Són - 01.01.2009, Page 111

ÁSTIR HJÁLMARS HUGUMSTÓRA OG INGIBJARGAR 111
hjón að Hvammi í sömu sveit þar sem Hans var alllengi hreppstjóri.
Þar bjuggu þau í fimmtán ár. Síðast fluttust þau að Þóreyjarnúpi í
Línakradal og þar lést Hans.
Hans var greindur hæfileikamaður að náttúrufari og bætti sér upp
það sem hann fór á mis við í æsku. Hann varð þaullesinn í forn-
sögum, kenndi sjálfum sér dönsku og leitaði hvarvetna eftir bókum til
að lesa.49
Óvíst er hvenær kviðan er ort en hún var prentuð í Reykjavík árið
1891 í Ljóðmælum skáldsins sem sonur þess annaðist og kostaði.
Kviðan er 62 erindi og ort undir dróttkvæðum hætti en það er óvenju-
legt.50 Einnig telst óvenjulegt að Hans skiptir kviðunni í þrjá kafla:
inngang án fyrirsagnar (1–35), Kviðu Hjálmars (36–50), Haug-
setningu (51–60) og loks tvö lokaerindi (61–62). Í lifanda lífi voru
prentaðar eftir Hans Rímur af Sigurði snarfara, gefnar út á Akureyri
1883. Hans ritaði sjálfur formála og kostaði útgáfuna.
Kviðan er án mansöngs og hefst við hirðina í Uppsölum þar sem
Hjálmar og Örvar-Oddur dvelja í góðu yfirlæti. Arngrímssynir koma
þangað og Angantýr hefur upp bónorð við Ingibjörgu fyrir hönd
Hervarðar bróður síns (4). Þá er Hjálmar ekki seinn á sér að biðja
Ingibjargar og minna Yngva konung á trúmennsku sína við hann
(5–7). Málinu er skotið til Ingibjargar og ekki stendur á hennar svari:
49 Hans Pétur Hansson, sonur skáldsins, gaf út Ljóðmæli föður síns í Reykjavík árið
1891 og ritaði æviágrip hans sem hér er stuðst við.
50 Þótt kviðan sé ekki ort undir rímnaháttum heldur undir dróttkvæðum hætti tel
ég hana vel eiga heima hér innan um rímur um efnið þótt Finnur Sigmundsson
flokki hana ekki til rímna í Rímnatali II:64.
7
Sjálf kjósa mun ég ljósast
Hjálmar af ættum hilmis
hugstóran brands í órum.
8
Firn það eru ærin
ef ég væri gefin
þessum af kyni þussa,
þjóðar sem ræna blóði;
frétt hefik flest er lýtti
af fírum og Angantýri;
Arngríms burir án eiru
eyða frið, spilla griðum.
Angantýr skorar þá Hjálmar á hólm í Sámsey. Að vori kveður
Ingibjörg Hjálmar kvíðafull: