Bændablaðið - 03.12.2015, Page 1

23. tölublað 2015 ▯ Fimmtudagur 3. desember ▯ Blað nr. 456 ▯ 21. árg. ▯ Upplag 32.000
Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna harðlega gagnrýnd af Slow Food-hreyfingunni:
Benda á að ekki sé minnst einu orði á
landbúnað í samkomulagsdrögum
− telja það alvarlega yfirsjón að ræða ekki um tengsl matvælaframleiðslu og loftslagsmála
Loftslagsráðstefna Sameinuðu
þjóðanna (COP21) stendur nú
yfir í París en hún var sett síðast-
liðinn mánudag. Markmiðið er að
ná samkomulagi um aðgerðir til
að draga úr losun á gróðurhúsa-
lofttegundum í heiminum til að
sporna megi við hlýnun jarðar.
Ætlunin er að það samkomulag
muni taka við af Kyoto-bókuninni
þegar hún rennur út árið 2020. Með
þessum aðgerðum freista ríki heims
þess að koma í veg fyrir að hlýnun á
jörðinni verði meiri en tvær gráður,
frá dögum iðnbyltingarinnar að telja.
Ekki orð um landbúnað
Samkomulagsdrög milli ríkjanna
voru gefin út fyrir ráðstefnuna og
gagnrýndi Slow Food-hreyfingin að
ekki væri minnst einu orði á land-
búnað á þeim 57 blaðsíðum þar sem
þau eru útlistuð. Hins vegar komi
orðið fæðuöryggi fyrir í ýmsu sam-
hengi. Í tilkynningu frá Slow Food
er því mótmælt að mikilvægi tengsla
matarframleiðslu og loftslagsmála sé
ekki viðurkennt og talað um alvar-
lega yfirsjón í því sambandi.
Það má þó ljóst vera að land-
búnaður er gríðarlega áhrifamikill
þáttur í losun gróðurhúsalofttegunda
– einkum búfjárrækt. Áætlað er að
hún losi um 14,5 prósent af því
magni gróðurhúsalofttegunda sem
losna beinlínis af manna völdum.
Nautgriparækt er þar stórtækust,
með um 65 prósenta hlutdeild.
Í sóknaráætlun ríkisstjórnarinnar
íslensku í loftslagsmálum, sem var
kynnt þann 25. nóvember síðast-
liðinn, eru þrjú verkefni af átta sem
verða unnin í samvinnu við bændur
og hagsmunasamtök þeirra.
Í verkefninu Loftslagsvænni
landbúnaður verður unninn veg-
vísir um minnkun losunar í land-
búnaði með samvinnu stjórnvalda og
Bændasamtaka Íslands. Vegvísirinn
mun taka mið af sambærilegri vinnu
í sjávarútvegi.
Í verkefninu um Eflingu skóg-
ræktar og landgræðslu verður aukið
fjármagn til skógræktar og land-
græðslu, sem á meðal annars að auka
bindingu kolefnis úr andrúmslofti.
Framkvæmdir verða auknar á árinu
2016 og stefnt að frekari styrkingu á
næstu tveimur árum eftir það. Þetta
mun skila bindingu kolefnis úr and-
rúmslofti umfram það sem verið hefði.
Þá verður eitt verkefni helgað
endurheimt votlendis. Ráðist verður
í fyrstu verkefnin undir þeim hatti
sumarið 2016.
Landbúnaðurinn leggi sitt
af mörkum
Sigurður Eyþórsson, framkvæmda-
stjóri Bændasamtaka Íslands, skrifaði
um loftslagsmálin í leiðara síð-
asta Bændablaðs. Þar sagði hann
að margir möguleikar væru fyrir
hendi og miklu skipti að landbún-
aðurinn legði sitt af mörkum í þessu
stóra verkefni. Sigurður segir að
Bændasamtök Íslands vilji vinna
með stjórnvöldum að því að útfæra
verkefni sóknaráætlunarinnar á sviði
landbúnaðar. Sett verði markmið og
farið yfir hvernig best verði að þeim
staðið til að árangur náist.
Eftir að sóknaráætlun ríkisstjórn-
arinnar var kynnt heyrðust óánægju-
raddir um að skýr markmið hefði
vantað í málaflokka landbúnaðar og
samgangna; sumsé tímasett mark-
mið um tiltekinn samdrátt eins og
komið hefði fram í vegvísi íslensks
sjávarútvegs. Þar kemur fram að
markmiðið sé að draga úr losun
koldíoxíðs um 40 prósent til 2030,
frá árinu 1990.
Sigurður segir að ekki sé von á
slíkum markmiðum af hálfu land-
búnaðarins fyrr en tími gefist til að
setjast niður með stjórnvöldum til
að útfæra markmiðin.
„Það mun taka einhvern tíma,
en mestu skiptir að útfæra mark-
miðin vel og á raunhæfan hátt.
Það er fullur stuðningur við þessa
vinnu af hálfu samtaka bænda.
Landbúnaðurinn mun vinna að því
að draga úr losun á sínu sviði en við
þurfum að undirbúa aðgerðirnar vel
til að við náum árangri,“ segir hann.
Átta verkefni í sóknaráætlun
Í sóknaráætlun eru átta verkefni út -
listuð sem miða eiga að samdrætti
á nettólosun gróðurhúsalofttegunda
á Íslandi. Áhersla verður lögð á
samstarf stjórnvalda og atvinnulífs,
samstilltar aðgerðir og breiða þátt-
töku, svo árangur geti náðst.
/smh
Þýski myndhöggvarinn Gerhard Köning er starfsmaður og leiðbeinandi á handverkstæðinu Ásgarði í Álafosskvosinni í Mosfellsbæ. Þar er eingöngu smíðað úr íslensku timbri. Á hans herðum er
öll stærri smíði eins og á garðhúsgögnum, en engar skrúfur eða naglar eru notaðir við smíðina, heldur eingöngu trénaglar og vatnshelt lím. Hann hefur verið á Íslandi síðan 2010 og hefur m.a.
− Sjá umfjöllun á bls. 22–24. Mynd / HKr.
Órjúfanleg
heild
umhverfis,
hollustu
og gæða
42
Jólamatarmarkaður
í Hörpu
28
Bændur skiptust
á skoðunum
um gerð
búvörusamninga
12