Tímarit Máls og menningar - 01.12.1958, Page 31

HVERNIG ÞAÐ BYRJAÐI
ins. Honum dylst ekki að einhver
töframaður situr við stýrið á þessari
nýju þjóðarskútu. Herinn eflist og
fær öll þau vopn til umráða sem
mennirnir bera gæfu til að finna upp
og smíða. Og eftir allt sitt skrykkjótta
lífshlaup er Hermann Kreittner orð-
inn æðsti maður einnar eldflauga-
stöðvar hersins.
Hann kvænist ekki aftur, lifir lífi
einhleyps manns og er oft einmana.
Hann tregar mjög konu sína, nú hefði
hún þurft að vera hér til að vaka yfir
hinni nýju gæfu hans. Starf hans er
ekki tímafrekt á þeim friðartímum
sem nú ríkja, en grunnt er ofan á við-
sjár og því verður allt að vera við-
búið. Æfingar eru haldnar, áætlanir
gerðar og fylgzt með heimsmálunum
frá mínútu til mínútu. Stundum finnst
honum þessi sífellda spenna þreyta
sig meira en þó hann væri að heyja
styrjöld og oft leiddist honum þófið.
hann saknaði andans frá nazistatíma-
bilinu.
13.
Hann vaknar árla morguns, hringir
á þjón sinn og skipar honum að búa
sér heita laug, leggja fram einkennis-
föt sín og hafa til léttan morgunverð
þegar hann komi úr baðinu.
Hann hafði haldið veizln í gær-
kvöldi sem stóð fram á nótt. Þetta var
veizla sem minnti marga gestina á
gamla tíma meðan enn var barizt í
sigurmóð og allt gekk samkvæmt
áætlun. Þarna voru eintómir ein-
kennisklæddir hermenn hærri stiga,
sumir gamlir og reyndir, aðrir ungir
og metnaðargjarnir. Vínið flóði í
þungum straumi, ræður voru haldnar
og drukkin full hers sem var og hers
sem er, einstaklinga viðstaddra og
fjarverandi, lifandi og dauðra, þjóð-
ar og ríkis. Og enginn hikaði að tæma
skál fyrir minni foringjans fallna þeg-
ar Hermann stakk upp á að drekka
hana.
Veizlan var úti, hún hafði verið góð
og mundi í minnum höfð um sinn.
Eftirköstin voru hálfónotaleg, svo sem
tíðast er um góðar veizlur og Her-
mann hafði litla lyst á létta morgun-
verðinum sem beið hans þegar hann
kom úr baðinu. Hann leit í huganum
fram á daginn og kveið fyrir honum.
Eftir svona veizlu var iðjuleysi hon-
um kvöl. Hann minntist þess þegar
hann varð að gegna ábyrgðarnuklum
störfum í stríðinu daginn eítir stór-
kostlega veizlu. Þá leið honum vel,
áhyggjur og alvarleg störf þurrkuðu
burt rykið frá veizlugleðinni og gerði
e.ndurminninguna um hana að smá-
munum. En nú snerist hugurinn lát-
laust kringum þessa síðustu veizlunótt
og tíndi fram atriði og orð, sem áttu
að vera dauð og lokið og þrástagað-
ist á þeim til viðbjóðs. Og þessi veizla,
og sérstaklega orðræður og ræðuhöld
í henni, rifjaði upp fyrir honum
margt úr lífi hans. Hann minntist
205