Þjóðlíf - 01.04.1989, Side 16

INNLENT
Lúðvík Geirsson, formaður Blaðamannafélagsins:
Vörum við hættunni á ritskoðun
— Málið er komið á alvarlegt stig ef ríkis-
saksóknari starfar sem einhverskonar varð-
hundur fyrir kerfið, gínandi yfir þessum
hlutum. Hætta er á að slíkt gæti dregið kjark
úr fólki við að fjalla um viðkvæma hluti. An
þess að við séum að leggja eitthvert mat á það
sem Hallur skrifar þá teljum við að sá farveg-
ur sem málið er komið í feli í sér ákveðna
tilhneigingu til ritskoðunar. Og við þeirri
hættu erum við að vara við með ályktun
okkar, segir Lúðvík Geirsson formaður
Blaðamannafélags íslands, en félagið sendi
frá sér eftirfarandi ályktun vegna málsins:
„Stjórn Blaðamannafélagsins varar alvar-
lega við þeirri þróun í átt til ritskoðunar í
landinu, að ríkissaksóknari höfði opinber
mál á hendur einstaklingum fyrir skrif þeirra
um opinbera embættismenn í fjölmiðlum á
grundvelli eftirfarandi lagagreinar nr. 108 í
lögum nr. 19 frá 1940:
„Hver sem hefur í frammi skammaryrði,
aðrar móðganir í orðum eða ærumeiðandi
aðdróttanir við opinberan starfsmann þegar
hann er að gegna skyldustarfi sínu, eða við
hann eða um hann út af því, skal sæta sekt-
um, varðhaldi eða fangelsi allt að þremur
árum. Aðdróttun, þótt sönnuð sé, varðar
sektum ef hún er borin fram á ótilhlýðilegan
hátt.“
Stjórn Blaðamannafélagsins telur löngu
tímabært að ofangreind lagagrein verði end-
urskoðuð. Ákærur af hálfu hins opinbera er
vísasti vegur til að hefta eðlilega umfjöllun
um öll gagnrýniverð mál.“
Lúðvík kvað óeðlilegt að ríkissaksóknari
gripi inn í mál með þessum hætti, því í raun
væru menn að skáka í skjóli laga sem löngu
væru orðin úrelt. í rauninni væri óskiljalegt
að þessi lög væru enn í gildi. „Forsendurnar
fyrir þessari lagasetningu á sínum tíma voru
allt aðrar en eru fyrir hendi í dag. Á síðast-
liðnum árum hefur þessi lagagrein meira
verið notuð sem grín inná opinberum stofn-
unum, hengd upp til gamans í stofnunum
víða um borgina. Við munum fylgjast grannt
með þróun þessa máls í Ijósi þessa," sagði
Lúðvík Geirsson formaður blaðamannafé-
lagsins að lokum.
Kristján Ari
Sigurjón Pétursson, borgarráðsmaður Alþýðubandalagsins:
Óeðlileg tilraun til
ritskoðunar
Þessi málaferli eru náttúrlega ákveðin til-
raun til ritskoðunar og þau eru í alla staði
mjög óeðlileg. Ég tel að þó að vegið sé að
mönnum í starfi, þá sé það ekki hlutverk
ríkissaksóknara að ganga fram fyrir skjöldu í
slíkum málum, jafnvel þó að eldgömul lög
geri ráð fyrir því, lög sem byggðust á em-
bættismannakerfl þess tíma, sem síðan hefur
breyst verulega. Rfkissaksóknari hefði þá al-
deilis nóg að gera, eins og er nú talað um
ýmsa starfsmenn þings og þjóðar, sagði Sig-
urjón Pétursson borgarráðsmaður Alþýðu-
bandalagsins, um málssókn ríkissaksóknara
á hendur Halli, í samtali við Þjóðlíf.
— Þó svo að það hafi verið tilgreint í fjár-
hagsáætlun fyrir árið 1988 að framkvæma
ætti einhverjar lagfæringar á kirkjugarðinum
í Viðey, þá minnist ég þess ekki að hafa séð
neinar útlistanir á þeim framkvæmdum.
Fjárhagsáætlunin varðandi framkvæmdirnar
í Viðey var afskaplega laus í böndunum og
stóðst engan veginn. Það var farið mjög mik-
ið fram úr henni við framkvæmdirnar og
miklar aukafjárveitingar veittar. Hvað varð-
ar kirkjugarðsframkvæmdirnar sérstaklega
þá voru þær alla vega ekki ræddar með þeim
hætti að eftir þeim hafi verið tekið, en hvort
það kom fram einhvers staðar á pappír þori
ég ekki að fullyrða neitt um.
— Það sem mér finnst fyrst og fremst
óeðlilegt í þessu máli er þessi málshöfðun
ríkissaksóknara á hendur Halli. í sjálfu sér
held ég að löglega hafi verið að kirkjuga-
rðsframkvæmdunum staðið, þó svo að deila
megi um hvort borgaryfirvöld hafi farið af
nægjanlegri gætni í þær, því það er vissulega
mikið tilfinningamál þegar hróflað er við
leiðum. Og það kentur mér mjög á óvart að
ekki skyldi hafa verið haft samband við af-
komendur Gunnars Gunnarssonar skálds.
Það gefur alveg augaleið að það var illa að
þessu máli staðið, og ég get vel skilið að
mönnum hafi brugðið við aðkomuna meðan
á framkvæmdunum stóð, sagði Sigurjón Pét-
ursson að lokum í samtali við Þjóðlíf.
Kristján Ari.
Sigrún Magnúsdóttir, borgar-
fulltrúi:
Heilög reiði
höfundarins
— Eftir því sem ég fæ best séð þá fyllist
Hallur heilagri reiði vegna framkvæmd-
anna, og ekki hvað síst vegna aðdraganda
málsins, t.d. hvernig staðið var að ráðn-
ingu séra Þóris sem staðarhaldara, eftir
að hann hafði lýst því yfir í sjónvarpi að
hann væri ráðinn í stöðuna, sagði Sigrún
Magnúsdóttir borgarráðsmaður Frarn-
sóknarflokksins er Þjóðlíf bað hana að
skýra viðhorf sín til þessa máls.
— Breytingin á kirkjugarðinum í Við-
ey var kynnt fyrir okkur í borgarráði sem
lítilsháttar lagfæring á garðinum. Ég
minnist þess ekki að okkur hafi verið
skýrt út á hvað hún gengi. Ég man að ég
lagði þann skilning í þetta að það ætti að
snyrta garðinn og laga til í honum, því
vissulega var þarna allt í niðurníðslu,
jafnt kirkjugarðurinn sem húsin. Reynd-
in var síðan sú að framkvæmdirnar urðu
miklu meiri að umfangi en hægt er að
skýra með hugtakinu „lagfæring“.
Hallur situr í borgarmálaráði með mér
og ég hafði skýrt honum frá þessu og
ýmsu öðru undarlegu í starfsháttum borg-
aryfirvalda. Þannig að hluta til má segja
að ég beri vissa ábyrgð á skrifum Halls,
því vissulega var ég hneyksluð á vinnu-
brögðunum. Og mér finnst heldur ekkert
óeðlilegt að Hallur beini skrifum sínum
að séra Þóri, því hann hafði svarað fyrir
framkvæmdirnar sem staðarhaldari í Við-
ey í viðtali við DV, þó hann hafi síðar
afsalað sér ábyrgð í þessu máli.
— Þegar svo deilurnar hófust milli af-
komenda Gunnars Gunnarssonar rithöf-
undar og borgaryfirvalda, með séra Þóri
Stephensen í broddi fylkingar, vegna
kirkjugarðsframkvæmdanna í Viðey, þá
má segja að það hafi verið dropinn sem
fyllti mælinn hjá Halli. Og hann skrifar
greinina sem reiður ungur maður. Grein-
in er reyndar mjög harðorð, en mér finnst
ég hafa skilning á reiði hans. Hann er
fyrst og fremst að skrifa um ákveðnar
staðreyndir varðandi atburðinn og að
mínu rnati er það fyrst og fremst það sem
skiptir máli í greininni.
- Ég mun fylgjast náið með fram
vindu mála og mér þykir mér ekki ólík-
legt að fjallað verði um þetta mál í borg-
arráði og borgarstjórn, sagði Sigrún
Magnúsdóttir að lokum.
Kristján Ari.
16