Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.07.1977, Síða 36

Tímarit Máls og menningar - 01.07.1977, Síða 36
Tímarit Máls og menningar að höfundar staðnæmist svo skyndilega að kvöldi 30. mars 1949- Einn þráður er rakinn áfram í bókarlok allt til 1957. Það er nefnilega endað á náðun þeirra sem voru dæmdir fyrir óeirðirnar á Austurvelli. Af því mætti ráða að allt hefði smám saman fallið í ljúfa löð og allir orðið ánægðir áður en lauk. Þetta er veigamikið atriði af því að síðasti hluti ritverks skilur að jafnaði mest eftir sig hjá lesanda og veldur því miklu um heildaráhrif þess. (Lesandi getur vel prófað það með því að ímynda sér efnisatriði þessarar greinar í annarri röð). Það er kannski of mikið sagt að hlutdrægni höfunda birtist í þvx að þeir vanræki að túlka um- mæli sósíalista og vekja athygli á því sem þeir lögðu sannast til mál- anna. Andstæðingum þeirra eru iðulega gerð engu betri skil. En það er að minnsta kosti ljóst að einstakar klausur úr þingræðum og Þjóð- viljagreinum eru lítið mótvægi gegn ýmsu öðru sem nú kemur að. III Nokkrum sinnum birtist afstaða höfunda í þeirri mynd sem augljósust er og því kannski meinlausust, beinlínis í hæpnum túlkunum eða rang- túlkunum á efnisatriðum sögunnar. Baldur Guðlaugsson hafnar til dæm- is næsta hvatvíslega þeirri hugmynd að stofnun Atlantshafsbandalagsins hafi í raun verið útþensla bandaríkjamanna. Af einhverjum ástæðum virðist hann ekki heimfæra upp á Bandaríkin það stjórnmálafræðilega lögmál sem hann setur fram í umræðu um útþenslu sovétmanna í Austur- Evrópu (bls. 19): „Það er eðli stórvelda að breiða úr sér yfir tómarúm.“ Auðvitað eru engin rök í þessu sambandi að benda á andstöðu Banda- ríkjaþings gegn skuldbindingum við NATO-ríkin, slíkt getur meira að segja orkað villandi ef fólk áttar sig ekki á að bandaríkjamenn búa ekki við þingræðisskipulag eins og við eigum að venjast. Um afstöðu sósíalista í nýsköpunarstjórninni er tekin upp nær orð rétt setning eftir Þór Whitehead: „... eins og Olafur Thors hafði rétti lega reiknað var stjórnarsamstarfið sósíalistum mikilvægara en krafan um tafarlausan brottflutning hersins.“ (Bls. 24—25).1 Þetta er villandi í því sambandi sem það stendur í bókinni af því að sósíalistar áttu þarna 1 Sbr. Þór Whitehead: Lýðveldi og herstöðvar 1941—46. Skírnic CL (1976), 150. 146
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.