Morgunblaðið - 03.01.2015, Blaðsíða 65

MINNINGAR 65
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. JANÚAR 2015
✝ Guðrún Bergs-dóttir fæddist
27. júlí 1934. Hún
lést 26. desember
2014.
Guðrún fæddist
á Hofi í Öræfasveit
og var dóttir
hjónanna Guð-
mundar Bergs Þor-
steinssonar og Pálu
Jónínu Pálsdóttur.
Hún var þriðja í röð
níu systkina. Systkini hennar
eru Sigrún Bergsdóttir, f. 1930,
Páll Bergsson, f. 1932, Jórunn
Þorgerður Bergsdóttir, f. 1935,
Steinunn Bergsdóttir, f. 1937,
Guðjón Bergsson, f. 1939, Sig-
þrúður Bergsdóttir, f. 1943,
Helga Bergsdóttir, f. 1945, d.
2000, Þorlákur Örn Bergsson, f.
1952.
Guðrún kynntist eiginmanni
sínum Ingimundi Gíslasyni, f. 7.
mars 1921, d. 13. september
1990, og fluttist til hans að
Hnappavöllum árið 1955. Þau
giftu sig 1. maí 1960. Börn
þeirra eru: 1. Ingibjörg Ingi-
1999. 4. Óskírður Ingimund-
arson, f. 8. september 1961, d.
12. september 1961. 5. Einar
Páll Ingimundarson, f. 26. mars
1966.
Guðrún ólst upp á Hofi ásamt
systkinum sínum. Hún fór til
Reykjavíkur í vist og vinnu á
spítala í tvo vetur. Hún snéri aft-
ur í Öræfasveit og hóf búskap
með eiginmanni sínum, Ingi-
mundi Gíslasyni á Hnappavöll-
um, og stundaði þar búskap með
honum og síðar sonum sínum
allt fram til dauðadags. Hún var
mikil prjónakona en annars
voru bústörfin og heimilishaldið
hennar líf og yndi. Guðrún var
einstaklega heimakær, leið
hvergi betur en heima hjá sér og
fylgdist með afkomendum sín-
um af mikilli nákvæmni. Guðrún
var mikil húsmóðir og var oft
með marga í heimili, m.a. barna-
börnin auk margra sumarbarna
í gegnum árin. Fyrir 24 árum
greindist Guðrún með bandvefs-
sjúkdóm sem var henni fjötur
um fót eftir það og skerti lífs-
gæði hennar. Hún gafst hins
vegar aldrei upp og var sem
klettur í lífi fjölskyldunnar á
hverju sem gekk. Síðustu árin
gengu henni nærri uns yfir lauk.
Útför Guðrúnar fer fram í
Hofskirkju, í dag, 3. janúar
2014, kl. 13.
mundardóttir, f. 9.
mars 1956, gift
Gunnari Páli
Bjarnasyni, f. 7.
mars 1940, og börn
þeirra eru:1a. Guð-
rún Bára Gunn-
arsdóttir, f. 10. maí
1974, sambýlis-
maður hennar er
Samúel Her-
mannsson. Börn
þeirra eru Sandra
Sif og Hermann. 1b. Helga Sig-
urbjörg Gunnarsdóttir, f. 24.
september 1976, eiginmaður
hennar er Árni Pétur Hilm-
arsson. Börn þeirra eru Hilmar
Þór, Arndís Inga og Áslaug
Anna. 1c. Ingi Björn Gunn-
arsson, f. 21. desember 1982. 2.
Guðjón Ingimundarson, f. 2. jan-
úar 1958. 3. Sigurður Ingimund-
arson, f. 22. janúar 1960. Giftur
Maríu Rós Newman, þau skildu.
Börn þeirra eru: 3a. Katrín Líf,
f. 12. júlí 1989, 3b. Ingimundur,
f. 16. október 1990, sambýlis-
kona hans er Tina Lindvik, og
3c. Elín Helga, f. 10. febrúar
Þá hefur hún mamma mín
kvatt þessa jarðvist. Hún sem
alltaf var til staðar fyrir mig og
mína fjölskyldu. Í hana gat ég
alltaf hringt því hún var alltaf
heima. Þó að ég flytti ung að
heiman og þrátt fyrir fjarlægðir
á milli okkar þá vorum við alltaf
nánar og töluðum við saman svo
til daglega, alveg til hinstu
stundar. Ef við vorum einhvers
staðar á ferðalagi og vantaði
upplýsingar um veður og færð
þá vissi hún allt um það úr
textavarpi sjónvarpsins. Einnig
fylgdist hún vel með hve margir
bílar hefðu farið um. En við
máttum ekki gleyma að láta
hana vita þegar við vorum kom-
in á áfangastað.
Þegar ég var að alast upp á
Hnappavöllum þá voru þægind-
in ekki eins og nú og oft var
margt í heimili, sérstaklega á
sumrin. Þá var oft mikið að
gera í að elda og baka ofan í
mannskapinn ásamt því að
mjólka, skilja, strokka, hleypa
skyr, þvo þvotta, bera þvott
niður í gil til að skola í læknum.
Ég skil stundum ekki hvernig
hægt var að komast yfir þetta
allt.
Mamma var mjög heimakær
og fór sjaldan af bæ. Mér tókst
þó að fá hana með mér í eina
hringferð um landið og heim-
sóttum við þá Helgu dóttur
mína sem býr fyrir norðan en
hana langaði alltaf að koma til
hennar. Þetta var dásamleg
ferð og hún naut hennar vel.
Ég get ekki leynt því að mér
leið ekki vel þegar ég var að
kveðja hana mömmu mína núna
í seinni árin. Heilsan hennar
var svo tæp, en hún þráði svo
heitt að vera heima hjá sér. Í
sumar varð hún 80 ára og þá
langaði mig að halda upp á af-
mælið hennar en það vildi hún
ekki. En ég var með henni og
undirbjó fyrir hana smá kaffi og
við fórum saman í bíltúr um
sveitina okkar. Þessi dagur er
mér mikils virði núna þegar
svona er komið.
Þegar ég hugsa um hana
mömmu, þessa sjálfstæðu konu,
klettinn í fjölskyldunni sem
haggaðist aldrei þrátt fyrir erf-
iðleika þá verður mér oft hugs-
að til skáldsögu Halldórs Lax-
ness, Sjálfstætt fólk.
Þegar yngsti bróðir minn
fæddist árið 1966 þurfti mamma
að fara til Reykjavíkur tveimur
mánuðum fyrir fæðingu hans
vegna blóðflokkamisræmis for-
eldra. En fjórða barn þeirra dó
vegna þess. Drengurinn fæddist
26. mars og var skipt um blóð í
honum og mátti ekki fara með
hann heim fyrr en tveimur
mánuðum síðar. Þegar nálgað-
ist sauðburð þetta vor fannst
mömmu hún verða að fara heim
því þá var orðið mikið að gera í
sveitinni og þá skildi hún barnið
sitt eftir hjá bestu vinkonu
sinni, Ernu og fjölskyldu henn-
ar sem tók hann að sér í nokkr-
ar vikur og sendi hann svo í
sveitina með flugvél til Fagur-
hólmsmýrar með tíu ára dóttur
sinni sem var þá að koma til
sumardvalar. Ég hef oft hugsað
eftir að ég eignaðist börn sjálf
hvernig hún mamma mín gat
þetta. Þvílík hetja að geta stað-
ið þetta af sér. Hugsanlega hef-
ur trúin hjálpað foreldrum mín-
um í gegnum þetta en þau voru
bæði mjög trúuð. Það er eitt af
því góða veganesti sem ég fékk
frá þeim út í lífið.
En að lokum, elsku mamma,
kveð ég þig með miklum sökn-
uði og nú verður skrýtið þegar
síminn hringir og engin mamma
hinum megin á línunni.
Með þökk fyrir allt sem þú
hefur gefið mér.
Far þú í friði,
friður guðs þig blessi.
(V. Briem)
Þín dóttir,
Inga.
Elsku Guðrún amma.
Okkur langar að kveðja þig
með nokkrum orðum og þakka
þér um leið fyrir alla þá vænt-
umþykju sem þú hefur sýnt
okkur. Þegar við setjumst niður
og förum að rifja upp gamlar
stundir þá er svo margt sem
kemur upp í huga okkar. Lang-
flestar minningarnar tengjast
sveitinni á Vestur-Hnappavöll-
um þar sem þú vildir alltaf vera
og fékkst að vera þar til yfir
lauk. Þessar minningar ætlum
við að varðveita vel og vera
dugleg að rifja upp með hvert
öðru og börnunum okkar svo
minning þín muni lifa. Sú minn-
ing sem kemur fyrst upp í huga
okkar er þegar við vorum á
leiðinni frá Höfn í Öræfin og
þegar sást orðið í Hnappavelli
þá sungum við systkinin í ein-
um kór „Ég sé í sveitina, ég sé í
sveitina“ og lýsir það eftirvænt-
ingu okkar því okkur leið alltaf
vel hjá þér, afa og frændum
okkar í sveitinni.
Við dáðumst að dugnaðinum í
þér. Þú varst alltaf að og stund-
um höfðum við áhyggjur af því
að þú myndir ofgera þér. Þú
sást um að mjólka kýrnar og í
sauðburðinum fórstu ótal ferðir
í fjárhúsin að gefa lömbum
mjólk. En heimilisstörfin voru
alfarið í þinni umsjón og við
reyndum að aðstoða eftir aldri
og getu.
Á þessum árum eldaðir þú
heitan mat tvisvar á dag og
bakaðir daglega. Eftir kvöldmat
mjólkaðirðu kýrnar, komst svo
inn og tókst til kvöldhressingu.
Þér féll einhvern veginn aldrei
verk úr hendi. Ef þú varst ekki
að sinna heimilishaldi þá sastu
með prjónana þína og prjónaðir
lopapeysur.
Flatkökurnar þínar voru ein-
stakar og þú varst gjörn á að
senda okkur með nokkrar flat-
kökur í nesti heim.
Við systurnar útbjuggum
okkur bú á hverju sumri og þar
eyddum við ómældum tíma,
bökuðum drullukökur og
skreyttum og að minnsta kosti
einu sinni á hverju sumri komst
þú í kaffiboð til okkar. Þetta
voru góðar stundir.
Nú í seinni tíð töluðum við
mest saman í síma og þú fylgd-
ist vel með okkur. Aldrei heyrð-
um við þig kvarta og þrautseig-
ari manneskju er hvergi að
finna. Ingi Björn var í sveitinni
í haust og hitti hann þig síð-
astur af okkur. Við systur hitt-
um þig síðast í sumar áður en
þú hélst upp á 80 ára afmælið
þitt. Þá hafðir þú látið töluvert
á sjá og höfðum við báðar á orði
hve rýr þú varst orðin og höfð-
um við áhyggjur af heilsu þinni.
Það var sama hve oft var
minnst á við þig að fara í hvíld-
arinnlögn. Á elliheimili færirðu
aldrei nema í sjúkrabíl og sú
varð raunin. Þér tókst að vera
heima í uppáhaldssveitinni
þinni allt fram á síðasta dag og
flutti þá sjúkrabíll þig á Heil-
brigðisstofnun Suðausturlands
á Höfn þar sem þú lést rúmum
sólarhring síðar.
Þrautseigjan og seiglan kom
þér langt, elsku amma, og það
að þú hafir gengið með þennan
sjúkdóm í 24 ár áður en hann
náði að leggja þig að velli er í
rauninni kraftaverk. Þú gafst
ekki upp fyrr en í fulla hnefana
í þessari baráttu frekar en öðr-
um.
Við komum til með að sakna
þín mikið og treystum því að
núna sértu á góðum stað, jafn-
vel enn betri en sveitinni góðu
þó að erfitt sé að hugsa sér það.
Afi tekur vel á móti þér og þar
til við hittum þig næst ætlum
við að ylja okkur við allar góðu
minningarnar sem við eigum.
Hvíldu í friði.
Þín barnabörn;
Guðrún Bára, Helga
Sigurbjörg og Ingi Björn.
Þær eru margar, ljúfar minn-
ingarnar sem koma upp í hug-
ann þegar ég minnst ástkærrar
móðursystur minnar, Guðrúnar
Bergsdóttur frá Hnappavöllum
í Öræfasveit. Ég ólst upp „aust-
ur á bæ“, en hún bjó fyrir
„vestan“, eins og við sögðum
alltaf í daglegu tali um vestari
bæina tvo á Hnappavöllum sem
stóðu sitthvoru megin við bæj-
argilið. Það var ætíð mikill sam-
gangur á milli þeirra systra,
mömmu og Guðrúnar, og eins
barna þeirra. Alltaf var okkur
vel tekið þegar við fórum „vest-
ur “ og oft kátt á hjalla í eld-
húsinu hjá þeim hjónunum,
Ingimundi og Guðrúnu. Ekki
var heldur komið að tómu borði
á þeim bæ og oftast eitthvað
nýbakað á boðstólum, enda fúls-
aði enginn við flatkökunum
hennar Guðrúnar, hvað þá öðru
gómsætu bakkelsi. Guðrún var
sístarfandi, enda með stórt
heimili, bæði sín börn og oft
sumarbörn í heimili. Og þegar
hún settist niður var hún með
prjónana á fullu, þau hafa notið
þess, börnin hennar og barna-
börnin, að fá frá henni fallegar
lopapeysur, vettlinga og sokka,
og eins prjónaði hún fyrir
Handprjónasambandið í fjölda-
mörg ár. Þær systur, mamma
og Guðrún voru alla tíð mjög
nánar, og þrátt fyrir að mamma
þyrfti sökum heilsubrests að
flytja frá Hnappavöllum fyrir 3
árum, töluðu þær saman í síma
svo til á hverjum degi og veitti
hún mömmu mikinn stuðning í
veikindum hennar. Guðrún var
sú síðasta af sinni kynslóð sem
bjó á Hnappavöllum, kynslóð-
inni sem af miklum dugnaði og
nægjusemi, byggði upp húsa-
kost og ræktaði jörðina og bú-
stofn. Og það var sama á hverju
gekk, veikindi og annað sem
kom við heimilið, alltaf stóð
Guðrún upprétt með sína óbil-
andi bjartsýni og dugnað og var
alltaf til staðar fyrir börnin sín
og barnabörnin og aðra sem á
þurftu að halda. Ég ætla að
enda þessi minningarorð með
ljóði sem mér finnst eiga svo
vel við Guðrúnu frænku mína:
Þú áttir þrek og hafðir verk að vinna
og varst þér sjálfri hlífðarlaus og
hörð.
Þú vaktir yfir velferð barna þinna,
þú vildir rækta þeirra ættarjörð.
Frá æsku varstu gædd þeim góða
anda,
sem gefur þjóðum ást til sinna
landa,
og eykur þeirra afl og trú,
en það er eðli mjúkra móðurhanda
að miðla gjöfum eins og þú.
(Davíð Stefánsson.)
Elsku Inga, Guðjón, Siggi,
Einar, Gunnar, Bára, Helga,
Ingi, Katrín, Ingimundur og El-
ín, ég votta ykkur og fjölskyld-
um ykkar, svo og systkinum
Guðrúnar, innilega samúð,
minning um yndislega konu
mun vera ljós í lífi okkar sem
eftir erum.
Stefanía L. Þórðardóttir.
Okkur var öllum brugðið
annan í jólum þegar Þrúða
frænka hringdi og sagði okkur
að móðursystir mín Guðrún á
Hnappavöllum væri alvarlega
veik. Hún dó svo sama dag.
Ég var átta ára þegar ég var
send í sveitina til Guðrúnar og
Ingimundar á Hnappavöllum.
Ég fór með Höllu frænku í
Öræfin. Þá var fólkið á Hnappa-
völlum í réttum. Síðan var ég
hjá þeim næstu sex sumur og
hálfan vetur gosárið 1973 og fór
í sama sveitaskólann og mamma
með sama kennarann. Þá voru á
bænum fjögur börn þeirra
hjóna. Mér var strax tekið eins
og einu af börnunum á bænum.
Störf yngri barnanna voru helst
þau að reka kýrnar, gefa
hænsnunum og hjálpa til við
heyskap. Við sumarstelpurnar á
Hnappavöllum lékum okkur
mikið saman þó að aldursbilið
væri talsvert. T.d. vorum við
með bú og bökuðum drullukök-
ur af bestu list. Þá fengum við
oft gamalt dót hjá Guðrúnu sem
við gátum notað í búið. Krakk-
arnir léku sér með horn og
byggðu litla bæi, útihús og tún.
Stundum fengum við að fara á
reknetaveiðar með Ingimundi
eða að veiða skúmsunga með
aðferðum sem Greenpeace hefði
ekki samþykkt. Þarna borðuð-
um við skúmsunga, selkjöt, sil-
ung og margt fleira sem var
ekki daglegt brauð í Vest-
mannaeyjum.
Guðrún var mjög hæversk og
ósérhlífin eins og svo margir
Öræfingar. Eða eins og Halldór
Laxness sagði: „Öræfingar eru
svo hæverskir að þeir segja
aldrei já eða nei.“ Þeir segja
ætli það ekki eða það gæti nú
verið. Guðrún var ekki mikið
fyrir að kvarta. Hún fór eld-
snemma á fætur til að mjólka
kýrnar og alltaf seinust í rúmið
á kvöldin. Hana munaði heldur
ekki um það að hafa heita
döðluköku með kvöldkaffinu.
Ekki máttum við fara svöng í
rúmið. Seinna, þegar hún fékk
slæman og langvinnan sjúkdóm,
hélt hún sínu striki og sá um
heimilið á Hnappavöllum alveg
til dauðadags. Guðrún var gest-
risin og ef gesti bar að garði
var snarað fram kaffi og nýbök-
uðum kökum. Eitt ár var á milli
Guðrúnar og Jórunnar mömmu
minnar og voru þær miklir mát-
ar. Þegar þær systurnar hittust
(en þær voru sex) var mikið tal-
að og hlegið.
Krökkunum mínum finnst
alltaf gaman að koma í Öræfa-
sveitina og hitta skyldfólkið sitt,
fara í ber, í fjallgöngur að Jök-
ulsárlóni sem þau kölluðu „Bláa
lónið“ og margt fleira. Alltaf
komum við á Hnappavelli til
Guðrúnar sem var alltaf með
heitt á könnunni og ís handa
krökkunum. Eitthvert þeirra
kallaði hana meira að segja
ömmu. Því miður komumst við
ekki í sveitina í sumar og það
verður skrýtið að koma á
Hnappavelli þegar Guðrún er
ekki þar. Að lokum langar mig
og fjölskyldu mína að senda
Guðjóni, Einari, Sigga, Ingu,
Gunnari, börnum og barnabörn-
um innilegar samúðarkveðjur.
Valgerður Bjarnadóttir
og fjölskylda.
Minning Guðrúnar Bergs-
dóttur hverfur mér aldrei því
hún reyndist vera einstök kona
allt frá fyrsta augnabliki er hún
kom og tók á móti mér á
Hnappavöllum á unglingsárum
mínum. Minning þeirra hjóna,
Guðrúnar og Ingimundar Gísla-
sonar, er þar að auki samofin
eins og þéttur og þæfður vefn-
aður í æskuminni mínu alveg
frá þeim kaflaskilum í lífinu
þegar ég hafði komið fljúgandi
frá Vestmannaeyjum að Fag-
urhólsmýri og þaðan á hlaðið
hjá þeim.
Guðrún var yndisleg húsmóð-
ir og leiðtogi á sínum bæ. Þar
að auki hafði hún svo ríka til-
finningu fyrir fólkinu sínu að
hún bara vissi hvar allir voru á
hverjum tíma og hvað þeir voru
að fást við. Því verður ekki al-
veg lýst með orðum en þannig
var hún raunverulega í verki
með okkur hverjum og einum.
Nærvera hennar var nokkurs
konar lögmál á Hnappavöllum
og því er hún meira en klett-
urinn í lífi sinna nánustu.
Ég var í sveit hjá Guðrúnu
og Ingimundi í tvö sumur og
heillaðist svo af sveitinni að ég
hef komið þar á hverju ári síð-
an. Fyrstu tengslin urðu til
þegar Bjarni mágur hennar
kom á vertíð í Eyjum og varð
heimilisvinur í bernsku minni.
Seinna komum við Lóa og svo
komum við með börnin. Þau eru
því alin upp við þessi sterku
tengsl við reynsluheiminn í
Öræfunum. Guðrún var frá Hofi
í Öræfum og giftist til Hnappa-
valla þar sem þau bjuggu Ingi-
mundur og hans fjölskylda.
Það var mannmargt á bæn-
um vegna þess að það var allt
aðlaðandi og heillandi við stað-
inn og heimilisbraginn sem þau
Guðrún sköpuðu þar. Þarna var
iðandi gott mannlíf í djúpum
tengslum við náttúruna, búfén-
aðinn, veiðar og hestamennsku.
Það er langt um liðið síðan
Ingimundur féll frá og við hætt-
um að vitja um net og ríða út.
Og nú tekur enn við nýr kafli
Hnappavalla þar sem minningu
þeirra Guðrúnar verður haldið
á lofti um ókomin ár. Guð blessi
hana og umvefji ástvini alla
sama kærleika og Guðrún gaf
allt sitt líf í ævintýraheimi
Öræfanna með gleði sinni og
ást.
Lóa og Magnús
Kristinsson,
Vestmannaeyjum.
Guðrún Bergs, eins og okkur
var tamt að kalla hana, lauk
farsælli lífsgöngu sinni annan í
jólum. Það er tign yfir því að
kveðja á helgustu hátíð ársins
þegar allt er ljósum baðað. Hún
fór fremur skyndilega. Sinnti
sínum verkum á aðfangadags-
kvöld en tveimur kvöldum síðar
var hún öll. Enda aldrei að tví-
nóna við hlutina. Hún átti líka
gott dagsverk að baki. Segja
má að hún hafi verið ein af
þeim konum sem vinna verk sín
hljóðar, svipað þeirri sem Davíð
Stefánsson lýsir í ljóðinu um
konuna sem kynti ofninn hans.
Guðrún hefur verið hluti af
tilverunni á Hnappavöllum í
tæp sextíu ár. Þar skilur hún
eftir sig stórt skarð því hún var
mikilvæg persóna í bæjarfélag-
inu, greiðvikin, skemmtileg, góð
og umhyggjusöm. Þó að hún
hefði meira en nóg á sinni
könnu vakti hún líka yfir vel-
ferð nágrannanna, vissi til
dæmis upp á hár hvenær þeim
hentaði að fá unglingana senda
til hjálpar í baggahirðingar.
Guðrún ólst upp á Hofi í
stórum hópi systkina og var þar
meðal þeirra elstu. Hún vandist
ung á að vinna og var alla tíð
ötul og iðjusöm. Framan af
hennar ævi fæddust börnin
heima á bæjunum og þar átti
fólk líka sínar síðustu stundir.
Hún kynntist bæði ljósi og
skuggum lífsins og tók öllu sem
að höndum bar með stöku jafn-
aðargeði.
Á Hofi var stutt að skreppa á
böll í fundarhúsinu og auðvitað
sótti Guðrún samkomur líka eft-
ir að hún flutti að Hnappavöll-
um. Hún starfaði bæði með
ungmennafélagi og kvenfélagi
sveitarinnar og lagði oft hönd á
plóg þegar baka þurfti fyrir
samkomur og bera fram veit-
ingar.
Hún var afbragðs húsfreyja
hún Guðrún. Lagði metnað í að
allir í kringum hana væru mett-
ir og engin bakaði betri tertur.
Margan þvottabalann bar hún
líka út að snúru um ævina. Svo
lét hún muna um sig í flekknum
meðan handverkfærum var
beitt þar, eftir því sem tími
hennar leyfði frá heimilisverk-
um og mjöltum.
Guðrún bar ólæknandi sjúk-
dóm mörg hin síðari ár sem
smám saman skerti starfsork-
una en hún kunni ekki þá list að
spara sjálfa sig heldur stóð
meðan stætt var. Þannig vildi
hún hafa það. Henni auðnaðist
að halda sínu sjálfstæði og and-
legu atgervi til hinstu stundar.
Um leið og við vottum ástvin-
um Guðrúnar samúð látum við
fylgja lítið vers tileinkað henni.
Við þökkum samfylgd á lífsins leið
þar lýsandi stjörnur skína
og birtan himneska björt og heið
hún boðar náðina sína
en alfaðir blessar hvert ævinnar
skeið
og að eilífu minningu þína.
(VE.)
Austur-Hjáleigusystkinin,
Ásdís, Gunnþóra
og Sigurður.
Guðrún
Bergsdóttir