Dagblaðið Vísir - DV - 06.06.2014, Blaðsíða 28

Helgarblað 6.–9. júní 201428 Fólk Viðtal
Þ
að er fallegur og sólríkur
dagur í Vestmannaeyjum
þegar blaðamaður og ljós-
myndari DV sigla með Herj-
ólfi inn höfnina í Eyjum.
Klettarnir í kring gnæfa yfir í ótrúleg-
um litum náttúrunnar. Smábátarn-
ir hvíla í höfninni meðan múkkarn-
ir fljúga í kring og leita að einhverju
ætilegu. Herjólfur kemur að landi og
stefna okkar er sett á Ráðhúsið, að
hitta nýendurkjörinn bæjarstjóra hér
á þessari eyju, Elliða Vignisson. Mann
sem hefur verið ansi áberandi í um-
ræðunni undanfarin ár; meðal annars
með ummælum sínum um það hvort
Ísland geti rekið sinfóníuhljómsveit
eða Þjóðleikhús. Um síðustu helgi
vann Sjálfstæðisflokkurinn í Vest-
mannaeyjum, undir forystu Elliða,
stórsigur í bæjarstjórnarkosningum
og hlaut „rússneska kosningu“ eða
rúmlega 73% atkvæða.
Ráðhúsið trónir yfir miðbænum,
hvítt og virðulegt hús með rauðu þaki.
Upprunalegt hlutverk þess var spítali
en frá því á áttunda áratugnum hef-
ur það verið ráðhús bæjarins. Í hús-
inu kom Elliði í heiminn og þar starfar
hann í dag; þó að, líkt og við komumst
að seinna í spjalli okkar, aldrei hafi
hvarflað að honum sem barni að hann
myndi starfa hér sem bæjarstjóri.
Mótorhjólinu skipt út fyrir bíl
Elliði tekur á móti okkur í Ráðhúsinu
og vísar okkur í örstutta stund inn á
glæsilega skrifstofu sína. Hann stopp-
ar þó stutt við og spyr: „Viljið þið ekki
frekar rölta með mér í gegnum Eld-
heima?“ Hann segist vel geta gefið
okkur tíma til spjallsins enda „verði
hann vonandi ekki rekinn næstu fjög-
ur árin,“ eins og hann orðar það og
skellir upp úr um leið og hann býð-
ur okkur sæti í glæsilegum bíl sínum
– gömlum tvennra dyra blæjubíl sem
vart getur talist hefðbundin bifreið
bæjarstjóra. Bílnum skipti hann út
fyrir mótorhjól sem hann átti en á þó
enn krossara sem hann notar reglu-
lega. „Ég skipti þessum út fyrir mótor-
hjólið mitt sem ég átti inni í skúr. Þetta
er nú ekki mjög hagkvæmur bíll fyrir
karla á mínum aldri og því ætlaði ég
að fara að selja bílinn en strákurinn
minn sem er að verða 17 ára bað mig
um að halda honum aðeins lengur,“
segir hann og keyrir um bæinn.
Hér er hann borinn og barnfæddur
og þekkir alla kima bæjarins, enda eitt
af hans helstu áhugamálum. Hann
sýnir stoltur Herjólfsdalinn þar sem
Þjóðhátíðin sem allir þekkja er haldin.
„Ég hef upplifað 44 af 45 Þjóðhátíðum
lífs míns. Ég missti af einni en geri það
aldrei aftur, það er alveg á hreinu. Við
Bertha ákváðum að við myndum ekki
taka ákvörðun um að vera á Þjóðhá-
tíð heldur tækjum við ákvörðun um
að vera ekki á henni ef svo bæri undir,“
segir hann hlæjandi. Elliði er kvæntur
Berthu Johansen íslenskufræðingi
og eiga þau saman tvö börn, Nökkva
Dan, 16 ára, og Bjartey Bríeti, 12 ára.
Var fullkominn iðjuleysingi
Þau Bertha og Elliði hafa verið saman
lengi, eða í um 25 ár. „Við Bertha
kynntumst þegar ég flutti í bæinn
eftir stúdentspróf en þá var hún enn
í Versló. Bertha er stoð mín og stytta.
Hún er mín jarðtenging, besti vin-
ur og helsti gagnrýnandi. Án hennar
hefði líf mitt þróast svo mikið öðru-
vísi að ég vil helst sem minnst um það
hugsa. Svo mikið er víst að ég á betri
lífsförunaut í henni en hún í mér,“ seg-
ir Elliði með ástarblik unglings í auga.
Um tvítugt flutti hann frá Vestmanna-
eyjum og hugði á mikla landvinninga
í borginni. „Það fór nú ekki betur en
svo að ég skráði mig í skóla en hafði
öðrum hnöppum að hneppa,“ segir
hann og viðurkennir að nýfengið frelsi
úr foreldrahúsum hafi verið of freist-
andi fyrir ungan mann í borginni. For-
eldra hans grunaði ekki annað en að
hann legði stund á námið. Hann bað
þau seinna afsökunar á letinni en seg-
ist þó ekki sjá eftir tímanum sem fór
ekki í djamm og gleði í borginni.
„Það er svo magnað að eftir á séð
þá er þetta ár einhver besti og afslapp-
aðasti tími í mínu lífi. Maður fer úr for-
eldrahúsum og býr einn í borginni. Ég
var búinn að vinna mikið, vann allan
tímann með framhaldsskólanum og
vann svo nánast allan sólarhringinn
sumarið áður en ég fór til Reykjavíkur.
Ég átti þarf af leiðandi talsvert af pen-
ingum þegar ég fór í borgina. Þeir
voru búnir um áramót og þá fór ég að
vinna. En þangað til var ég bara full-
kominn og algjör iðjuleysingi í nokkra
mánuði. Ég yrði brjálaður ef börn-
in mín myndu haga sér svona en svo
lítur maður til baka og sér að líklega
er þetta einn besti og þægilegasti tími
sem ég hef upplifað. Þetta var svo of-
boðslegt frelsi og svo kynntist ég á
þessum tíma ævinnar mörgu af því
fólki sem til dagsins í dag er mínir
bestu vinir að ógleymdri konu minni.
Iðjuleysinu varð því vel varið.“
Vopn í búrið
Veturinn eftir lá þó leiðin í Háskóla
Íslands. Hann var þó ekki alveg viss
hvað hann vildi gera. „Ég fór á kynn-
ingarfund fyrir mannfræði, skráði mig
í félagsfræði en endaði í sálfræði,“ seg-
ir hann og brosir út í annað. „Nám mitt
hefur opnað margar dyr og svona fyrir
mér þá skóp námið mér mörg þeirra
tækifæra sem mér hafa gefist í lífinu.
En nám er ekkert það eina, maður
hefði kannski getað gert þetta öðru-
vísi. Nám er bara ein leið af mörgum
til þroska. Sú leið var heppileg fyrir
mig. Ég hugsaði námið aldrei þannig
að ég væri að búa mig undir að setjast
í einhvern einn stól sem ég ætlaði að
sitja í alla ævi. Mig vantaði bara vopn í
búrið áður en ég færi út í það stríð sem
atvinnulífið er,“ segir hann og stöðvar í
sama mund bifreið sína fyrir utan Eld-
heima – nýtt sýningarsvæði um Vest-
mannaeyjagosið 1973. Þar hefur verið
byggður upp stærðar skáli í kringum
hús sem varð undir í gosinu og hef-
ur verið grafið upp. Eldheimar eru í
raun gagnvirkt safn þar sem hægt er
að fræðast um eldgosið sem setti svip
sinn á bæinn og breytti. „Þetta er orðið
býsna flott og við erum mjög stolt af
þessu,“ segir Elliði og fræðir okkur um
tilurð byggingarinnar.
Talin galin hugmynd
„Við vorum að lenda í ákveðnum
vandræðum með þetta. Það var byrj-
að að grafa upp hérna en við höfðum
enga ákveðna framtíðarsýn. Þá kem-
ur til okkar arkitekt sem var að útskrif-
ast frá Kaupmannahöfn og með þessa
hugmynd og þetta er módelið hennar
í skalanum einn á móti einum. Fólki
fannst galið að við skyldum setja
milljarð í hugmynd eftir manneskju
sem hafði ekki svo mikið sem hannað
símaklefa áður,“ segir hann og geng-
ur í átt að safninu. Í okkar huga er það
hins vegar einmitt í svona tilvikum
sem gefa á ungu og óreyndu fólki með
ferskar og ögrandi hugmyndir tæki-
færi. Við sjáum ekki eftir því í dag.“
Fyrir utan safnið eru tveir verkamenn
að störfum. „Til hamingju með sigur-
inn,“ kallar annar þeirra til Elliða eftir
að hann heilsar þeim og það eru ekki
einu hamingjuóskirnar sem hann fær
í dag. Við stefnum inn í safnið þar sem
starfskona á safninu faðmar hann og
óskar honum til hamingju með sigur-
inn. Reyndar rigndi hamingjuóskun-
um yfir bæjarstjórann hvert sem við
fórum með honum þennan daginn
enda kannski ekki skrýtið, 73% bæjar-
búa í rúmlega 4.300 manna bæjarfé-
lagi kusu hann.
Erfitt en nauðsynlegt
Þekkir hann alla í bænum? „Já, svona
flesta en nöfnin man ég ekki alltaf, ég
hef örugglega borðað blýmálningu
sem barn því ég get ekki munað nöfn,“
segir hann og skellir upp úr. Við förum
inn í sýningarsalinn þar sem blasir við
okkur hús sem grafið var upp úr ösk-
unni. Með fullkomnum tækjabún-
aði er hægt að skoða húsið að innan.
Áþreifanlegar minningar um þenn-
an náttúruharmleik sem stendur okk-
ur svo nærri. „Þegar við fórum af stað
með þetta þá vildum við gera þetta
vel. Við vissum að þetta yrði erfitt ver-
kefni enda snertir þetta við viðkvæma
„Átakamaður í eðli mínu“
Hann er Eyjamaður fram í fingurgóma, upplifði gosið
og sneri til baka með fjölskyldu sinni að því loknu.
Elliði Vignisson hefur ótrúlegan áhuga á
fólki, bjó meðal vændiskvenna og heimilislausra
í Danmörku, er óhræddur við átök og segir stjórn-
málamenn vera eins og tyggjó; það muni enginn
eftir þeim þegar bragðið dofnar. Hann er óhræddur
við að heyja harða baráttu enda segist hann síst af
öllu vera átakafælinn. Í einlægu viðtali segir Elliði frá
því að hann hafi alltaf lifað forréttindalífi þrátt fyrir
að fjölskylda hans hafi ekki átt mikið af peningum,
honum hafi verið vafið inn í bómull og hann sé allt í
senn: fyrirferðarmikill, óstýrilátur og umdeildur.
Viktoría Hermannsdóttir
viktoria@dv.is
Á spjalli Meðan á heimsókn DV stóð heilsaði Elliði nánast öllumEyjamönnum sem hann
hitti. Hann segist þekkja flesta í bænum en eigi erfitt með að muna nöfn. Mynd SigTryggur Ari
„Góður óvinur er
svo verðmætur
„Ég upplifði samt
aldrei að það væru
ekki til peningar á heim-
ilinu.