Tímarit Máls og menningar - 05.06.2001, Qupperneq 4

Þann 14. febrúar á síðastliðnu ári læddust nokkrir
ungir listamenn um Skuggahverfið í Reykjavík vopn-
aðir verkfærum, myndavélum, myndbandstökuvélum
og hljóðupptökutækjum. Stefnan var tekin á gamalt,
gult bárujárnshús sem um skeið hafði staðið autt í
hverfinu miðju. Og ástæðan – þeim fannst vanta
vettvang fyrir óháða listsköpun í Reykjavík.
Listamennirnir voru rétt að skrúfa einn gluggann af
hjörunum þegar þeim varð ljóst að í litlu samfélagi
eins og Íslandi er engin leið að laumast. Hér frétta
allir allt – ljósmyndari Morgunblaðsins var mættur á
staðinn. Blaðamaðurinn sem hringdi í kjölfarið
skammaðist svolítið yfir uppátækinu en gat þó upp-
lýst innbrotsfólkið (varla er hægt að nota orðið
innbrotsþjófar) um að húsið væri í eigu Eimskips.
Strax næsta dag hringdu hústökumennirnir í
Eimskip og þar var þeim vel tekið, „enda fyrirtækinu
ekki stætt á öðru sem aðalstyrktaraðila menningar-
borgarinnar og þetta var okkar óháða framlag til
menningarársins,“ segja þau Berglind Ágústsdóttir,
Guðni Gunnarsson, Unnar Örn Auðarson og
Gunnhildur Hauksdóttir sem bjóða tmm í kaffi.
„Eimskipsmenn voru mjög jákvæðir, þeir tóku alveg
hárrétt á málunum frá upphafi og fá þakkir fyrir.
Þeir greiða fyrir okkur rafmagnið og hafa eiginlega
gefið okkur húsið. Viðhorf Eimskips er til fyrir-
myndar, svo ekki sé minnst á Reykjavíkurborg
Kaos í gula húsinu
sjálfa.“ Þau benda þó á að enginn hiti sé á húsinu og
þótt Eimskip pungi út fyrir notkun rafmagnsofna,
hafi sýningahald að mestu legið niðri yfir háveturinn.
„Þegar voraði fór hins vegar að lifna yfir Gula húsinu
enda er starfsemi þess lífræn og stjórnar sér sjálf í
takt við árstíðirnar.“
Hústökufólkið sjálft stóð að fyrstu sýningunni í
Gula húsinu. Innbrotið var tekið upp á myndband
sem sýnt var „á vettvangi“. Síðan þá hafa á annað
hundrað manns sýnt listir sínar í Gula húsinu,
myndlistarmenn, leikarar, dansarar og skáld, auk
þess sem fjölmargir tónleikar hafa verið haldnir þar.
Uppákomurnar eru af ýmsum toga, nefna má sam-
sýningu um 50 málara, franska stuttmyndahátíð,
kynningu á hjólabrettamenningu og „Turntable art“
þar sem áhersla var lögð á plötuspilarann sem
hljóðfæri. Góði hirðirinn, nytjamarkaður Sorpu, var
með sýningu á listaverkum sem fólk hafði hent og
loks má nefna sýninguna „Innlit/Útlit“ sem Ráð-
hildur Ingadóttir og Birgir Andrésson stóðu að,
en þau ákváðu að mála húsið sjálft, Ráðhildur að
innan en Birgir að utan. Gula húsið er því í raun
grænt í dag, þökk sé Birgi.
Nokkrir listamenn eru með vinnustofur í Gula
húsinu en sýningahald þar er óttalega óskipulagt,
starfsemin einkennist af „krafti og kaos“, eins og
því er lýst fyrir tmm. Sá hópur sem haldið hefur utan
um Gula húsið er um 10-15 manns. „Í raun-
inni á enginn þetta hús og það er mikilvægt
að öllum líði hérna eins og heima hjá sér,“
segir Berglind. „Það sem kannski skiptir
mestu máli er hraðinn, hér gerist allt
„spontant“ og án ritskoðunar. Sýningum er
ekki raðað niður langt fram í tímann og því er
engin þörf á að bíða í eitt til tvö ár eftir
sýningarsal.“ Gunnhildur útskýrir skipulagið:
„Ýmist leitar fólk til okkar með hugmyndir og
fær húsið til umráða á eigin forsendum eða
við leitum til listamanna sem okkur finnast
spennandi, jafnvel til að stefna nokkrum
þeirra saman.“ Hún bendir á hversu mikið sé
að gerast í kringum Gula húsið og hug-
myndirnar séu óþrjótandi. „Ástæðan er sú að
frumkvæði virkar alltaf hvetjandi og
skapandi,“ segir hún. „Sköpunarorkan er
hreinni í Gula húsinu en víða annars staðar.“
„Eimskipsmenn litu kannski á okkur sem
krakka í upphafi og fannst hugmyndin
sniðug,“ viðurkenna Unnar og Guðni.
„Listamenn taka Gula húsið hins vegar
alvarlega, enda er þetta ekkert einsdæmi
sem við erum að gera,“ segja þeir og nefna
Suðurgötu 7 og Rauða húsið á Akureyri.
„Gula húsið hefur náð að skapa sér sess.
Galleríið sem varð til við innbrot!
Gula húsið
málað fyrir
Birgi Andrésson
Ráðhildur Ingadóttir
málar Gula húsið
að innan
tmm júní 22x27 Ó 5.6.2001 19:55 Page 4