Tímarit Máls og menningar - 01.12.1969, Qupperneq 185
Erlend tímarit
Fimmta grein Mannréttindayfirlýsdngax-
innar kveffur á um, aff menn skuli eigi
vera pyntaffir. Sú spurning hvarflar þá aff
mannd hvernig þaff megi vena, aff Grikk-
land með fasistíska hershöfðingja viff völd,
geti átt sæti í Sameinuffu þjóffunum.
Ragnhildur Óskarsdóttir þýddi úr tímarítinu Tropico, sem gejiS er út i Róm.
Menningarhandkurran
Kaldur grautur
Lengi má deila um verkefnaval leilkhúsa,
en þess ber <aff gæta, aff stierkasta hldff hvers
leikhúss er aff vera sem mannlegast á
grundvelli fjölbreytilegs verkefnavals. Leik-
húsiff er ávallt nýtt og þó að þaff sé í tízku
um þessar mundir aff hiópa upp orffiff nýtt
á stiuidinni, eru þau orð í nauninni nokkurs
konar sápukúlur, sem maffur sér, — falleg-
ar í svip, en síffan þynnast þær og springa.
Þannig eru sumdr þeir menn, sem hrópa
hæst um nýjungar og ekkert nema nýjung-
ar í listinni, en smátt og smátt fölna þeir
unz þei-r hverfa inn í meffalmennskuna effa
hins vegar komast inn á braut þess, sem er
klassískt. Þess sem hefur fengiff aff þióazt
meff strauraum og áhrifum hugmyn-dasmdff-
annla og fólks, en skiliff síffan eitthvaff eftir.
Eitthvaff sem gefur mannd nýtt viffíangs-
efni í gullabú fagunrar skynjunar.
Það hefur niú tíffkazt á okkar landi, um
-sinn aff minnsta kositi, að sumir gagniýn-
endur hafa haft þann siff eða kæk aff verffa
sér til svo mikdllar skamimar í sknfum
sínum aff furffu gegnir. Furðu segi ég, því
ek'kd er aiveg 1-aust viff að þessir menn hafi
vandaff sig í mörgum tilvikum. Þaff er í
rauninni fjandi hart aff fólk þurfi aff berj-
ast viff þá sem ábyrgff eiga aff hafa á opin-
berum vettvangi um jákvæffa uppbyggingu
og af9töðu í hinum ýmsu málefnabaráttum,
svo sem dæmi má nefna í sambandi við
skriffinnsku nokkurra gagnirýnenda. Er til
„A'ú þarf að jara að koma menning.“
Kaupmaður Gúðm-únsen
dæmis hægt aff bjóða lesendum gagnrýni
á leikriti meff þessum orffum: — Hug-
myn-diin er ágæt, en verkiff vont af þvi aff
það er ekki skrifaff eins og ég vil. — Þetta
lét einn gagn-rýnan-di á þrykk út ganga
fyrir skömmu í Vísi. Sem sagt eins og
nöldurskjóffan í sveitinni sagffi: „Þetta er
fallegt peysumynztur, en ég hefffi bara haft
það á annam veg“.
Um þessar mundir er mikiff hamtað á
því hérlendis af ákveffnum öflum, hve mörg
vanidamál er viff aff glíma úti í hinium stóra
heimi og fyri-rmyndir í ýmiss konar mót-
mælaaffgerffum og áióðursaffferffum eru
leikrtar upp eftir erlendri fyrirmynd.
A-uffvitaff vaTffar ökkur um affrar þjóffir,
en viff erum bara ekki fjárhagslegt stór-
veldi. Eiga aff skipta okkur meira máli
ails kyns stúdentaærsl erlendis en maiikviss
og ákveffin uppbygging okk-ar eigin mieninta-
mála? Á aff skipta okkur meira máli stríff
í Víetnam en uppbygging heilbrigðis- og
félagsmála okkar eigin þjóðar? Á undan-
förrtum md-sserum hefu-r þessum málum
veriff ruglaff sarnan- í gríff og erg. Við skul-
um vera kurteis, tillitssöm og hjálpsöm viff
affrar þjóðir, en fyrst og fremst í fyrsta,
öðru, þriffja og fjórffa lagi erum viff ís-
lendingar og þó aff við getum ekki veriff
stórveldi fjárhagslega á vettvangi heims-
mála, þá getum viff verið stórveldi á mann-
407
L