Bændablaðið - 03.12.2015, Blaðsíða 64
64 Bændablaðið | Fimmtudagur 3. desember 2015
Frá árinu 2000 koma Harpa og
Eyfi smám saman inn í búskapinn
í Bjarnanesi.
Árið 2011 er svo stofnað félags-
búið Bjarnanes með þeim Þorsteini
(fósturföður Hörpu) og Vilborgu.
Býli: Bjarnanes.
Staðsett í sveit: Nesjum í Hornafirði,
um níu kílómetra vestan við Höfn.
Ábúendur: Sigrún Harpa
Baldursdóttir og Eyjólfur Kristjónsson,
Þorsteinn Sigjónsson og Vilborg
Jónsdóttir.
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Harpa og Eyfi eiga 6 börn; Védís
Erna, Ellert Máni, Atli Dagur, Kristín
Eva, Eyjalín Harpa og Hildur Árdís.
Vilborg og Steini eiga einn strák; Jón
Snorra. Gæludýr eru hundar, kettir og
sex silkihænur..
Stærð jarðar? Var nokkuð stór en
hefur minnkað.
Gerð bús? Sauðfjárbú.
Fjöldi búfjár og tegundir?
Rúmlega 1000 vetrarfóðraðar kindur
og nokkur ótalin hross.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Árstíðabundnar breytingar á
vinnudögum eins og gengur á
sauðfjárbúi.
Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Það er allt skemmtilegt
þegar vel árar, leiðinlegast er að
sama skapi ef illa gengur.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir fimm
ár? Með svipuðu sniði vonandi.
Hvaða skoðun hafið þið á félags-
málum bænda? Okkur finnst
hlutirnir gerast hægt og viljum meiri
sýnilegan árangur.
Hvernig mun íslenskum land-
búnaði vegna í framtíðinni?
Vonandi vel en verulegra breytinga
er þörf fyrir afkomu sauðfjár-
bænda sem ekki geta endalaust
tekið á sig verðhækkanir á öllum
aðföngum.
Hvar teljið þið að helstu tækifærin
séu í útflutningi íslenskra búvara?
Hreinar afurðir án lyfja og aukaefna.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
Hangiálegg, mjólk, smjör, ostur og
egg.
Hver er vinsælasti maturinn á
heimilinu? Sauðakjöt Úr Kollumúla
matreitt að hætti húsmóðurinnar.
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Þegar ég mætti í fjárhúsin
á aðfangadagsmorgun og það hafði
sprungið vatnsleiðsla um nóttina. Þá
hefði verið gott að eiga grindahús.
Líf og lyst
Bærinn okkar
Hægelduð nautarif og danskir sykurpúðakossar
Það er fleira nautakjöt en lundir
og ribeye. Nautarif er ekki matur
sem þú setur í sjóðandi vatn held-
ur er upplagt að steikja þau við
eld eða hægelda í ofni í langan
tíma. Nautarif eru ódýr en fáir
hafa prófað þau.
Nautarif, eins og svínarif, eru
vinsæl á veitingastöðum. Fínir
staðir eru farnir að setja nautarif
á matseðlana hjá sér enda herra-
mannsmatur, frábært kjöt með fal-
legri fitu. Eins og ribeye eru rif best
með mikilli innfitu sem gefur hið
góða bragð. Fituna má síðan skera
af eftir eldun.
Það eru tveir helstu skurðir á
nautarifjum, „bak rifbein“ og „stutt
rifbein“. Það eru 13 rif á hvorri hlið
en hefðbundin stutt rif koma frá rifi
5–8. Og það er besti skurðurinn.
Þessum þremur eldunaraðferðum
mæli ég með:
1. Grilluð rif eru elduð á grilli
í langan tíma með þurrum
hita og smá viðarreyk. Það
er BBQ-nautakjöt að Texas-
stíl.
2. Kóreskt grill (Kalbi). Þegar
kjötið er skorið þunnt, mar-
ínerað og grillað á mjög
heitu grilli eins og þeir gera
í Kóreu.
3. Ofnbakað. Svona gera þeir
í Frakklandi. Þú færð mjög
safaríkt og mjög meyrt kjöt.
Frábært soð í sósuna. Við
ætlum að taka snúning á
ofnbökuðum rifjum.
Gljáð ofnbökuð stutt nautarif
› 2 x 1,5 kg nautakjöt, stutt rif
› Sjávarsalt
› Ferskur malaður svartur pipar
› Ólífuolía
› 2 hvítlauksrif
› 2 rauðlaukar
Fyrir gljáann
› 180 ml tómatsósa
› 150 ml kjötsafi (safinn af rifjunum
- fita sem er fleytt ofan af) annars
vatn og kraftur
› 4 msk. Worchestershire-sósa
› 1 tsk. enskt sinnep
› 4 teskeiðar eplaedik (eða hvítvínsedik)
› 4 teskeiðar púðursykur
Hitið ofninn í 100°C.
Brúnið rifin á pönnu eða grilli. Setjið
rif í ofnfast fat, kryddið með salti og
pipar. Úðið með ólífuolíu og nuddið
kjötið. Það má vera búið að krydda
kjötið kvöldið áður og leyfa kryddinu
að komast inn í kjötið. Lokið með
tvöföldu lagi af álpappír. Eldið í 7 til
8 klukkustundir eða þar til kjötið er
eldað í gegn og orðið mjúkt viðkomu.
Takið safann og fleytið fituna af, setj-
ið í pott. Látið malla í um 2 mínútur.
Bætið þá hráefninu í gljáann og látið
suðuna koma upp aftur. Minnkið þá
hitann og látið malla í 10 mínútur í
viðbót eða þar til sósan hefur þykkn-
að. Penslið sósuna á rifbeinin svo
þau verða fallega húðuð. Setjið rifin
í ofninn í 20 til 40 mínútur eða þar
til sósan er orðin klístruð.
Berið fram með hrásalati og því
sem var eftir af ofn-gljáa sósunni og
jafnvel rjómalöguðu kartöflumauki.
Grænt salat er gott með og ekki síður
fyrir samviskuna.
Danskir sykurpúðakossar í
súkkulaðiskel - Flødeboller
Marengs
› 1 pakki saltstangir eða kex
› 4 msk. smjör, brætt
› 2 matskeiðar sykur
› 2 matskeiðar púðursykur
Síróp
› 2 1/2 dl sykur
› 3/4 bolli vatn
› 1 dl glúkósasíróp eða agavesíróp
Skraut
› 200 g dökkt súkkulaði
› 1/2 msk. matarolía
› T.d. sykurskraut, kókosmjöl eða
þurrkuð hindber.
› 150 g marsípan, að minnsta kosti 50%
möndlur.
Skerið út marsípan í ½ cm þykkt.
Notið kökuskurðarhringi með þver-
mál sem er um 4 cm. Bakið við 200
gráður þar til hringirnir verða ljós-
brúnir.
Bætið gelatíni í kalt vatn. Þeytið
eggjahvítu með 2 msk. af sykri þar
til hvít froða fer að myndast.
Blandið vatni, sykri og glúkósasírópi
(eða Agave) í lítinn pott. Látið
blönduna eldast í 116 gráður (notið
kjöthitamæli).
Takið matarlímið úr vatninu og leysið
upp í sírópinu.
Hellið heitu sírópi yfir eggjahvíturn-
ar í þunnri bunu og haldið áfram að
þeyta á miklum hraða þar til marengs-
ið kólnar.
Bætið bragði af eigin vali til dæmis:
- 4 tsk. kakóduft
- 4 tsk. vanillusykur
Setjið í sprautupoka og sprautið ofan
á marsípanbotnana. Ekki skemmir að
setja fersk ber ofan á botninn en það
minkar geymsluþolið (setjið í frysti).
Bræðið súkkulaðið, bætið við 1/2
msk. matarolíu og dýfið kossunum
í súkkulaðið. Líka hægt að hella yfir
á grind með bakka undir sem tekur
umfram súkkulaðið.
Stráið skrauti yfir að eigin vali, til
dæmis rauðum hjörtum, sykurperlum
eða kókos.
Skoðið stutt myndband á bbl.is þar
sem sýnt er hvernig dönsku sykur-
púðakossarnir eru gerðir.
Matarkrókurinn – Bjarni Gunnar kristinsson MatreiðsluMeistari
BjarnanesHengibrú.
Illikambur.
Kambaklofi.
Gljáð ofnbökuð stutt nautarif.