Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1978, Side 103

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1978, Side 103
Sú sérstaða Sigfúsar Daðasonar sem vikið er að á kápusíðu hinnar nýju bók- ar hans, er vísast einmitt í því fólgin, hversu vel hann hefur tileinkað sér ný- stárlegan og nútímalegan Ijóðstíl án þess að slaka á nokkurn hátt á kröfum um nákvæmni og samþjöppun. I þessari síð- usm bók hans er raunar fremur horft með vakandi vimnd og köldu raunsæi á hinar nökm staðreyndir tilverunnar en að leitað sé á djúp hins draumkennda og dulúðga, og ljóðin hallast smndum meir í þá átt að vera heimspekileg til- vemgreining en Ijóðrænn myndvefur, þannig að sums staðar gæti jafnvel hvarflað að lesanda, að Sigfús sé kom- inn að mörkum ljóðrænnar tjáningar, en hins vegar em heldur ekki vandfund- in í bókinni ljóð sem sameina hrynjandi, hljóm, myndir og skarpa hugsun á mark- vissan hátt. En vemleikinn sem birtist í ljóðum þessarar bókar virðist við fyrsm sýn gjörsneyddur þeim ljóma og glæsileika sem við viljum gjarna sjá hann prýddan með. Lífið er raunar séð í „eins lúsugs hundkvikindis líki“ sem með góðu eða illu er fengið til að leggja niður róf- una og komast í það ástand sem á öðr- um stað er lýst sem „hinni sæluríku fylgispekt og hinu dáða uppburðarleysi og hinni guðdómlegu hræsni ... alls- leysi andans og doða lífsins“. Þeir sem eru „ólíkir öðmm“ og vilja hafa rófuna upprétta, eins og Jafet gamli á Efstabæ, em ógæfumenn, en hver veit nema hið sanna líf sé einmitt fólgið í óhamingju og árekstri við það sem ríkjandi er. I vorljóði bókarinnar kemur í ljós það misræmi sem er milli manns og náttúm í bæjarlífi nútímans: ærnar, kýr og smalinn koma þar lítt við sögu, en þeim mun meir sá alþjóðlegi óhroði, óhróður og flugufregnir sem menn nær- Umsagnir um bcekur ast á jafnt á hvaða árstíð sem er, nema kannski að vorvindar og vorbirta geri þetta enn áþreifanlegra og ljósara en ella. Það er ekki furða, þótt upp skjóti ósk- inni um að „komast burt“ eða byrja „nýtt líf“, eins og það heitir í sam- nefndum Ijóðum, en þó er eins og kraf- an um þetta sé sett fram fremur til að afhjúpa vonleysi og lágkúru þess ösku- gráa dags, „sem kom sí og æ samur og jafn, óendanlegur, óbreytilegur“, en að um raunverulegan kost sé að ræða. Nú eru góð ráð dýr, en ef mönnum skyldi detta í hug, eftir þessa útreið sem lífið fær, að líta til dauðans vonar- augum, er einnig fyrir því séð, að þeim verði ekki mikið úr því arna. Um dauðann eru tvö ljóð og í þeim lagt út af eða snúið út úr einkunnarorð- um eftir tvö rómversk skáld. Þau orð Katúllusar, að dauðinn sé ein, eilíf svefn- nótt, eru raunar sögð af honum til að telja ástkonu sína á að gefa sér þús- hundruð kossa, en verða hjá Sigfúsi undirstaða þeirrar „bjartsýnisheimspeki“, að þegar menn einu sinni eru dauðir verði þeir „engu ódauðari" á stórhátíð- um og tyllidögum en hvunndags og áhyggjurnar „sigli sinn sjó“ eins og „frillur konunga". Kenning Hórasar, að hann deyi ekki allur, í þeim skilningi, að hann muni lifa í skáldverkum sínum, er færð á þann veg, að líf kunni að leynast í litlutánni eftir andlátið og nef- títan geti brugðið sér á leik. Líf og dauði lenda því í rauninni undir sama hatti, en þeim mun meiri tíðindum sætir og þeim mun stórkost- legar orkar það, þegar einhvers staðar í bókinni rís hlámr úr myrkrinu, „tær og tindrandi", og einhvers staðar smýgur ljós „gegnum storesana út í haustsudd- ann“, og jafnvel gleðin sjálf, la gioia, birtist, að vísu ekki endilega sem vængj- 213
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.