Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1958, Síða 123

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1958, Síða 123
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR „Ut af þeim atburðum, sem gerðust snemma í morgun, hernámi Reykjavík- ur, er hlutleysi Islands var freklega brotið og sjáljstœði þess skert, verður ís- lenzka ríkisstjórnin að vísa til þess, að þann 11. apríl síðastliðinn tilkynnti hún brezlcu ríkisstjórninni jormlega, fyrir milligöngu fulltrúa hennar hér á landi, ajstöðu íslenzku ríkisstjórnarinnar til tillögu hennar um að veita íslandi hernaðarvernd og samkvœmt því mótmælir íslenzlca ríkisstjórnin lcröftuglega ofbeldi því, sem hinn brezki lierajli hefur framið. Þess er að sjáljsögðu vœnzt, að bœtt verði að fullu tjón og skaði, sem leiðir af J>essu broti á löglegum réttindum íslands, sem jrjáls og jidlvalda hlutlauss ríkis.“ Og hér héldu stjórnarvöld landsins í seinasta sinn uppi stefnu og rétti hjóff- arinnar í þessu máli um ævarandi hlutleysi í hernaðarátökum. I kjölfar hernámsins og langvarandi hersetu í landinu komu hættur og dauði, sífelldur ótti. gull og svall, siðleysi og spillt aldarfar. íslenzk stjórnarvöld kikna Ári síðar afhentu Bretar ísland í hendur Bandaríkjamönnum til „hervernd- ar og hersetu“. Það var hinn 9. júlí 1941, að Alþingi var kvatt saman til þess að leggja blessun sína yfir gerðir ríkisstjórnarinnar, sem þá hafði samið við Bandaríkin um hersendingar til íslands. Alþingi hafði verið slitið 17. júní. Sjö dögum síðar höfðu samningar við Bandaríkin liafizt, og liinn 9. júlí lagði ríkisstjórnin svofellda tillögu fram á Alþingi: „Sameinað Alþingi fellst á samkomulag ]>að, sem ríkisstjórnin hejur gert við jorseta Bandaríkja Norður-Ameríku, um að Bandaríkjunum sé falin her- vernd íslands, meðan núverandi styrjöld stendur.“ Alþingismönnum varð allfelmt við þennan boðskap, þar sem hér var í fyrsta sinn sveigt jrá yjirlýsingunni frá 1918. Fjölmargir þingmenn létu í ljós tregðu og vonbrigði og einn þeirra, sem þó samþykkti tillöguna, lét þau orð falla, að ekki myndi verða hjá því komizt að „gera þennan samning við Bandaríkin, því að hnífurinn er á barka okkar,“ sagði hann. Með slíku hugarfari var þingsályktunartillagan samþykkt með 39 atkvæðum Sjálfstæðismanna, Framsóknarmanna og Alþýðuflokksmanna, gegn 3 atkvæð- um sósíalista, að viðhöfðu nafnakalli. Að styrjöld lokinni áttu Bandaríkjamenn að hverfa héðan með her sinn. En í stað þess að hverfa á braut, fóru þeir strax fram á það árið 1945, að þeim yrði leyfð hér herseta í framtíðinni og tilteknir landskikar yrðu leigðir þeim 297
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.