Tímarit Máls og menningar - 01.12.1958, Blaðsíða 8

TIMARIT MALS OG MENNINGAR
starfa. Pierre Biquard, samstarfsmaður hans í þrjátíu og átta ár, lýsir þessu í grein um
hann (Lettres francaises, 21.—27. ág. s.l.) „Það er ekki mitt starf að flytja ræður og sitja
á þingum," segir Frédéric. En hann svaraði sér um leið sjálfur: „En ef ég vil vinna fyrir
vísindin og umfram allt ef ég vil búa æskunni betri rannsóknarskilyrði í framtíðinni, verð-
ur að berjast fyrir ])jóðfélagi sem viðurkenni hlutverk vísindanna og hindri ekki aðeins
styrjaldir, sem allt eyðileggja, heldur geri þær óhugsanlegar. Þessari skyldu get ég ekki
látið aðra gegna í minn stað, en það er fyrir vísindin, skilyrðislaust, sem ég berst.“
Og Joliot-Curie gekkst fyrir friðarsamtökum vísindamanna og tók að sér forystu fyrir
alþjóðlegri hreyfingu til verndar heimsfriði, og undir tíu ára stjórn hans safnaði hún um
sig hundruðum tniljóna fylgjenda og hefur livað eftir annað borið fram mótmæli gegn
undirbúningi styrjaldar með þeim styrk sem valdhafar hernaðarvelda hafa ekki komizt hjá
að taka eftir, og hún hefur mótað og eflt það almenningsálit í heiminum sem þeir eru á
undanhaldi fyrir. Joliet-Curie hefur sett henni markmiðið: ekki aðeins að afstýra styrjöld
heldur að tryggja þau sambúðarskilyrði á jörðu, þjóðum sæmandi, sem geri stríð óhugsan-
legt; skapa andrúmsloft samstarfsvilja og friðar.
Frédéric Joliot-Curie var skarpskyggn og vitur foringi, virtur og ástsæll. Ilann hafði
getu til að sameina sundurleitustu öfl til friðarstarfa; málflutningnr hans var einfaldur og
skýr, hann vakti traust.
Meðal stórmenna heims var Joliot-Curie einn hinna útvöldu. í minningargrein um læri-
meistara sinn, Paul Langevin, fórust honum eitt sinn orð á þessa leið: „Það er undantekn-
ing að kynnast manni sem Paul Langevin. Hans líkar eru mjög fáir á hverri öld, menn sem
með sköpunargáfu sinni, góðgjörnu hugarfari og baráttuhita fyrir réttum málstað, vekja
til lífs og glæða allar sannar framfarir mannkynsins."
Þessi orð eiga eins við um Joliot-Curie.
Kr. E. A.
182