Tímarit Máls og menningar - 01.09.1944, Blaðsíða 73

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
167
sýningar, en ég hef mitt eigið leikhús heima hjá mér og kostar ekk-
ert! Og svo rek ég upp skellihlátur, en innst inni með sjálfum mér
er ég samt ekkert sérlega ánægður.
„Svo að á þessu máttu skilja hvað þetta kvenfólk — það skil-
getna afkvæmi déskotans — getur tekið til bragðs! Það var mesta
guðsmildi að krakkarnir voru í heimsókn hjá móður minni þetta
kvöld. Annars er ekkert líklegra en þeir hefðu sálazt úr hræðslu.“
Svíagintseff þagði um stund og hóf svo mál sitt á ný, en nú var
fjöl- hans allt minna en áður:
„Þú inátt ekki halda, Mikkóla, að samkomulag okkar hjónanna
hafi ætíð verið með þessum ósköpum, það eru ekki nema tvö ár
síðan hún varð svona gerspillt. Og ég skal segja þér það alveg hrein-
skilnislega: Það eru skáldsögurnar, sem hafa farið svona með hana.
„I átta ár lifðum við saman eins og fólk gerir flest. Hún stýrði
dráttarvél, lét aldrei líða yfir sig og var ekki með neinar hlægilegar
uppáfinningar. En svo tók hún upp á því að fara að lesa alls konar
bókmenntaskrif, og þá var skollinn laus. Nú er hún orðin svo gáfuð
að hún segir aldrei neitt beint eða blátt áfram, en allt svona á að
gizka og hér um bil. Og svo skelfilega hrifin er hún af þessum skræð-
um sínum, að hún á það til að lesa alla liðlanga nóttina og vera svo
eins og syfjaður sauður á daginn, og missa allt út úr lúkunum á
sér. Jæja, einu sinni, þegar hún er í þessum ham, kemur hún til
mín, brosir eins og hálfviti og segir: „0, hvað ég vildi að þú beindir
til mín ástarorðum, Vanja, þótt ekki væri nema í eitt einasta skipti!
Aldrei á ævinni hef ég heyrt þig segja þau ástúðlegu, blíðu orð,
sem skráð eru í bókum!“ Það lá við sjálft að ég stykki upp á nef
mér og ég hugsa: Nú eru reyfararnir búnir að gera hana vitlausa!
En upphátt segi ég: „Eg held þú sért ekki með öllum mjalla, Nas-
taja! Nú hef ég búið með þér í tíu ár og eignast með þér þrjú börn,
og til hvers árans ætti ég þá að fara að tala til þín ástarorðum?
Herra trúr, ég gæti ekki einu sinni borið þau fram! Allt frá því ég
var ungur hef ég aldrei talað blíðuorðum til nokkurs manns, en
notað hendurnar því betur, og ég ætla sannarlega ekki að fara að
byrja á því nú. Ég er ekki annar eins grasasni og þú heldur! Og
sjálf ættir þú að annast betur um börnin þín, í stað þess að leggjast
í fávíslegan skáldsagnalestur! Sannleikurinn var sá, að hún var al-