Þjóðmál - 01.06.2009, Qupperneq 17

Þjóðmál SUmAR 2009 15
fjárhæðir, losað um hengjur sem hefðu síðar
getað skapað fjármagnsflótta og hefði flýtt
fyrir afnámi gjaldeyrishafta . banka stjórnin
sem vildi lækka vexti sagði við Alþjóða gjald-
eyrissjóðinn: Við erum bæði með belti og
axlabönd, við búum í kjallaranum og þið
heimtið að við göng um með fallhlíf!
Fráfarandi formaður sagði meðal annars í yfirgripsmikilli ræðu sinni að mistökin
sem hann vildi biðjast afsökunar á væru þau
að fallið hefði verið frá stefnu okkar sjálf-
stæðismanna fyrir sex árum um að dreifa
eign ar haldi við einkavæðingu bankanna . Og
í ræðu sinni degi síðar tekur formaður Sam-
spill ing arinnar, – Samfylkingarinnar ætlaði ég
að segja, – í sama streng . Mistökin hafi verið
þau að „að láta dreifða eignaraðild bankanna
lönd og leið við einkavæðingu“ eins og
formaður þess flokks orðaði það . Ég get ekki
neitað því að mér þótti þetta athyglisvert .
Vegna þess að ég man ekki betur en að ég
hafi nokkuð lengi þurft að berjast fyrir þeirri
stefnu að enginn mætti eiga meira en 3–8%
í banka . Það voru ekki allir ánægðir með
þessa stefnu mína, ekki einu sinni í þessum
flokki, eins og þið munið . En hvernig skyldi
Samfylkingin hafa litið á málið . Það er mjög
fróðlegt að skoða það í ljósi orða formannsins
í gær . Hinn 12 . ágúst 1999 sagði Sighvatur
björgvinsson fyrrverandi bankamálaráðherra
og talsmaður Samfylkingarinnar:
„Ég hef ekki trú á því að gerlegt sé að setja
lög til að tryggja dreifða eignaraðild þegar
fram í sækir . Ég er alveg viss um að Davíð
Oddsson hefði aldrei orðað þessa laga-
setningu ef að þeir sem eru að kaupa fjórð-
ung í FbA væru honum þóknanlegir . Ég
tel að þetta tal forsætisráðherrans um laga -
setningu sé sprottið af því að hann vilji setja
lög sem banni jóni Ólafssyni í Skífunni að
kaupa hlutabréf .“
Og hver var skoðun félagsmálaráðherrans
í núverandi ríkisstjórn? ásta Ragnheiður
jóhann esdóttir sagði aðspurð um hug mynd-
ir mínar um dreifða eignaraðild að fjár mála-
fyrir tækjum:
„Það held ég að verði mjög erfitt og nán-
ast ekki hægt . Verðbréfamarkaðurinn á
Íslandi er frjáls og tilraunir til að tryggja
dreifða eignaraðild eða aðrar hömlur í þá
veru myndu leiða til þess að hlutur ríkisins,
þ .e . almennings, í fjármálafyrirtækjum eins
og t .d . Fjárfestingarbanka atvinnulífsins
myndi lækka stórlega í verði .“
Í ljósi viðhorfa þessara aðaltalsmanna Sam-
fylkingarinnar er furðulegt af formanni þess
flokks að ráðast á Sjálfstæðisflokkinn fyrir
það að sjónarmið um dreifða eignaraðild
væru lögð til hliðar .
En hvað segja sömu heimildir um mín
sjón armið á þessum tíma?
„Davíð Oddsson sagði m .a .: Sumar
þjóðir hafa það reyndar svo að þær binda
það í lög hversu mikil eignarhlutdeild
einstakra aðila má vera í bönkum . Ég
hygg að það sé til að mynda þannig í
noregi . Það má vel vera að slíkt gæti verið
skynsamlegt að gera einnig hér á þessu
landi . Að minnsta kosti er ekki æskilegt
að menn hafi á tilfinningunni að það séu
einhver önnur sjónarmið sem ráði stefnu
banka en almenn arðsemissjónarmið eins
og einhverjir þröngir hagsmunir ráðandi
hóps .“ Og enn sagði: „Davíð sagði að þó
nú sé tíska að tala um kjölfestufjárfesta telji
hann að í bankastofnunum geti alveg dugað
að stærstu eignaraðilar sem koma til með að
hafa leiðbeinandi forystu um rekst urinn
eigi eignarhluti á bilinu 3% til 8% .“
Það fer semsagt ekkert á milli mála hvert
ég vildi stefna annars vegar og hver var hugur
Samfylkingarinnar hinsvegar . Hún barðist
gegn dreifðri eignaraðild í bönkum .
Og aldrei skal Samfylkingin geta rætt um
banka eða fjármál án þess að þessir sömu jónar
svífi yfir þeirra vötnum og það virðist ekki
þurfa borgarnes til . Og alltaf var ég sakaður
um andúð á auð mönnum og ég væri að draga
úr og skaða út rás armöguleika snillinganna .