Þjóðmál - 01.09.2006, Side 58

56 Þjóðmál HAUST 2006
aðist ..Yfirlýst.markmið.KFÍ,.eins.og.annarra.
deilda. heimsbyltingarsambandsins,. var.
að. steypa. lýðræðisskipulaginu. og. koma. á.
„alræði.öreiganna“,.sem.merkti.ógnarstjórn.
að.sovéskri.fyrirmynd ..Í.augum.kommúnista.
um.allan.heim,.þ ..á.m ..íslenskra,.voru.Sovét-
ríkin. fyrsta. „verkalýðsríkið“,. upphaf. að.
heimsríki.verkalýðsstéttarinnar,.sem.Sovét-
Íslandi.átti.að.sameinast.í.fyllingu.tímans .2
Hvernig.átti.íslenskt.lýðræðissamfélag.að.
bregðast.við.slíkum.flokki?..Víða.á.Vestur-
löndum.létu.stjórnvöld,.hvort.sem.þau.töld-
ust. til. hægri. eða. vinstri,. öryggisstofnanir.
sínar. hafa. gætur. á. starfsemi. kommúnista,.
Kominterns. og. sovéskra. stjórnarerindreka ..
Ráðamönnum. var. að. einhverju. leyti. ljóst,.
að. auk. byltingar-. og. undirróðursstarfsemi.
gegndi.kommúnistahreyfingin.miklu.hlut-
verki.í.njósnum.sovétstjórnarinnar.um.ver-
öld.víða ..Ekki.kemur.því.á.óvart,.þótt.víða.
hafi.verið.reynt.að.hindra.að.kommúnistar.
gegndu.embættum.eða.störfum,.sem.snertu.
öryggi. ríkja .. Kommúnistaflokkar. í. vest-
rænum. lýðræðisríkjum. fengu. þannig. að.
boða.og.vinna.að.byltingu.í.trausti.þess,.að.
stjórnvöld.hefðu.hemil.á.þeim.og.réðu.yfir.
nægum.styrk.(lögreglu.og.hers).til.að.bæla.
þá.niður,. ef.þeir. reyndu.að.gera.alvöru.úr.
því.að.hrifsa.til.sín.völdin .3.
Á.Íslandi.bjó.ríkið.hvorki.yfir.styrk.til.að.
verja.öryggi.sitt.inn.á.við.né.út.á.við ..Veik-
leiki.þess.var.varanlegur.vandi,.sem.stjórn-
völd.glímdu.við.í.nokkra.áratugi,.á.meðan.
öryggið. út. á. við. var. tryggt. í. samstarfi. við.
önnur.vestræn.ríki,.eins.og.hér.verður.lýst ...
Þegar. kommúnistar. voru. að. undirbúa.
hér.flokksstofnun.sína.á.þriðja.áratug,. leit.
dómsmálaráðherrann,. Jónas. Jónsson. frá.
Hriflu,. á. ýmsa. foringja. þeirra. sem. efnileg.
ungmenni,. er. hægt. væri. að. leiða. frá. villu.
síns. vegar. með. embættum. og. bitlingum ..
Sumir. þeirra,. eins. og. Einar. Olgeirsson,.
voru. þá. líka. enn. hálfvolgir. í. byltingar-
afstöðu.sinni .4.Sjálfstæðismenn.og.forverar.
þeirra. beittu. sér. hins. vegar. fyrir. því. að.
Reykjavíkurlögreglan. fengi. varalið,. vegna.
þess. að. hún. hefði. ekki. afl. til. að. takast. á.
við. kommúnista. og. verja. þjóðskipulagið ..
Þetta.hefði.komið.skýrast.fram.1921,.þegar.
Ólafur. Friðriksson,. forystumaður. komm-
únista,. neitaði. að. afhenda. yfirvöldum.
rússneskan. dreng,. er. hann. var. með. í.
fóstri,.en.vísa.átti.úr. landi.vegna.smitandi.
augnsjúkdóms .. Stuðningsmenn. Ólafs.
höfðu.meinað.Reykjavíkurlögreglunni,. tíu.
mönnum,. að. taka. drenginn. með. valdi. og.
deilan. hafði. snúist. upp. í. það,. hvort. ríkið.
yrði.að.láta.í.minni.pokann ..Þessi.þolraun.
hafði. endað. með. því. að. lögreglan. studd.
varaliði. („hvítliði“),. búnu. bareflum. og.
skotvopnum,.hafði.komið.lögum.yfir.Ólaf ..
Enda. þótt. forystumenn. Alþýðuflokks. og.
Framsóknarflokks. væru. andvígir. því. að.
Ólafur. tæki. lögin. í. sínar. hendur,. komu.
þeir.í.veg.fyrir.að.frumvörp.íhaldsmanna.á.
Alþingi.um.að. festa. varaliðið. í. sessi.næðu.
fram.að.ganga,.m .a ..af.ótta.við.að.því.yrði.
beitt.í.verkföllum .5..
.
Kreppan.og.byltingin
.
Árið.1929.hófst. kreppan.mikla. á.Vest-urlöndum .. Kommúnistar. fylltust.
trúarlegum. eldmóði. hvattir. áfram. af.
Komintern:.kapítalisminn.væri.í.dauðateygj-
um.og.komið.væri.að.úrslitahríðinni.milli.
kapítalismans.og.sósíalismans“ .6....Vaxandi.
byltingarmóður. og. Stalínsdýrkun. í. KFÍ.
var.einnig.til.vitnis.um.að.þar.voru.nú.að.
ná. undirtökum. menn,. sem. flokkurinn.
hafði. sent. til. náms. í. byltingarfræðum. í.
Sovétríkjunum .. Á. fjórða. áratug. stunduðu.
25–30. Íslendingar. slíkt. nám. í. Moskvu. í.
hinum. leynilega. Lenínskóla. Kominterns.
og. Vestur-háskólanum. svonefnda,. sem.
áttu.að.ala.upp.einvalalið.byltingarforingja.
í. stalínskum. anda .. Námið. fólst. einkum. í.
bóklegum. byltingarfræðum,. en. nemendur.