Tímarit Máls og menningar - 01.12.1958, Síða 30

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
hjá þeim og hann bar í brjósti, en
þeir ypptu bara öxlum, sem ekki voru
lengur hermannlegar: Þeim þætti er
lokið, sögðu þeir og buðu honum sem
gömlum og góðum félaga upp á að
vera með í braski. En hann átti enga
peninga að leggja í það og varð að
láta sér nægja smávegis umboðslaun
fyrir hitt og þetta.
Þannig dró hann fram lífið, myrkt
og óyndislegt, einmana, í söknuði.
Hann gat ekki samlagazt fornum vin-
um sínum, þeir voru svo breyttir. Á
hernámsmönnunum hafði hann
hreina andstyggð, þeir voru sömu
fjandmennirnir, í hans augum, og
þeir höfðu áður verið. Hin nýju
stjórnmál lét hann sig engu skipta og
samneyti hans við kaupsýslumenn og
smábraskara var honum kvöl þó hann
yrði að þola það til að halda í sér
lífinu.
Það leit út fyrir að hann væri
staðnaður á röngum stað. En örlögin
bjuggu alltaf yfir einhverju nýju Her-
manni Kreittner til handa. Einmana
og konulaus eins og hann var leitaði
hann stundum á fund fyrrverandi fé-
laga sinna úr hernum. Hann hitti þá
jafnan í einni vínstofu borgarinnar.
Hj á þeim var helzt að finna hljóm
fornra hamingjudaga. En þessar sam-
komur enduðu oft með vonbrigðum,
hljómurinn hafði breytt um tón.
Eitt kvöld var hann kominn í illt
skap þarna og orðinn nokkuð drukk-
inn. Hann tók að ávíta félaga sína fyr-
ir svik við hugsjónir nazista og lét
flæða yfir þá gömlu vígorðin sem
var sú eina heimspeki sem hann skildi.
Þeir gerðu gys að honum fyrir að
vera að berjast fyrir dauðri pólitík.
Það var eins og forðum þegar Heinz
ráðlagði honum að vera ekki að
yrkja, það lægi ekki fyrir honum.
í vínstofunni hafði setið ókuntiug-
ur maður sem ekkert lagði til mál-
aitna en veitti Hermanni eftirför þeg-
ar hann rauk þaðan út í bræði. Þetta
var mjög undarlegur maður, gráhærð-
ur gantall þumbari, meinlætalegur í
útliti. Hann gaf sig á tal við Hermann
og fékk hann með sér inn í fásótt
kaffihús. Þar spurði hann hann spjör-
unum úr eins og rannsóknarréttur og
virtist þó vita allt urn hann. Síðan
sagði sá gantli honum þær fréttir að
her Þýzkalands væri að rísa úr rúst-
um eins og nýr Fönix og hann væri
að safna í hann heppilegu foringja-
liði. Hermann var einn þeirra manna
sem hann vildi hafa í því. Hann komst
ekki að því hvaða stöðu þessi furðu-
legi maður gegndi, en svo virtist sem
stjórnarvöldin fælu honum ýms
vandaverk sem öðrum var ekki treyst-
andi að vinna. En hann fann hvernig
þessi nýi hrevfikraftur vakti hann til
nýs lífs.
12.
Nú fara tíðindin að gerast ört.
Hann er aftur kominn í herinn og
kemst í kynni við menn og mál dags-
204