Són - 01.01.2009, Page 97

ÁSTIR HJÁLMARS HUGUMSTÓRA OG INGIBJARGAR 97
bræðra hans og loks orðaskiptum Hjálmars, Örvar-Odds og Angan-
týs (87–127). Einvígi Hjálmars og Angantýs kemur næst en öðru
hverju er vikið að Oddi og viðureign hans við berserkina (128–163).
Helsærður flytur Hjálmar síðan dánaróð sinn til Ingibjargar þar sem
hann tíundar afrek sín sem hann vann hennar vegna og rifjar um leið
upp viðskilnað þeirra (167–189). Oddur heygir síðan lík þeirra
bræðra eins og um hafði verið samið fyrir bardagann og flytur lík
Hjálmars til Svíþjóðar og aftur er sjóferð lýst á myndrænan hátt
(192–204). Þá víkur sögunni að Ingibjörgu þar sem hún situr og
saumar skyrtu á langþreyðan ástvin sinn (205–210). Síðara ris rím-
unnar er þegar Oddur leggur lík Hjálmars við fætur Ingibjargar og
flytur henni banaljóð Hjálmars. Feigðarroði færist í kinnar hennar og
hjartað springur af harmi (211–218). Oddur heygir síðan líkin sam-
an og lokar haugnum með þessum orðum: „Unnist nú í náðum vel
/ nistis brú og rekkur“ (223). Rímunni lýkur loks með þremur vísum
(228–230) þar sem Sigurður greinir frá hvenær ríman var ort áður
en hann siglir skáldskaparbát sínum á sker þagnarinnar á Bergs-
stöðum.
Óhætt er að fullyrða að hjá Sigurði rísi meðferð söguefnisins í
rímum hæst á 19. öld. Skáldleg tök hans á efninu eru víða styrk því
að sviðs- og atriðaskiptingar og samtöl eru hnitmiðuð og myndræn og
gott flæði er í framvindu efnisins. Bragarhátturinn er ferskeytt
hringhenda sem Sigurður hefur góð tök á og skáldamál hans er yfir-
leitt hnitmiðað þótt einstaka sinnum örli á hnökrum í kenningum sem
eflaust má um kenna ungum aldri höfundar.
Ríma um dauða Hjálmars hugumstóra
eftir Brynjólf Jónsson frá Minna-Núpi
Brynjólfur (1838–1914) fæddist á Minna-Núpi í Gnúpverjahreppi og
varð þar bóndi og fræðimaður. Hann ólst upp við sveitastörf og
útróðra í Grindavík en varð snemma heilsulítill og lagði eftir það fyrir
sig barnakennslu. Margt liggur eftir hann af sagnaþáttum, öðrum
þjóðlegum fróðleik, þýðingum og skáldskap og hefur margt af því
tagi verið prentað en annað er enn óprentað.37
Ríman var ort árið 1860 og er varðveitt í eiginhandarriti Brynjólfs
frá árinu 1899. Hún er alls 77 erindi og hefur ekki verið prentuð.
37 Sjá nánar um Brynjólf og rit hans Páll Eggert Ólason. Íslenzkar æviskrár I:280 auk
handritaskráa.