Þjóðmál - 01.03.2010, Qupperneq 32

30 Þjóðmál VOR 2010
skattar sem hlutfall af landsframleiðslu hafa
hækkað nú þegar frá árinu 2008 . Líklegt er
að sú hækkun sé á bilinu 5–10% . Fjármála-
ráðherra hefur látið í það skína að þeir verði
enn hækkaðir á árinu 2011 (ummæli á
Skatta degi Deloitte 12 . janúar 2010) .
Niðurstöður reikninganna eru raktar
í mynd 2 . Meginniðurstaðan er sú að því
meira sem skattar eru hækkaðir þeim mun
minni verður hagvöxturinn og þeim mun
hægar gengur að komast út úr kreppunni .
Séu t .d . skattar hækkaðir um 10% frá því
sem þeir voru árið 2008 verður hagvöxtur
miklu minni en ella hefði verið . Munar þar
einum 15% af landsframleiðslu þegar 15 ár
eru liðin (mynd 2) . Séu skattar hækkaðir
um 20% verður ekki um neinn umtals-
verðan hagvöxt að ræða frá því sem nú er,
sam kvæmt þessum reikningum .
Rétt er að vara við að taka þessa útreikn-
inga of bókstaflega . Þeir byggjast á tiltölu-
lega einföldu líkani og er umfram annað
ætlað að gefa hugmynd um þau áhrif sem
skatta hækkanir geta haft á gang efnahags-
lífsins og þær stærðargráður sem í húfi eru .
Niðurstöðurnar eru engu að síður í góðu
samræmi við nýjustu rannsóknir á áhrif-
um þess að jafna ríkissjóðshalla með skatta-
hækk un um annars vegar og niður skurði
útgjalda hins vegar (Romer og Romer 2007,
Alesina og Ardagna 2009) . Þær rannsóknir
sem grund vallaðar eru á reynslu fjölda þjóða
benda sterklega til þess að skattahækkanir
dragi úr möguleikum þeirra til hagvaxtar
síðar og séu því frá þjóðhags legu sjónarmiði
óæskilegri leið til að jafna hallarekstur hins
opinbera en lækkun ríkisútgjalda .
Tilvísanir
Romer, D . 1996 . Advanced Macroeconomics . McGraw-Hill .
Alesina, A .F . og S . Ardagna . 2009 . Large Changes in Fiscal
Policy: Taxes versus Spending . NBER Working Paper 15438 .
National Bureau of Economics Research . Cambridge, MA .
Keynes, J .M . 1936 . The General Theory of Employment, Interest
and Money . MacMillan
Romer, C and D . Romer . 2007 . Macroeconomic Effects of
Tax Change: Estimates Base don a New Measure of Fiscal
Shocks . NBER Working Paper 13264 . National Bureau of
Economics Research . Cambridge, MA .
Hagstofa Íslands . 2010 . http://www .hagstofa .is/
Mynd 2 . Áhrif skattahækkana á vöxt vergrar landsframleiðslu (hagvöxt) .