Tímarit Máls og menningar - 01.06.1978, Page 103

Sú sérstaða Sigfúsar Daðasonar sem
vikið er að á kápusíðu hinnar nýju bók-
ar hans, er vísast einmitt í því fólgin,
hversu vel hann hefur tileinkað sér ný-
stárlegan og nútímalegan Ijóðstíl án þess
að slaka á nokkurn hátt á kröfum um
nákvæmni og samþjöppun. I þessari síð-
usm bók hans er raunar fremur horft
með vakandi vimnd og köldu raunsæi
á hinar nökm staðreyndir tilverunnar
en að leitað sé á djúp hins draumkennda
og dulúðga, og ljóðin hallast smndum
meir í þá átt að vera heimspekileg til-
vemgreining en Ijóðrænn myndvefur,
þannig að sums staðar gæti jafnvel
hvarflað að lesanda, að Sigfús sé kom-
inn að mörkum ljóðrænnar tjáningar,
en hins vegar em heldur ekki vandfund-
in í bókinni ljóð sem sameina hrynjandi,
hljóm, myndir og skarpa hugsun á mark-
vissan hátt.
En vemleikinn sem birtist í ljóðum
þessarar bókar virðist við fyrsm sýn
gjörsneyddur þeim ljóma og glæsileika
sem við viljum gjarna sjá hann prýddan
með. Lífið er raunar séð í „eins lúsugs
hundkvikindis líki“ sem með góðu eða
illu er fengið til að leggja niður róf-
una og komast í það ástand sem á öðr-
um stað er lýst sem „hinni sæluríku
fylgispekt og hinu dáða uppburðarleysi
og hinni guðdómlegu hræsni ... alls-
leysi andans og doða lífsins“. Þeir sem
eru „ólíkir öðmm“ og vilja hafa rófuna
upprétta, eins og Jafet gamli á Efstabæ,
em ógæfumenn, en hver veit nema hið
sanna líf sé einmitt fólgið í óhamingju
og árekstri við það sem ríkjandi er.
I vorljóði bókarinnar kemur í ljós
það misræmi sem er milli manns og
náttúm í bæjarlífi nútímans: ærnar, kýr
og smalinn koma þar lítt við sögu, en
þeim mun meir sá alþjóðlegi óhroði,
óhróður og flugufregnir sem menn nær-
Umsagnir um bcekur
ast á jafnt á hvaða árstíð sem er, nema
kannski að vorvindar og vorbirta geri
þetta enn áþreifanlegra og ljósara en ella.
Það er ekki furða, þótt upp skjóti ósk-
inni um að „komast burt“ eða byrja
„nýtt líf“, eins og það heitir í sam-
nefndum Ijóðum, en þó er eins og kraf-
an um þetta sé sett fram fremur til að
afhjúpa vonleysi og lágkúru þess ösku-
gráa dags, „sem kom sí og æ samur og
jafn, óendanlegur, óbreytilegur“, en að
um raunverulegan kost sé að ræða.
Nú eru góð ráð dýr, en ef mönnum
skyldi detta í hug, eftir þessa útreið
sem lífið fær, að líta til dauðans vonar-
augum, er einnig fyrir því séð, að
þeim verði ekki mikið úr því arna.
Um dauðann eru tvö ljóð og í þeim
lagt út af eða snúið út úr einkunnarorð-
um eftir tvö rómversk skáld. Þau orð
Katúllusar, að dauðinn sé ein, eilíf svefn-
nótt, eru raunar sögð af honum til að
telja ástkonu sína á að gefa sér þús-
hundruð kossa, en verða hjá Sigfúsi
undirstaða þeirrar „bjartsýnisheimspeki“,
að þegar menn einu sinni eru dauðir
verði þeir „engu ódauðari" á stórhátíð-
um og tyllidögum en hvunndags og
áhyggjurnar „sigli sinn sjó“ eins og
„frillur konunga". Kenning Hórasar, að
hann deyi ekki allur, í þeim skilningi,
að hann muni lifa í skáldverkum sínum,
er færð á þann veg, að líf kunni að
leynast í litlutánni eftir andlátið og nef-
títan geti brugðið sér á leik.
Líf og dauði lenda því í rauninni
undir sama hatti, en þeim mun meiri
tíðindum sætir og þeim mun stórkost-
legar orkar það, þegar einhvers staðar í
bókinni rís hlámr úr myrkrinu, „tær og
tindrandi", og einhvers staðar smýgur
ljós „gegnum storesana út í haustsudd-
ann“, og jafnvel gleðin sjálf, la gioia,
birtist, að vísu ekki endilega sem vængj-
213