Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2015, Page 10

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 1. tbl. 91. árg. 20156
Sigríður Zoëga, nýorðin doktor í hjúkrunarfræði, skrifar hér um hvernig leggja má
mat á bráða verki. Þessi grein er sú fyrsta af fjórum. Í þeim greinum, sem á eftir
fylgja, verður fjallað um mat á langvinnum verkjum, mat á verkjum hjá þeim sem
ekki geta tjáð sig munnlega og mat á verkjum hjá börnum.
Verkir eru algengir meðal almennings í
samfélaginu og á sjúkrastofnunum og
hafa neikvæð áhrif á líðan og heilsutengd
lífsgæði fólks. Góð verkjameðferð er
mikilvægur þáttur heilbrigðisþjónustunnar
en hjúkrunarfræðingar gegna lykilhlutverki
í mati og meðferð verkja. Þeir gefa verkjalyf
og veita aðra meðferð við verkjum, fræða
sjúklinga og aðstandendur um verki og
Sigríður Zoëga, szoega@landspitali.is
verkjameðferð, eru málsvarar sjúklinga og
koma upplýsingum til lækna og síðast en
ekki síst meta þeir verki sem og árangur
og aukaverkanir meðferðar (Vallerand
o.fl., 2011). Mat á verkjum er fyrsta
skrefið í árangursríkri verkjameðferð en
tilgangur þessarar greinar er að lýsa
því hvernig mat á bráðum verkjum hjá
fullorðnum einstaklingum er framkvæmt.
Fjallað er um þætti í upplýsingasöfnun,
kvarða til að meta styrk verkja og hvernig
skuli meta árangur verkjameðferðar.
Tíðni bráðra verkja
Verkir eru algengir og hafa neikvæð áhrif
á líkamlega, andlega og félagslega líðan
sjúklinga (Joshi og Ogunnaike, 2005).
MAT Á BRÁÐUM VERKJUM