerst J, Johansen B. Thomson NC. Low-dose Symbicort® (budesonide/formoterol) is more effective than double-dose inhaled corticosteroid in mild asthma. Allergy Clin Immunol Int 2000 (Suppl 2):122. 5. Vermeulen JH, Simon G,
Tal A, Vit P, Cobos N, Everara ML, de Boeck C, Peterson S. Improved lung function and rapid control achieved with the new single inhaler product containing both budesonide and formoterol in asthmatic children aged 4-17 years. Eur Respir J
2000;16 (Suppl 31):384s.
Markaðsleyfishafi: AstraZeneca A/S, Albertslund, Danmark. Umboð á íslandi: Pharmaco hf., Hörgatúni 2, Garðabæ. Nánari upplýsingar er að finna í Sérlyfjaskrá
Læknablaðið 2001/87 617