Læknablaðið - 15.07.2001, Blaðsíða 69

UMRÆÐA & FRETTIR / TÆPITUNGULAUST
en það að réttindi almennings séu skýr? Friðrik Vagn
Guðjónsson talar skýrt. Hann ætlar ekki að láta
upplýsingar unt sjúklinga sína í miðlægan gagna-
grunn og leggur stöðu sína undir. Hversu margir
læknar eru reiðubúnir til að gera slíkt hið sama og
hvernig ætlar stjórn LÍ að taka á málum þeirra?
Ráðstefna lækna og lögfræðinga var merkileg um
margt, en ég ætla ekki að ræða hana fyrr en öll
erindin hafa birst í blaðinu.
Greinin hans Péturs um vanda heimilislækninga
er skýr, eins og hans er von og vísa, en væri ekki
ástæða til að hann og fleiri úr heimilislæknaþjónust-
unni fengju frí frá störfum í svo sem eitt ár, til að
reyna að grafa eftir rótum vandans? Mig langar að
lokum að minnast á nýlegt sjónvarpsviðtal við
lækningaforstjóra Landspítala háskólasjúkrahúss,
þar sem hann lætur þá skoðun í ljós að flytja eigi
ferliverk inn á sjúkrahúsin. Ég var hallur undir þessa
skoðun áður fyrr, en tel nú að það yrði til þess að
ríkisvaldið gæti endanlega bundið hendur lækna. En
viðtalið segir mér að læknar eru fljótir til að
samsamast embættisvaldinu og þar með glata skýrri
hugsun. Og nú spyr ég: Er lækningaforstjórinn, sem
sjálfur hefur starfað mestan sinn starfsaldur sem
sjálfstætt starfandi sérfræðingur, að gefa það í skyn
að leggja beri niður starfsemi sjálfstætt starfandi
sérfræðinga og koma þeim öllum fyrir á ríkisjötunni?
Þarna vantar skýr skilaboð. Þetta skal látið nægja að
sinni en af því að allt orkar tvímælis sem sagt er og
gert, ætla ég að Ijúka þessu spjalli með annarri
tilvitnun í Piet Hein sem hljóðar svo:
Sá sem veit að rangt er rangt
og jafnan rétt hið rétta
hann á að vísu œrið langt
í land að skilja þetta.
Menningarheimar mætast
Ólík menningar- og trúaráhrif móta líf og
viðhorf einstaklinga. Þessi staðreynd er ástæða
þess að landlæknisembættið og Landspítalinn-
háskólasjúkrahús hafa gefið út ritið: Menningar-
heimar mætast. með upplýsingum fyrir heilbrigðis-
starfsfólk. Ólík viðhorf koma ekki síst í ljós þegar á
reynir, við fæðingu, sjúkdóma, þjáningar eða
dauða. í fréttatilkynningu frá Landspítalanum og
landlæknisembættinu segir meðal annars að mark-
mið útgáfunnar sé að auka skilning heilbrigðis-
starfsfólks á þörfum einstaklinga, sem alist hafa
upp við mismunandi menningu og trú. Það er gert í
ritinu með því að varpa ljósi á þá trúarheimspeki,
viðhorf og lífsgildi sem rekja má til arfleifðar sem
sjúklingar af ýmsum trúarbrögðum og þjóðernum
hafa, svo og viðhorf þeirra sem aðhyllast ákveðnar
trúarskoðanir.
Kveikjan að ritinu er sú staðreynd að á
skömmum tíma hefur íslenskt samfélag orðið
fjölþjóðlegt og við því þarf að bregðast. Sam-
félagið þarf að koma til móts við mismunandi
þarfir sem meðal annars skapast af margvíslegri
arfleifð, lífsháttum og trúarhefð. Þá hefur
aukinn straumur ferðamanna aukið þörf á því að
heilbrigðisstarfsfólk sé upplýst um mismunandi
menningu, trú og siði.
I fréttatilkynningunni segir ennfremur:
„Nokkuð álag getur fylgt því fyrir heilbrigðis-
starfsfólk þegar ólfkir menningarheimar mætast,
einkum þegar kemur að eftirliti, meðferð og
umönnun veikra og deyjandi sjúklinga svo og í
samskiptum við aðstandendur þeirra. Þekking
heilbrigðisstarfsmanna á megingildum ólíkra
þjóðfélagshópa sem leita til heilbrigðiskerfisins
er líkleg til að auðvelda nálgun, eftirlit, meðferð
og umönnun sjúklinga. Hún er til þess fallin að
auka skiling, samvinnu og traust rnilli manna og
stuðla að betri samskiptum og árangri. Á þessu
byggir grundvallarhugmyndafræði heilbrigðis-
þjónustunnar, það er að mæta einstaklingnum á
hans forsendum og veita honum heildræna
meðferð.“
Höfundar ritsins eru Þorbjörg Guðmunds-
dóttir, hjúkrunarfræðingur á Landspítalanum og
Vilborg Ingólfsdóttir yfirhjúkrunarfræðingur við
landlæknisembættið. Það er hið fyrsta sinnar
tegundar sem gefið er út hér á landi. Við vinnslu
bókarinnar var haft samband við öll trúfélög hér
á landi með 100 eða fleiri meðlimi, sem skráð
eru hjá Hagstofu Islands.
Auk prentútgáfu ritsins er hægt að nálgast
það á vefi Landspítalans (www.landspitali.is) og
landlæknisembættisins (www.landlaeknir.is).
Læknablaðið 2001/87 665