Þjóðmál - 01.03.2010, Page 55

Þjóðmál VOR 2010 53
Hjörtur J . Guðmundsson
Staða smáríkja innan
Evrópusambandsins
Því hefur talsvert verið haldið fram í umræð um um Evrópumál hér á landi
að staða smáríkja væri sérstaklega góð innan
Evrópu sam bandsins þar sem þau hefðu áhrif
þar langt umfram stærð sína . Jafnvel hefur
verið gert að því skóna að smáríki væru á
hliðstæðum stalli og stærstu ríki sambandsins
að þessu leyti og þá hefur það sjónarmið verið
viðrað í fúlustu alvöru að í raun sé Evrópu-
sambandið smáríkjasamband . Varla þarf að
koma á óvart að þeir sem haldið hafa slíku
fram eiga það sameiginlegt að vera miklir
áhugamenn um það að koma Íslandi undir
stjórn sambandsins .
Umræðan um það hvort Ísland eigi að
ganga í Evrópusambandið eða ekki er í raun
alls ekkert flókin þó ýmsir hafi haft af því
pólitíska hagsmuni í gegnum tíðina að halda
öðru fram . Málið snýst í grunninn ein fald-
lega um það hverjir eigi að stjórna landinu
okkar? Við Íslendingar, þá annað hvort með
beinum hætti eða í gegnum kjörna full trúa
okkar, eða stjórnmálamenn sem eru kosnir
af öðrum en okkur til þess að gæta annarra
hagsmuna en þó fyrst og fremst embættis-
menn Evrópusambandsins sem enginn kýs
og hafa því ekkert lýðræðislegt umboð né
búa við nokkuð lýðræðislegt aðhald?
Innan Evrópusambandsins gildir sú megin-
regla að vægi ríkja sambandsins, og þar með
möguleikar þeirra til þess að hafa formleg
áhrif innan þess, miðast út frá því fyrst og
síðast hversu fjölmenn þau eru . Því fjölmenn-
ari sem ríkin eru því meira vægi hafa þau og
öfugt . Ísland yrði fámennasta ríkið innan
Evrópusambandsins eins og staðan er í dag
og fengi í samræmi við það að hámarki þrjú
atkvæði í ráðherraráði Evrópu sam bandsins
af samtals 342 og mest sex fulltrúa á þing
sambandsins af rúmlega 750 .
Þeir Íslendingar sem hugsanlega ættu eftir
að taka sæti í einhverjum af öðrum helztu
stofnunum Evrópusambandsins væru hins
vegar ekki fulltrúar íslenzkra hags muna
heldur aðeins eins og hverjir aðrir starfsmenn
sambandsins . T .a .m . í fram kvæmda stjórn
Evrópusambandsins, hæsta rétti sambandsins
og Seðlabanka þess . Íslenzk um fulltrúum í
þessum stofnunum væri eins og öðrum slíkum
bannað að draga taum heimalands síns og
yrðu aðeins að horfa til þess sem skilgreint er
sem heildar hagsmunir Evrópusambandsins .
Flest ríki Evrópusambandsins eru milljóna-
þjóðir og því engin smáríki sam bærileg við
Ísland . Um helmingur ríkja sam bandsins eru
með fleiri íbúa en 10 milljónir eða samtals
13 ríki . Þar af hafa um helmingurinn fleiri
tugi milljóna íbúa . Í sex ríkjum búa á bilinu