Þjóðlíf - 01.04.1989, Side 20

INNLENT
Gleraugu í pólitískum ógöngum
Þrjátíu þúsund gleraugu söfnuðust um árið, en gleraugnatollar og borgarastyrjöld
ollu því, að þau liggja enn á hafnarbakkanum í Reykjavík.
30 þúsund gleraugu
sem Lionshreyfingin
safnaði á Islandi
fyrir fjórum árum
bíða enn á
hafnarbakkanum í
Reykjavík
Þjóðfélagsværingar á Sri Lanka hafa kom-
ið í veg fyrir að Lionshreyfingin á Islandi geti
sent 30 þúsund gleraugu til sjóndapurra íbúa
eyjarinnar. Lionsmenn söfnuðu þessum
gleraugum í miklu söfnunarátaki fyrir tæp-
um 4 árum. Gleraugun hafa síðan beðið á
hafnarbakkanum, þar sem þau eru enn.
Eins og marga rekur sjálfsagt minni til,
ákvað Lionshreyfingin á íslandi haustið 1985
að safna gleraugum meðal landsmanna og
var ætlunin að senda þau sem þróunaraðstoð
til Sri Lanka. Söfnunin fór af stað með glæsi-
legum hætti þann 15. nóvember sama ár og
má með sönnu segja að eftir henni hafi verð
tekið, jafnt hér á landi sem erlendis. Fyrstu
gleraugun í söfnuninni gaf forseti Islands,
Vigdís Finnbogadóttir, og fylgdust fjölmiðlar
grannt með gangi mála. Söfnunarkassar
voru settir upp á öllum stöðum þar sem lík-
legt þótti að fólk kæmi nokkrum sinnum í
viku. Samhliða þessu var gerð mikil auglýs-
ingaherferð í blöðum, útvarpi og sjónvarpi.
Og áður en varði höfðu 30 þúsund gleraugu
safnast.
Aðstandendur söfnunarinnar voru að
vonum glaðir með árángurinn og almenning-
ur samgladdist þeim í þeirri vissu að sjón-
daprir tamilar, singalar, lankatamilar og
mórar, en það eru þjóðarbrotin á Sri Lanka,
fengju nú notið útsýnis í gegnum íslensk
sjóngler.
í ársbyrjun 1986 unnu Lionsfélagar síðan
baki brotnu við að flokka gleraugun, yfirfara
þau, pakka þeim niður kassa og gera þau hæf
til flutnings til Sri Lanka. Lionshreyfingin á
íslandi hafði gert samning við Lionshreyf-
inguna á Sri Lanka um að taka á móti gler-
augunum og koma þeim til sjóndapurra not-
enda. En margt er í heiminum hverfult, því
enn eru gleraugun í sömu kössunum og þeim
var pakkað í svo alúðlega fyrir þremur árum.
Og auk þess eru kassarnir með gleraugunum
enn í vörugeymslu Eimskips við Sundahöfn.
Með öðrum orðum, glcraugun voru aldrei
send, þrátt fyrir góðan ásetning Lions-
manna.
Hækkuðu gleraugnatollinn
Að sögn Svavars Gests, framkvæmda-
stjóra Lionshreyfingarinnar á Islandi, er
ástæðan fyrir því að gleraugun voru aldrei
send til Sri Lanka sú, að þar í landi hafi orðið
þær breytingar á stjórnarháttum, að hár inn-
flutningstollur hafi verið settur á gleraugu,
og skipti engu máli í því sambandi hvort
gleraugun væru notuð eður ný. Þegar Þjóðlíf
innti Svavar eftir því hvort gleraugnanna biði
þau ömurlegu endarlok að verða urðuð í
Gufunesi, kvað hann svo alls ekki vera.
„Málið hefur engan veginn lognast útaf. Við
erum í sambandi við háttsettan embættis-
mann á Sri Lanka, sem er félagi í Lionshreyf-
ingunni, og hann er að vinna í málinu. Málið
hefur verið í biðstöðu fram til þessa en ég er
sannfærður um að okkur tekst að koma
gleraugunum á áfangastað á þessu ári. Inn-
flutningsgjöldin hefðu sjálfsagt numið hátt í
10 þúsund dollurum, og á því höfum við ein-
faldlega ekki efni. Við verðum því að koma
þeim inn í landið í samvinnu við stjórnvöld
þar.“
Fátækt og borgarastyrjöld
Á Sri Lanka, sem áður hét Ceylon, hafa
verið miklar hræringar á sviði stjórnmálanna
allt frá því að eyjan hlaut fullt sjálfstæði frá
Bretum árið 1948. Einkum hafa ættbálka-
deilur, sér í lagi á milli tamila og singala, sett
svip sinn á stjórnmálalífið og hefur oft komið
til blóðugra átaka milli þeirra. Ástandið hef-
ur oft á tíðum nánast verið borgarastyrjöld.
Þess ber að geta að eyjan er einungis 65
þúsund ferkílómetrar en íbúarnir eru 15 mill-
jónir.
Að sögn Svavars er mikil fátækt á Sri
Lanka og þörfin á þróunaraðstoð er því mik-
il. „Skömmu eftir að gleraugnasöfnuninni
lauk breyttist stjórnmálaástandið á Sri
Lanka, og hefur legið við borgarastyrjöld
þar síðan þá. Við ákváðum því að halda að
okkur höndunum og bíða eftir að línur
skýrðust. Það hafa komið upp umræður
meðal Lionsmanna að senda gleraugun eitt-
hvert annað, en við höfum ekki viljað gera
það. Við leituðum til þjóðarinnar og sögð-
umst ætla að safna gleraugum fyrir íbúa Sri
Lanka. Og þó það sé vissulega leiðinlegt að
geta ekki sent þessi gleraugu nú þegar þang-
að, þá sé ég út af fyrir sig ekkert athugavert
við það þó það dragist um einhvern tíma, svo
fremi að þau komist fyrr en seinna á áfanga-
stað. Það þurfti enginn af þeim sem gáfu
þessi gleraugu að leggja fram krónu og
kostnaðurinn var alfarið okkar. Gleraugun
eru til ennþá og þau standa fyrir sínu og ég
segi það enn og aftur að gleraugun verða
send út um leið og sambönd hafa opnast á
ný.“
20