Tímarit Máls og menningar - 01.12.1969, Page 100

Tímarit Máls og menningar
landvætturin sig eiga mest erindi við hann. Skáldið kveður beinum orðum
um þá baráttu sem hér hefir verið rædd í kvæðinu „Frelsið og guð“:
Hve þakklátt brosir við kúgaianum öreigans auga:
fagurt sýngur svipan og kátt hlær byssunnar kúla
það' er frelsið á leiðinni gegnum líkami milljónanna:
Hér notar skáldið ómstríði orðanna sem tæki og stuðlarnir falla að ný-
breytninni í hrynjandi. Kvæðinu lýkur á mynd þess er koma skal:
Svo mörg eru heilög orð að einginn þolir
frekari smán veikara vanmætti svfvirðilegri svik:
kviksettur rís úr gröf og krossfestur stígur ofan
og heiftin reisir stiga úr stóryrðum upp til guðs.
(Tannfé handa nýjum heimi, bls. 48)
Hér rekur hver persónugervingin aðra og myndum er skipt í hröðu hljóm-
falli. Þetta minnir á Þjóðfundarsöng Bólu-Hjálmars þótt afstaðan til himna-
valdsins sé önnur:
__skal mitt hróp af heitum dreyra
himininn rjúfa kringum þig.
í öðru kvæði sömu ljóðabókar segir skáldið:
Veiztu það jörð að við erum frelsarar heimsins
og innan skamms verða guðimir lagðir til hvílu
og kvæðinu lýkur á viðlíkingu:
sjáið vötnin hafa risið og brotið
íshelluna af djúphjartanu
eins munum við rísa og brjóta af hjarta okkar
viðjar ofnar blekkíngum heimsku lýgi
veiztu það mold að við erum frelsarar heimsins
(Grafarasaungur)
Mynd þessa kvæðis er skýr og samlíkingarnar styrkja boðskap þess. Kom-
andi atburðir eru boðaðir sem náttúruhamfarir, og í kvæðinu ávarpar
skáldið móður jörð í upphafi. Það er eins og hún sé kvödd til fulltingis,
enda er hamförum náttúrunnar lýst síðar í kvæðinu, og að lokum er hún
ávörpuð að nýu: „veiztu það mold“. Skáldið er minnugt jarðeðlis mann-
anna, að þeir eru af þessum heimi og komnir af moldinni, og vill hljóta
styrk hennar í baráttunni. í kvæðinu „Parísade" í Lángnœtti á kaldadal
segir skáldið að síst sé að vænta greiðs sigurs og minnist farartáhnanna:
322