Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2008, Síða 52

HALLDÓR BJÖRNSSON OG TÓMAS JÓHANNESSON
an 50°N og sunnan 50°S (á svæðum þar sem ríkir kaldtemprað loftslag
eða heimskautaloftslag). Líklegt er að úrkoma mirmki víða á miðlægum
breiddargráðum og á jaðri hitabeltisins, þ.e. milh 20° og 40°N og S (á
svæðum þar sem ríkir svonefnt heittemprað loftslag).
Vísbendingar eru um að tíðni steypiregns geti aukist, jaínvel á s\-æðum
þar sem dregur úr úrkomu.
Afram mun draga úr snjóhulu á flestum sífrerasvæðum og sumarþíða
ná dýpra ofan í jörðina. Hafísþekja á norðurhveli mun minnka og ríð lok
aldarinnar verður stór hluti Norður-Ishafsins íslaus að sumarlagi.
Ekki er gert ráð fyrir stórfelldum breytingum á hafhringrás þótt mjög
líklegt sé að dragi úr djúpsjávarmyndun í Norður-Adantshafi og hafhring-
rás henni tengdri. Líkanareikningar benda til þess að við lok 21. aldar hafi
hægt á þessari hringrás um allt að 50%. Ekki er hægt að leggja öruggt mat
á langtímabreytingar á hringrásinni, en jafhvel þótt htlar st}Trkbre\tingar
verði á henni geta orðið staðbundnar breytingar á hita og seltu sjávar,
t.d. í tengslum við djúpsjávarmyndun í Labradorhafi. Afleiðingar þessa á
lofthita verða þó Kklega staðbundnar, en hugsanlegur samdráttur í djúp-
sjávarmyndun eykur þó á óvissu í spám um hlýnun á Norður-Adantshafi
á 21. öldinni.
Horfur eru á að hitabeltislægðum og felhbyljum fækki. Þó er gert ráð
fyrir að stærri fellibyljir verði tíðari og hámarksvindur og úrkoma í þeim
muni aukast.
Umræða um umræðu
Fjórða yfirlitsskýrsla IPCC vakri mikla athygli þegar hún kom út. Ekki
spillti fyrir að norska Stórþingið ákvað að veita IPCC friðarverðlaun
Nóbels árið 2007. Of stuttur tími er að mati höfunda hðinn til þess að
hægt sé að meta hvort útkoma skýrslunnar hafi markað þáttaskil í umræðu
um loftslagsbreytingar. I skýrslunni og ýmsum öðrum skýrslum sem út
hafa komið á síðustu árum er mörgum algengum mótbárum við málflutn-
ing IPCC svarað mjög rækilega.
Allt frá því að Arrhenius birti niðurstöður sínar um mögulega hlýnun
vegna aukningar á styrk gróðurhúsalofttegunda hefur þessi kenrúng, eins
og ahar góðar vísindakenningar, þurft að glíma við ýmsar mótbárur. Hér
að framan var minnst á þau mótrök að áhrif vatnsgufu yfirgnæfi áhrif CO,
og að hafið gleypi allt CO-, sem mannkjmið losar þannig að það saftúst
5°