Þjóðlíf - 01.04.1989, Síða 76

BÍLAR
Hinsvegar ef aðeins eitt hjól á hvorum öxli
þ.e. að framan og að aftan hefur grip þá
spóla lausu hjólin en þau með gripið standa
kyrr. Hvað veldurþessu? Mismunadrifið, en
sú uppfynding er tilkomin vegna aksturs á
vegum sem gefa gott grip og leyfir hjólunum
að snúast mishratt en það er nauðsynlegt
vegna þess að hjólin sem utar eru í beygjunni
fara lengri leið en þau innri. Væri mismuna-
drifið ekki til staðar þá tæki bíllinn engar
beygjur hver svo sem vilji ökumannsins væri.
Og svo er það driflæsingin
Bíl með drifi á öllum fjórum hjólum sem
ekið er t.d. á þurru malbiki líður allsæmilega
svo lengi sem ekið er beint áfram. Sé einhver
stærðarmunur á hjólum hans jafnar mis-
munadrifið það út. Þegar kemur að því að
taka beygju þá hefjast átökin. Ekkert hjóla
bílsins fer jafnlanga leið fyrir hornið og öll
eru þau misjöfn að stærð, hjólbarðarnir eru
jú loftfylltir gúmmíhringir sem láta undan
þunga. Nú skulum við líta á tvær endurbætur
fjórhjóladrifsbíla, sem að vísu voru hugsaðar
vegna aksturs á hraðbrautum en koma sér
prýðilega í akstri við íslenskar aðstæður af
öllu tagi.
Önnur hugmyndin eða endurbótin lýtur
að því að deila drifkraftinum á milli fram- og
afturássins (eða afturdrifsins) eftir þörfum
hverju sinni, en hin hugmyndin lýtur að því
að læsa drifi viðkomandi áss (drifs). Hvorut-
Seigju-tengi.
I.Drifskaft frá gírkassa. 2-Hús. 3.Diskar,
tenntir utanvert.4.Diskar, tenntir innan-
vert. 5.Lok. 6.Öxull tii afturdrifs.
veggja á að gerast á sjálfvirkan hátt. Báðar
þessar hugmyndir hafa verið til staðar lengi,
t.d. vita flestir ökumenn Lada Niva, rúss-
nesku fjórhjóladrifsbílanna, að í millikassan-
um er venjulegt mismunadrif, sem að öllu
jöfnu deilir drifkraftinum til framm og aftur
ásanna, en í ófærð verður að gera það óvirkt
því annars gæti í raun farið svo, að ef eitt
hjólanna missti gripið, þá mundi það eitt
snúast, en hin þrjú sem grip hefðu standa
kyrr.
Á sama veg er farið með driflæsinguna.
Slíkur búnaður hefur tíðkast um langan ald-
ur í vörubílum og dráttarvélum. Pessar drif-
læsingar eru handvirkar og hið mesta þing í
erfiðri færð, en á vegum þar sem viðspyrna
er góð eru þær hinir háskalegustu gripir
vegna þess að bíll með læstu já virkilega
læstu drifi tekur helst engar beygjur, munið,
hjólin fara mislanga leið þegar farið er fyrir
horn. Þá hafa tíðkast drif með því sem nefna
má takmörkuð læsing (limited slip) í slíkum
drifum er það gormkraftur eða átakið í mis-
munadrifinu sem leitast við að flytja kraft frá
því hjóli sem spólar til þess sem hefur grip.
Nú, nú, eins og Steinþór bóndi á Hala sagði,
hvernig væri að koma sér aftur að efninu.
Fyrri hugmyndin, þó hvorug sé númer eitt
eða tvö og báðar geti verið alveg sjálfstæðar,
er það sem kalla mætti seigjutengi (viscous
coupling) sem þróaðist hjá Harry Ferguson
og félögum hans í Englandi þegar þeir unnu
að Formula Ferguson verkefninu, sem var
einmitt það að gera nothæft fjórhjóladrif sem
síðan lagði grundvöll að því sem nú tíðkast í
þeim efnum.
Af seigjutengi
Eins og flestir snjallir hlutir þá er seigju-
tengi aldeilis nauðaeinfaldur hlutur. Inn í
sívalt hús gengur öxull, á þessum öxli eru
tennur sem menn nefna gjarnan rflur, innan
á sívalningi hússins eru sömuleiðis rflur. Inni
í húsinu eru síðan flatir diskar með mörgum
götum og að sjálfsögðu er gat í gegnum miðju
allra diskanna, sem öxullinn gengur í gegn-
um. Helmingur diskanna er síðan með tenn-
ur á ytri brún sem ganga saman við tennurn-
ar í húsinu en hinn helmingurinn með tennur
DOMUR ATHUGIÐ
Saumum dragtir á alla aldurshópa,
einnig karlmannaföt.
Yfirstærðir.
Yið saumum líka úr
þínum efnum.
illiendál
KLÆÐSKERI
GARÐARSSTRÆTI 2, S 9M7525
76