Þjóðmál - 01.06.2013, Qupperneq 15

Þjóðmál - 01.06.2013, Qupperneq 15
14 Þjóðmál SUmAR 2013 Augu og eyru úti um allt Skömmu fyrir fall Þýska alþýðulýðveld-is ins 1989 voru starfsmenn Stasi orðnir 91 .015 talsins . Til viðbótar voru 174 .000 skráðir uppljóstrarar (Mitarbeiter), en þeir voru mikilvæg viðbót við hið alsjáandi auga Stasi . Meira að segja í Vestur-Þýskalandi var Stasi með ríflega 1 .500 uppljóstrara . Um 2,5% austur-þýsku þjóðarinnar, á aldrinum 18 ára til 60, störfuðu fyrir Stasi sem var stærsti atvinnurekandi landsins . Á 40 ára tímabili, frá 1950 til 1989, þáðu 274 .000 manns föst laun frá Stasi . Talið er að einn af hverjum 63 Austur-Þjóðverjum hafi unnið með Stasi sem náði slíkum völdum yfir þjóðinni að meira að segja Gestapo-menn hefðu orðið grænir af öfund . Á sumum sviðum eru tölur enn á reiki, talið er að allt að 500 .000 manns hafi með einhverjum hætti starfað fyrir Stasi en eyðilegging gagna eftir fall Berlínarmúrsins hefur torveldað upplýsingaöflun . Fyrrverandi stjórnendur leyniþjónustunnar eins og Rainer Wiegand, sem var ofursti innan Stasi, hafa áætlað að allt að tvær milljónir manna hafi með einum eða öðrum hætti unnið fyrir Stasi . Hlutverk uppljóstraranna var að hafa augu og eyru opin í hinu daglega lífi, reka erindi fyrir tengiliði sína og leggja íbúðir sínar undir eftirlit eða fundi ef ástæða var til . Um 10 .000 hinna svokölluðu uppljóstrara voru undir 18 ára aldri . Hvað eftir annað komu börn upp um „andbyltingarstarfsemi“ for eldra sinna sem að sjálfsögðu eitraði fjöl skyldu líf . Í hverjum stigagangi var að minnsta kosti einn uppljóstrari sem gaf reglu lega skýrslu um athafnir fólks og sagði sam stundis frá öllu óvenjulegu . Það að dveljast úti við um nótt gat verið hluti af því . Hótelherbergi og jafnvel heimili voru hlaðin upptökuvélum . Skráagataeftirlitið var algert . Á Stasi- safninu getur maður ekki annað en kímt yfir tæknistigi og búnaði Stasi sem oft einkenndist af kauðskri hugkvæmni en bar þess auðvitað vitni að landið hafði ekki efni á að tæknivæða uppljóstrarakerfið . Það sem skorti í tækni var bætt upp með fjölda . Eigi að síður var kerfið skilvirkt upp að vissu marki og gríðarlegum upplýsingum um nánast allt er varðaði einkalíf borgaranna var safnað saman . Starfsskyldur starfsmanna Stasi tóku mið af heraga . Því voru engin tækifæri til að efast um tilgang tilskipana eða hika við framkvæmd þeirra . Það varðaði ströngum agaviðurlögum, fangels unum og jafnvel dauða . Stasi rak 15 héraðs- skrifstofur (Bezirksverwaltungen) og 209 svæðaskrifstofur (Kreisdienstellen) í Austur-Þýskalandi . Net stofnunarinnar náði til hvers einasta kima þjóðfélagsins . Þegar hugsað er til þess að Sovétmenn ráku til viðbótar þessu ríflega þúsund manna njósnanet í Austur-Þýskalandi þá er ljóst að erfitt var að hreyfa sig án þess
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97

x

Þjóðmál

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.