Læknablaðið - 15.06.2008, Blaðsíða 41
Ú R
UMRÆÐUR 0 G FRÉTTIR
PENNA STJÓRNARMANNA LÍ
Framhalds-Saga
Sigurður Einar
Sigurðsson
ses@fsa.is
Höfundur er svæfinga- og
gjörgæslulæknir starfandi við FSA.
Hann er varaformaður LÍ.
Stjórn Ll
Birna Jónsdóttir,
formaður
Sigurður E. Sigurðsson,
varaformaður
Sigurveig Pétursdóttir,
gjaldkeri
Sigríður Ó. Haraldsdóttir,
ritari
Elínborg Bárðardóttir
Kristján G. Guðmundsson
Ragnar Freyr Ingvarsson
Sigurður Böðvarsson
Þórarinn Guðnason
í pistlunum Úrpenna
stjórnarmanna LÍ birta
þeir sínar eigin skoðanir
en ekki félagsins.
í síðasta tölublaði Læknablaðsins var allmikil
umfjöllun um rafræn sjúkraskrárkerfi þar sem
undirritaður meðal artnarra lagði nokkur orð í
belg. Eftir að hafa lesið viðtölin sem birtust þar
og umfjöllun annarra fréttamiðla finnst mér sem
menn hafi farið vel geyst í yfirlýsingum sínum um
hvernig ástandið er og að sumu leyti finnst mér
verið að hengja bakara fyrir smið.
Ég vil, til að fyrirbyggja misskilning, taka
fram að ég er svo sem enginn einlægur aðdáandi
Sögukerfisins og geri mér fullvel grein fyrir þeim
ágöllum sem lagfæra þarf og breyta, ef ekki skipta
um kerfi þegar fram í sækir. Hins vegar er sumt
sem menn virðast telja að sé ágalli á Sögunni sem
ekkert kemur í sjálfu sér kerfinu við.
Dæmi um þetta er samtenging milli stofn-
ana, svo sem heilsugæslu og sjúkrahúsa. Það er
tæknilega ekkert flókið að tengja saman Sögukerfi
á mismimandi stöðum en hins vegar hefur núver-
andi lagaumhverfi ekki boðið upp á að leyfa þetta
með þeim hætti sem flestir myndu kjósa. Vonandi
verður þessi þröskuldur að mestu úr sögunni með
nýjum lögum um rafrænar sjúkraskrár en þangað
til verða menn sennilega að búa við ákveðnar
hömlur hvað þetta varðar. Það er þó svo í dag að
innan sömu stofnunar er stór hluti upplýsinga
eins og sjúkrasaga, aðgerðarlýsingar og fleira frá
öllum deildum kominn á einn stað sem ég held að
menn hljóti að sjá að sé breyting til batnaðar frá
tímum pappírsblaða sem dreifð voru um allt ef
þau fundust á annað borð.
Tengingar annarra rafrænna kerfa, svo sem
rannsóknarkerfa, myndgreiningarkerfa og fleiri
slíkra, við Söguna hafa verið mikill höfuðverkur
þar sem bæði eru rafrænu kerfin í notkun fjölmörg
og hver skrifuð með sínu lagi ef svo má segja
þannig að samræming var alltaf fyrirsjáanlega
erfið. Unnið er að því að finna á þessu viðunandi
lausn þannig að aðgengi verði tiltölulega einfalt
og fljótlegt fyrir hvem sjúkling og þrátt fyrir allt
hefur margt áunnist þar. A mínum vinnustað,
Sjúkrahúsinu á Akureyri, hef ég til dæmis aðgang
bæði að rannsóknar- og myndgreiningarkerfinu
í gegnum Söguna og hef þannig orðið að miklu
leyti ágætis yfirsýn yfir helstu atriði sjúkraskrár
hvers sjúklings um leið og ég slæ inn kennitölu
hans í Sögunni og verð að segja að í samanburði
við hvernig aðgengi var að upplýsingum áður þá
skilur að himinn og haf.
Aðgangsstýringar hafa líka verið mikið gagn-
rýndar. Eflaust má finna þar ýmislegt sem betur
mætti fara en það verður kannski líka að horfa
til þess hversu öflugt tæki rafræn skráning er og
kannski að sumu leyti skiljanlegt að menn hafi
viljað fara sér hægt, að minnsta kosti til að byrja
með. En mín skoðun er sú að í framtíðinni munum
við læknar hafa óheftan aðgang að þeim gögnum
sem við þurfum á að halda fyrir hvern sjúkling
sem við höfum til meðhöndlunar og verða á því
fáar eða engar undantekningar. Þetta hefur hins
vegar í raun ekkert með sjálfa Söguna að gera því
hvaða rafræna sjúkraskrárkerfi sem væri hefði
þurft að lúta þessum höftum. Þetta er ákvörðun
sem tekin er á hverri stofnun fyrir sig í dag en
verður vonandi meira samhæft þegar frá líður.
í stuttu máli höfum við þó þrátt fyrir allt þokast
áfram og ég trúi varla að nokkur vilji snúa aftur til
fortíðar með rykföllnum pappírsskrám hér og þar
og allsstaðar. Það er sjálfsagt að gagnrýna og krefj-
ast úrbóta en reynslan sýnir að það gengur oftast
best ef reynt er að gera á uppbyggilegan hátt frem-
ur en með alhæfingum og gífuryrðum. Við eigum
eftir að sjá hraða þróun og miklar breytingar á
starfsumhverfi okkar á næstu árum og áratugum,
ekki síst í þeim hluta sem snýr að upplýsinga-
tækni, og ef satt skal segja höfum við ágætis for-
sendur til að standa þar í fremstu röð og við erum
ekki langt á eftir öðrum í þessum málum eins og
menn vilja vera láta. Það besta sem við gerum er
að halda þessari umræðu gangandi á faglegum
grunni, marka okkur stefnu sem samtök, frekar en
að hrópa hver í sínu horni og gera okkur einnig
grein fyrir að breytingar geta einnig krafist þess
að við þurfum að aðlaga okkur að nýrri tækni og
verklagi. Ef ekki, stöðnum við.
Hins vegar getum við ef haldið er rétt á spil-
unum orðið fremstir þjóða í að þróa heildræna
rafræna sjúkraskrá fyrir alla og þar með betri heil-
brigðisþjónustu. Látum það vera vegvísi okkar.
LÆKNAblaðið 2008/94 477