Þjóðmál - 01.03.2010, Blaðsíða 34

Þjóðmál - 01.03.2010, Blaðsíða 34
32 Þjóðmál VOR 2010 góðæristímum . Þetta gerði einnig kröfu um sveigjanlegan vinnumarkað . Það sem hins vegar gerðist var að argentínska ríkið safnaði skuldum á árunum 1991–1998 þegar hagkerfið var á fullri ferð . Þannig jukust skuldir ríkisins um fjórðung þrátt fyrir að hagvöxturinn á þessu tímabili hafi verið að meðaltali 5% á ári . Þessi aukna skuldsetning kom að hluta í staðinn fyrir peningaprentun þar sem myntráðið bannaði slíkt . Í kjölfar Asíukreppunnar 1997, Rússlandskrepp unn- ar 1998 og gengisfellingar brasilíska realsins í byrjun árs 1999 drógust umsvif saman í efnahagslífinu og var hagvöxtur neikvæður árið 1999 um 3,4% og 0,8% árið 2000 . Argentína hafði lítið svigrúm til þess að mæta efnahagssamdrættinum með því að auka ríkisútgjöld . Óbilgirni verkalýðsfélaga gerði það að verkum að sveigjanleiki á þeim hluta vinnumarkaðarins sem ekki var neðanjarðar var lítill . Argentína þurfti að lokum að leita eftir lánafyrirgreiðslu hjá Alþjóða gjaldeyrissjóðnum (AGS) í byrjun árs 2000 þar sem aðgangur að lánsfé á við- ráðanlegum kjörum var ekki lengur til staðar . Í árslok 2001 gat ríkið ekki leng ur staðið við skuldbindingar sínar að óbreyttu . Þá höfðu skuldir sem hlutfall af lands fram- leiðslu tvöfaldast á 10 árum og voru um 60% . Samhliða þessu var áhlaup á banka- kerfið í lok árs 2001, m .a . vegna þess að mikilvægur hluti eigna bankanna voru ríkis pappírar sem höfðu lækkað mikið í verði . Í byrjun árs 2002 var tengingin við bandaríkjadollar afnumin . Fór gengið á doll ar anum í tæplega fjóra pesóa en þá hafði landsframleiðsla dregist saman um fjórðung frá því árið 1998 . Verðbólga á Íslandi var mjög há um langt skeið, náði hámarki á svipuðum tíma og í Argentínu, og á seinni hluta 9 . áratugar 20 . aldar voru umræður um hvort trúverðugleiki Seðlabankans væri það lítill að það borgaði sig að taka upp erlendan gjaldmiðil . Í þessu sambandi var helst rætt um þýskt mark eða bandaríkjadollar sem fýsilega gjaldmiðla fyrir landið . Í kjölfar þjóðarsáttarsamninga 1990 má segja að menn hafi náð tökum á verðbólgunni í fyrsta skipti í mjög langan tíma . Í lok árs 1990 var verðbólga komin niður fyrir 10% og á fyrri helmingi árs 1992 var hún komin niður fyrir 5% á árs- fjórðungsgrundvelli . Tvíburakreppa, bankakreppa og efnahagskreppa Það sem gerðist á Íslandi árið 2008 var gjörólíkt efnahagskrísunni í Argentínu árið 2001 . Þar varð aukning ríkisútgjalda til þess að búa til skuldakreppu sem leiddi til greiðslufalls ríkisins . Á Íslandi var ríkið að greiða niður skuldir en neitaði að horfast í augu við galla sjálfstæðrar peningastefnu sem bjó til gríðarlegt ójafnvægi í hagkerfinu . Það er hins vegar margt líkt með því sem gerðist á Íslandi á síðustu árum og því sem gerðist í Suðaustur-Asíu á tíunda áratug síðustu aldar . Í Suðaustur-Asíu höfðu fjár- magnsflutningar verið gefnir frjálsir og höft á starfsemi banka og fjármálafyrirtækja minnkuð . Ríkisfjárlög voru í jafnvægi eða með afgangi . Ríkin ráku sjálfstæða peninga- stefnu ef frá er talið Hong Kong sem hafði tekið upp dollar í gegnum myntráð .3 Reglu- verk var bágborið og eftirlit með bönk- um og fjármálafyrirtækjum í mjög veikum skorð um . Fram til ársins 1997 var mikið inn streymi fjármagns í þessi lönd vegna þess að vextir voru háir . Þetta olli því að að hagvöxtur var mikill á þessum árum þar sem fjármagn hrúgaðist inn í löndin og mikil eignabóla átti sér stað . Um miðjan tíunda áratuginn voru öll þessi lönd með umtals- verðan viðskiptahalla sem var fjármagnaður að stórum hluta með inn streymi skamm- 3 Hong Kong kom betur en önnur ríki í Suðaustur-Asíu út úr þessari kreppu .
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Þjóðmál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.