Tímarit Máls og menningar - 01.03.1992, Page 20

svo venjulegur strákur að hann hefur engin
persónueinkenni. Tóti vinur hans er feitur
og góður strákur sem hefur lítinn séns í
stelpur. í síðustu bókinni verður hann því
auðvelt fómarlamb Sonju sem er vand-
ræðakvendi sem notfærir sér Tóta. Fljótt
kemur þó í ljós að Sonja er á kafi í dópi og
rugli en í stað þess að lesandi fái að fylgjast
með því hvemig henni reiðir af, er hún
skrifuð út úr bókinni, send í meðferð og
Tóti hittir aðra. Það er Linja sem er austur-
lensk og hefur engin persónueinkenni nema
þau að tala litla íslensku, gapa upp í Tóta og
strjúka honum og kela við hann við hvert
tækifæri. Ætli unglingum sé ætlað að líta á
það sem lausn fyrir hallærisgæja að „fá sér
eina austurlenska" eins og sagt er? Öm á
ekkert í vandræðum með að komast í sam-
band við stelpur en á samt, í Unglingum í
frumskógi, í ákveðinni togstreitu við að
veljaámilli tveggja stelpna. Hann eráföstu
með Gerði sem er hress og sæt og drekkur
kók en draumadísin er Elísa sem drekkur
kakó. Það er greinilega meira í hana spunn-
ið því eins og hjá Eðvarð drekka fyrirmynd-
arunglingar kakó.
Persónusköpun hjá Hrafnhildi er almennt
yfirborðsleg og klisjukennd og kvenper-
sónur sem eru unglingsstúlkur em ömur-
legar fyrirmyndir. í síðustu bók hennar
Dýrið gengur laust, bætist við enn ein slík
persóna, Þura, sem vinnur í sjoppu í þorpi
úti á landi. Hópur fólks að sunnan dvelur
þar um tíma vegna kvikmyndagerðar og
Þura fellur flöt fyrir ömurlegum gæja með
tagl sem vill lengi vel ekkert með hana hafa.
Hún er hins vegar tilbúin að niðurlægja sig
endalaust fyrir hann og virkar bara sem
kjáni sem liggur flöt fyrir mönnum að sunn-
an. Reyndar er hún bara versta dæmið því
að þorpsbúar allir eru þessu marki brenndir.
Aðalpersónur Hrafnhildar lenda í minni
háttar vandræðum sem leysast af sjálfu sér
án þess að þær þurfi að takast á við þau en
aukapersónur lenda í erfiðleikum sem les-
andinn fær ekki að fylgjast með hvemig
leysast. Ég hef nefnt Sonju í Unglingum í
frumskógi og í þeirri bók á líka Lúlli, vinur
Arnar í erfiðleikum þar sem foreldrar hans
verða gjaldþrota. Lesandinn fær ekki held-
ur að fylgjast með því nema óbeint og mjög
óljóst. Það er byggð upp spenna í kringum
eitthvað sem Lúlli er að fást við og látið í
það skína að hann sé á hættulegri braut,
jafnvel kominn út í eiturlyfjasölu, grunar
mann. í ljós kemur að hann var að setja upp
pylsuvagn á útihátíð með afa sínum til að
rétta við fjárhag fjölskyldunnar. Fyndið
reyndar, en af því að margir unglingar eru
tæpir og eiga það á hættu að lenda í rugli þá
verður að taka þvílíka hluti alvarlega. Hug-
myndafræðilega stendur Hrafnhildur þann-
ig ekki með unglingum almennt heldur bara
með unglingum sem eru á grænni grein og
standa varla frammi fyrir meiri vanda en
þeim að þurfa að velja á milli tveggja sætra
stelpna.
Kolbrún Aðalsteinsdóttir hefur skrifað
þrjár bækur um Kötu sem komið hafa út á
síðustu þremur árum og heita: Dagbók — /
hreinskilni sagt (1989), Dagbók — ífullum
trúnaði (1990) og Dagbók — Hvers vegna
ég? (1991)
I upphafi fyrstu bókar stendur aðalper-
sónan, Kata frammi fyrir miklu og erfiðu
uppgjöri. Stjúpi hennar hefur sem sagt mis-
notað hana kynferðislega frá því hún var
lítil „í tólf ljót ár“ og loks þegar hún er orðin
16 ára er hún ákveðin í að gera uppreisn en
stjúpinn hefur í hótunum við hana. Það
kemst þó upp um kauða og löggan kemur
10
TMM 1992:1