Gerðir kirkjuþings - 1999, Qupperneq 78

14. mál.
31. KIRKJUÞING. 1999.
Þski. 14.
b) Hagkvæmni.
Biskupafundur telur að nýta verði hvert embætti sem best, þ.e. að skipulagið sé
þannig úr garði gert að gætt sé hagkvæmni, skilvirkni og einfaldleika í hvívetna svo sem
kostur er svo fjármunir nýtist sem best.
c) Hagsmunir kirkjunnar í heild.
Þegar rætt er um skipan prestakalla og nýtingu prestsembætta í því sambandi verður
að hafa í huga að forsendur eru að nokkru leyti aðrar en þegar um skipan sókna er að
ræða. Málefnið varðar hagsmuni kirkjunnar í heild að miklu meira leyti en skipan sókna,
þar eð um er að ræða hagnýtingu tiltekins fjölda embætta til að sinna prestsþjónustu á
öllu landinu, þ.e. almennri sóknarprestsþjónustu auk þeirrar sérþjónustu og annarrar
sértækrar prestsþjónustu sem nauðsyn ber til að veita hverju sinni. Því verður að líta á
viðfangsefnið í heild (á landsvísu og enn fremur hvað varðar starf kirkjunnar erlendis)
fremur en eftir þrengri, staðbundnum hagsmunum. Því er mikilvægt að finna almennar
sanngimisviðmiðanir við skipan þjónustunnar. Skipulagið hlýtur að taka mið af þeim
þörfum sem ákveðið er að uppfylla hverju sinni og gerlegt er.
d) Fjárhagslegar forsendur.
Kirkjan hefur tiltölulega skýrar línur um það úr hverju hún hefur að spila til að veita
þjónustuna. Forsendumar eru gefnar í samningi milli ríkis og kirkju um kirkjueignir og
launagreiðslur presta en efni samningsins er tekið upp í 60. gr. laga nr. 78/1997, en þar
kemur fram að ríkið skuldbindur sig að greiða laun og embættiskostnað við tiltekinn
fjölda prestsembætta er miðast við fjölda skráðra þjóðkirkjumanna - nú 138 embætti, auk
tveggja vígslubiskupa og biskups. Hér ber einnig að hafa í huga að til viðbótar kosta
sóknir og ýmsar stofnanir þjóðfélagsins presta til þjónustu eða starfa innan vébanda sinna
eða á starfssviði þeirra, en slíkt er ávallt ákvörðun hlutaðeigandi sóknar eða stofnunar.
Þegar samningur milli ríkis og kirkju um launagreiðslur og kirkjujarðir sbr. 60. gr. 1.
78/1997 var gerður, var miðað við 138 prestsembætti, eins og fýrr segir, sem skiptust
með eftirfarandi hætti:
• 115 sóknarprestsembætti (og þar með prestaköll)
• 13 embætti presta
• 6 embætti sérþjónustupresta (þar af þrír prestar meðal íslendinga erlendis)
• 4 embætti héraðspresta
Önnur prestsembætti á vegum þjóðkirkjunnar eru embætti prests í
Grafarvogsprestakalli og embætti sérþjónustuprests á meginlandi Evrópu (Evrópuprests).
Þessi embætti voru utan framangreinds samnings og ákvörðun um stofnun þeirra var
tekin af stjómvöldum.
Aðrar tölulegar upplýsingar sem skipta máli í þessu sambandi eru sem hér segir:
• skráðir þjóðkirkjumenn: 246 þús. 1. desember 1998
• meðalíbúafjöldi á hvert prestakall: 2.177
• meðalíbúafjöldi á hvert prestsembætti 1.780
• fámennasta prestakallið (Amesprestakall) 71 sóknarbam (að vísu eru 45 sóknarböm í
Þingvallaprestakalli, en það embætti hefúr sérstöðu)
• fjölmennasta prestakallið (Grafarvogsprestakall) 15003 sóknarböm
• 70 mannmánuðir nýttir á ári til afleysinga/staðgengilsþjónustu vegna náms - og
veikindaleyfa.
74