Gerðir kirkjuþings - 1992, Side 94
Alla u'ð hct'ur skólinn stari'aö í þröngum og ónógum húsakynnum. cnda er hvggingu
skólaiiússins ekki næm lokiö og hei'ur ekkert miöaö i byggingarmalum hans frá úrinu
197-1. Brýnt er aö Ijúka byggmgu skólans á næstu árum svo aö hann geti verið sú
mennmgarmiðstöö og gegnt því mennmgarhlutverki sem Skálhoiti sómir og hæfir.
Fyrstu árin var rekstur skólans kostaöur af naumum tckjum Kristnisjóös og var
honum sniöinn þröngur stakkur fjdrhagslcga. Meö tilkomu laga um Skálholtsskóla, nr.
31/1977, varö brcynng á. Segja má aö frá þeim tíma hai'i rckstur skólans veriö sæmilega
tryggöur og aö fjárveitingavaldiö hafi sýnt starfinu skilning.
í lögunum er kveöiö svo á aö Skúlholtsskóli skuli starfa í "anda norrænna
lýöháskóla". Þannig var ákveöiö aö skólinn skyldi start'a sem lýðháskóli er tæki mið af
sambærilcgum skólum á Noröurlöndum og hefði svipaö námsframboð. Jafnframt er í
logunum lögö rik áhcrsla á aö skólinn skuli vinna "aö varöveislu þjóðlegrar
mcnningararfleifðar íslendinga" og starfa á grundvelli kristinnar kirkju. Frá upphafi hefur
skólinn veriö opinn fyrir heistu straumum í menningar og félagslegum efnum
samtíðarinnar og þá ekki síst á vettvangi kirkjunnar. Hefur þaö m.a. komiö fram í hinum
fjölmúrgu og merku ráöstefnum og námskeiðum sem skólinn hcfur staðið fyrir.
hegar Skálholtsskóli hóf göngu sína fvrir tæpum 20 árum haföi fjölbrautaskólunum
enn ckki veriö komið á í landinu. en voru í undirbúningi. Ætla má að tilkoma
lj'Obrautaskólanna og hið mikla námsframboö þeirra hafi stuölaö aö því aö minni þorf var
fyrir starfsemi lýöháskóla en ætlaö var þegar hann var stofnaöur, svo og það aö
lýðháskóli brautskráir ekki tolk meö nein próf eöa réttindi er opna þeim sjálfkrafa dyr
aö Oörum skólum.
Vegna þessara breyttu viöhorfa og þróunar í skólamálum hefur oröið gjörtæk breyting
á rckstri Skálholtsskóla síöustu árin. Skólinn starfar ekki lengur sem hefðbundinn
lýðháskóli innan þess ramma sem lögin frá 1977 marka honum. Hann hefur meira færst
í þaö form aö vera kirkjuleg mennmgar- og fræðslustofnun. Hefur starfsemin síðustu árin
einkum veriö í formi ráðstefnuhalds og námskeiða sem hafa verið vel sótt.
MiÖað við aðstæöur í þjóöfélaginu í dag og ríkjandi skólastefnu virðist rekstur
heföbundins lýðsháskóla ekki vera raunhæfur kostur. Með tilliti til þess telur nefndin
óhjákvæmilegt aö skólanum verði markaöur nýr farvegur með nýjum lögum. Með
frumvarpi þessu hefur nefndin leitast við að laga starfsemi skólans að þörfum
samtíöarinnar og þá einkum að þörfum kirkjunnar. Er lagt til að Skálholtsskóli heyri
alfariö undir kirkjuna. en ríkiö taki þátt f kostnaði af rekstri hans samkvæmt sérstökum
samnmgi þar aö lútandi sem er fylgiskjal meö frumvarpi þessu.
Við samningu frumvarpsins hefur nefndin tekið mið af því sem best hefur gefist í
starií skólans á undanfömum árum. Ailaöi nefndin sér upplýsinga um stari’semi skólans.
m.a. komu á fund nefndarinnar dr. Sigurður Ámi Þórðarson, fráfarandi rektor skólans, og
sr. Þorbjörn Hlynur Árnason. fulltrúi biskups í skólanefnd. Gerðu þeir grein fyrir
skólastarfi á undanförnum árum og hugmyndum sínum um framtíðarskólastarf.
Frá árinu 1975 hafa verið haldnir tónleikar í Skálholtskirkju á hverju sumri undir
stjórn og handleiðslu Helgu Ingólfsdóttur semballeikara. Hafa þetr vakáð verðskuldaða
athygli, bæði hérlendis og erlendis, notið mikillar aðsóknar og vaxandi vinsælda og verið
einn helsti vaxtarbroddurinn á Skálholtsstað síðastliðin ár. Hafa áhugamenn um
tónlistarstarf í Skálholtskirkju stofnað með sér samtök, "Collegium Musicum", sem Helga
gegnir formennsku fyrir. Komu fulltrúar samtakanna á fund nefndarinnar og skýrðu
hugmyndir sínar um framtíð kirkjutónlistarstarfs í Skálholti.
í ljósi þess mikla og góða tónlistarstarfs, sem unnið hefur verið í Skálholti á
undanfömum árum og með hliðsjón af þörfum kirkjunnar á sviði tónlistarmála, er lagt til
að starfrækt verði sérstakt kirkjutónlistarsvið við skólann og samtökin "Collegium
89