Skessuhorn - 26.11.2014, Blaðsíða 36

36 MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 2014
Grundfirðingurinn Áslaug Kar-
en Jóhannsdóttir hefur vakið at-
hygli fyrir störf sín á DV. Hún steig
fyrstu skrefin í blaðamennskunni
á Skessuhorni, en lærði fjölmiðla-
fræði við Háskólann á Akureyri.
Nýverið lauk hún námi í alþjóða-
samskiptum, þar sem hún skrifaði
um jafnréttismál.
„Ég er fædd og uppalin í Grund-
arfirði og fór í framhaldsskóla þar.
Ég var í fyrsta árganginum og var
reyndar fyrsti nemandinn sem
hóf nám og útskrifaðist úr skólan-
um, þar sem ég tók hann á þrem-
ur árum. Það var fínt að vera í skól-
anum, en okkur leið reyndar eins
og tilraunadýrum þar sem skólinn
var ekki einu sinni fullbyggður. Það
skiptir máli að hafa framhaldsnám
í heimabyggð, þó ég hafi reynd-
ar ekki ætlað mér í skólann. Ég var
náttúrulega bara unglingur og gat
ekki beðið eftir því að lifa lífinu og
fara suður, ætlaði í MR eða eitt-
hvað. Mamma og pabbi tóku það
hins vegar ekki í mál og lofuðu að
gefa mér fartölvu ef ég yrði áfram
heima. Ég samþykkti það og þau
keyptu mig því fyrir fartölvu.“
Leiðin lá í fjölmiðlana
og fyrst á Skessuhorn
Að stúdentsnámi loknu lá leiðin
norður á Akureyri í fjölmiðlafræði.
Áslaug segist tæplega vita hvernig
það kom til. Á þeim tíma hafi hún
ekki verið tilbúin til að flytja suð-
ur til Reykjavíkur og hafi litist best
á fjölmiðlafræðina af því sem var í
boði fyrir norðan. Hún er ánægð
með námið, þar fékk hún bæði
færi á að fræðilegum umræðum
um eðli fjölmiðla og hlutverk,
sem og að skrifa fréttir fyrir vef-
inn, blöð og sjónvarp. Nýútskrif-
uð fékk hún símtal frá leiðbein-
anda sínum, Birgi Guðmundssyni,
sem spurði hvort Magnús Magnús-
son ritstjóri Skessuhorns, mætti fá
númerið hennar. Hann væri að leita
að blaðamanni og Birgir hefði mælt
með Áslaugu.
„Ég var ekki nema 22 ára og
ég veit að Magga fannst ég alveg
skelfilega ung, eins og hann orðaði
það sjálfur. En hann gaf mér samt
tækifæri og gott betur en það. Það
var ótrúlega góð reynsla að byrja á
Skessuhorni og ég á Magga allt að
þakka. Maður fékk að prófa allt og
mjög fljótlega að setjast í hans stól
og prófa að ritstýra.“
Vorum gott teymi
En hvernig var að koma inn á rit-
stjórn héraðsfréttablaðs svo ung?
„Ég var algjörlega blaut á bak
við eyrun. Það voru tveir svolítið
mikið eldri karlar að vinna þarna
á ritstjórn inni þegar ég kom þar
inn, ung kona. Magnús sagði ein-
mitt við mig í símann: „Mér finnst
rosalega gott að þú sért kona og
rosalega gott að þú sért ung. Það
er akkúrat það sem okkur vantar
hingað inn.“ Það sem ég frétti úr
heimabyggð voru fréttir sem þeir
fréttu ekki, því þeir voru ekki með
alveg sama tengslanet og ég. Ég
held því að við höfum verið rosa-
lega gott teymi. Ég ákvað að fara
alla leið og flutti á Akranes, ætlaði
að meika það á Skaganum. Þang-
að mætti ég einsömul, 22 ára göm-
ul og hafði leigt íbúð í gegnum sím-
ann frá Akureyri. Ég hafði aldrei
séð hana, en það reyndist ekki vera
sturta í henni. Þetta var risíbúð og
ég átti að nota sameiginlega sturtu
sem var í þvottahúsi nágrannanna.
Mér leist illa á það og fór því í sund
á hverjum degi eftir vinnu. Ég gafst
þó fljótlega upp á því fyrirkomu-
lagi og leigði mér kjallaraíbúð, en
leist síðan lítið betur á hana þar sem
hún var ókláruð. Þá leigði ég þriðju
íbúðina á þremur mánuðum, en
ekki vildi betur til en hún var seld
ofan af mér. Blessaður leigumark-
aðurinn. Þá gafst ég upp. Akranes
vildi mig greinilega ekki þannig að
ég flutti til Reykjavíkur og keyrði á
milli.“
Áslaug segir að héraðsfréttablöð
eins og Skessuhorn skipti fólk miklu
máli. Þau hafi áhuga á öllu því sem
viðkemur samfélaginu og allir taki
þeim vel. „Ég held að Skessuhorni
hafi tekist ótrúlega vel upp með það
að samfélagið finnur hvað þetta er
nauðsynlegt og vill að þetta gangi
vel og haldi áfram.“
Frá Vesturlandi
um veröld víða
Áslaug útskrifaðist í vor með MA-
gáðu í alþjóðasamskiptum frá Há-
skóla Íslands. Samhliða náminu
starfaði hún á Skessuhorni, þar til
í vor þegar hún réðst til DV. „Ég
ákvað að fara í námið og opna ein-
hverjar dyr, þar sem ég var ekki
endilega ákveðin í því að hafa
blaðamennskuna að ævistarfi. Ég
hafði áhuga á einhverju aðeins
stærra en Vesturlandi, þannig að ég
tók allan heiminn í staðinn og fór
í alþjóðasamskipti. Það er svo sem
ekki miklir möguleikar í því fagi í
dag og flestir sem voru með mér
í náminu fóru aftur í sömu vinnu
og þeir voru í. Það er náttúrulega
búið að draga saman í utanríkis-
þjónustunni, en einhverjir komust
að í starfsnámi. En þetta er harð-
ur heimur.“
Hvað var það sem dró þig í alþjóða-
samskipti? Varla vonin um gott starf,
miðað við það sem þú segir, voru það
hugsjónir?
„Ég ætlaði náttúrulega að bjarga
heiminum og hef reyndar lengi ætl-
að að gera það,“ segir Áslaug og
hlær. „Fyrst ætlaði ég að gera það
með BA-ritgerðinni minni og síð-
an meistararitgerðinni. Ég skrif-
aði um stöðu Íslands á alþjóða-
vettvangi í jafnréttismálum. Ísland
stendur mjög framarlega í þessum
málaflokki og ég held að við ger-
um okkur kannski ekki alltaf alveg
grein fyrir því hve framarlega við
stöndum.“
Ísland hefur lengið skipað efsta
sætið á lista World Economic For-
um sem mælir kynjahalla, það er að
segja verið með minnstan kynja-
halla. Áslaug segir það veita Íslend-
ingum tækifæri til að tala á alþjóða-
vettvangi. „Það er hlustað á Ísland
þegar við tölum um jafnréttismál,
þó við séum smáþjóð. Margir halda
að við séum svo lítil og höfum ekk-
ert vægi. Viðkvæðið er gjarnan:
„Við erum ekki einu sinni með her,
hver hlustar á okkur?“ En það er
hlustað á okkur þegar við tölum um
jafnréttismál.“
Í grunninn alltaf verið
að tala um fólk
Áslaug eignaðist son í ágúst í fyrra
og lífið er komið í nokkuð fastar
skorður hjá henni, þó það fylgi því
vissulega álag að vera með unga-
barn og í fastri vinnu sem blaða-
maður. Áslaug er þó vön álagi, en
í fyrra starfaði hún á Skessuhorni
í fullri vinnu samhliða því að hún
tók 20 einingar í mastersnáminu,
á meðan hún var ólétt. „Það var
reyndar ekkert miðað við álagið
sem kom eftir að ég átti og þurfti
að hugsa um ungabarn og skrifa
meistararitgerð.“
Líkt og áður segir starfar Ás-
laug nú á DV. Hún segir sér hafa
verið tekið vel á nýja vinnustaðn-
um, þó það hafi verið dálítið ógn-
vekjandi að mæta á fyrstu frétta-
fundina. „Maður beið eftir að röð-
in kæmi að sér og hafði áhyggjur af
því hvort maður væri ekki örugg-
lega með eitthvað á listanum og
hvað maður ætti að segja. En mér
var tekið ótrúlega vel. Ég byrj-
aði á afleysingum í neytendamál-
um og fór því strax í ákveðið hlut-
verk, að sjá um neytendasíðurn-
ar, en var samhliða að sinna frétt-
um. Ég hef fengið að prófa ótrú-
lega margt á stuttum tíma á DV;
hef verið í neytendamálum, frétt-
um, á innblaðinu, tekið stór viðtöl
og er nú komin í fréttadeildina aft-
ur. Í grunninn snýst blaðamennska
alltaf um að tala við fólk, sama á
hvaða miðli þú starfar.“
Óöruggt starfsumhverfi
Miklar hræringar hafa verið á fjöl-
miðlamarkaði undanfarin ár, svo sem
ekki í fyrsta skiptið. Þú sagðir áðan að
þú hefðir ekki endilega verið viss um
að gera blaðamennskuna að ævistarfi,
en hvað heldur þér að starfinu?
„Blaðamennskan varð mikil hug-
sjón hjá mér á meðan ég var í nám-
inu og eftir að ég fór að vinna í fag-
inu og mér finnst það sem ég er
að gera skipta miklu máli. Ég fann
það líka á Skessuhorni, en sérstak-
lega núna á DV þar sem við erum
að fjalla um mál eins og lekamál-
ið og byssumálið. Við erum að
vekja athygli á málum sem ann-
ars væru ekki til umfjöllunar. Ég
held að það séu mjög fáir sem gera
það að ævistarfi á Íslandi að vera í
blaðamennsku. Starfsumhverfið er
óöruggt og launin ekki upp á það
besta. Það er leiðinlegt að staðan sé
ekki betri og stundum dregur það
aðeins úr manni.“
Allt kemur aftur líkt
og plötuspilararnir
Áslaug segir að fjölmiðlun sé líka
að breytast og leiti í sífelldum mæli
á netið. Hún telur þó allsendis
ótímabært að lýsa yfir dauða prent-
miðlanna.
„Fólk vill ekki lengur borga fyr-
ir fréttir. Fjölmiðlarnir eru svolít-
ið í því að gefa fréttirnar og stóra
vandamálið er að fólk vill ekki
lengur greiða fyrir fjölmiðla. Þá
er erfitt að halda úti prentmiðlum,
þar sem það er dreifing og prent-
un eru mjög dýr. Ég held samt að
prentuð blöð muni ekki deyja eins
hratt og menn áttu von á. Fólk vill
enn fá blöð. Það er allt öðruvísi að
fletta blöðum en að skrolla í sím-
anum sínum. Auglýsendur eru líka
seinir að taka við sér. Þó þeir viti
að netið fái miklu meiri lestur en
blaðið þá eru þeir enn að kaupa
mikið dýrari auglýsingar í blaðinu
heldur en á vefnum. Þessi þróun á
Íslandi er langt á eftir viðmiðunar-
ríkjunum. Svo má ekki gleyma því
að allt kemur aftur. Við héldum að
plötuspilarar væru dauðir, en það
kemur allt aftur. Ég held að bækur
og blöð verði retró og töff eins og
plötuspilarar.“
Við erum bara
Íslendingar
Þó Áslaug lifi og starfi í Reykjavík
hefur hún tengsl við Vesturland, á
enda sterkar rætur í Grundarfirði
og talar enn um að fara heim þegar
hún vísar til Grundarfjarðar.
„Grundarfjörður er alltaf
„heima“ og maður reynir að fara
eins oft heim og maður getur. Ég
á reyndar enn eigið herbergi hjá
mömmu og pabba og get allt-
af dottið þangað inn í hlýjuna. Ég
verð alltaf landsbyggðarbarn. Þessi
ímyndaða gjá á milli landsbyggð-
arinnar og höfuðborgarsvæðis-
ins, sem sumir vilja alltaf dýpka
með einhverri hatursumræðu, fer
reyndar óstjórnlega mikið í taug-
arnar á mér. Ég þoli það ekki. Auð-
vitað erum við öll bara Íslendingar
með tengingu um allt land.“ kóp
Byrjaði ung í blaðamennsku
Litla fjölskyldan. Ásmundur Pálsson, Hrannar Berg og Áslaug Karen Jóhannsdóttir.
Áslaug Karen Jóhannsdóttir, blaðakona á DV.