Tímarit Máls og menningar - 05.06.2001, Síða 8
Þriðjuvíddarlist í París
Listamaðurinn Philippe Richard
Gunnar Þorsteinn Halldórsson
Það er vor í París, slæmt, og viðrar íslenskt. En
borgin er smámsaman að færast í sumarliti og fólkið
líka. Það er mórauður litur á Signu sem er enn að
flóðvæta bakka og vegi svo bílar og fólk kemst ekki
leiða sinna sem vant er; það eru ljósfjólublá blóm á
akasíutrjám, og eru fegurst trjáblóma; gul blóm og
hvít á öðrum, en tré öll grænlaufguð. Lögreglumenn
pústa svartklæddir á vegfarendur á hverju horni því
nú fjölgar óðum ferðamönnum einsog fuglum á
Íslandi og París mannmörg og ákaflega þjóða-
blandin, heimsálfablandin öllum hugsanlegum
hörundslitum; já og hinir óteljandi húsastrompar
teygja sig einsog tómir blómapottar í óskipulögðu
kaosi uppaf hverju þaki, þeir eru ryðbrúnir. Skortir nú
nokkuð á regnbogans liti nema fagurrautt og skær-
blátt? Þá er vísust leið að ganga að Pompidousafni,
Beaubourg, rörahúsinu fræga; þar eru loftræstirör
blá en rautt þar sem fólk fer um, rúllustigar og lyftur,
og allt utanáliggjandi.
litir og list
Það má víða leita litadýrðar að gleðja augað í París.
Og víða má finna Íslandstengsl. Unga fólkið getur til
að mynda brugðið sér á diskótek; þar kasta
diskókúlur öllum litum í ljósi, um gólf og veggi, og
gesti, og þar eru spilaðar heimagerðar diskó-
versjónir af lagi Bjarkar, New world, af Selmasongs;
nánast óþekkkjanlegt nema laglínan. Og sumir taka
undir og kunna textann utanbókar, aðrir dansa bara;
allir þekkja. En ég veit ekki hvort höfundurinn kunni
að meta.
Þeir sem gleðjast yfir annars konar list og litadansi
hafa átt þess kost um skeið að skoða ákaflega
sérstæða málverkasýningu listamanns að nafni
Philippe Richard. Sú sýning er kveikja þessa bréfs
og er ætlað annars vegar að kynna monsjúr þennan
Richard, hins vegar að geyma hughrif mín af
sýningunni; hún var svo skemmtileg viðbót á aðra
list sem njóta má í París, hvort sem er hin þekktu
málverk gömlu meistaranna á Louvresafni og Orsay,
eða frönsk byggingarlist sem birtist manni fegurst í
fornum kirkjum einsog St–Eustache og Sainte-
Chapelle hinni földu; sú síðarnefnda byggð á 13
mánuðum en hin á einni öld; að ógleymdum sigur-
bogum gömlum og nýjum, eða gosbrunnum á
torgum þar sem byrja og enda breiðstræti
Haussmans, Napóleonsvinar hins þriðja. Það er
margt gaman í þessari borg.
á dúk
Stundum kvikna með manni slík hughrif á mynd-
listarsýningu eða framan við einstakt verk að
gleymist ekki.
Sum listaverk kveikja hugrenningar um hversu lífið
getur verið skemmtilegt, eða dapurlegt, allt
eftir því hver stemningin er í hverju verki;
önnur vekja bara spurningar en ekki svör og
enginn skilur tilgang listamannsins sem er þá
kannski einmitt sá að vekja skilningsleysið;
kalla á ósvaranlegar spurningar og fá menn til
að ranghverfa augum og stara forviða, velta
vöngum og kolli.
Og stundum horfir maður bara glaður á mynd
án þess að hugsa nokkuð sérstakt, heldur
segir við sjálfan sig: En hvað þetta er fallegt!
Sýningin ofannefnd reyndist mér bæði falleg
og ógleymanleg, og hún var í senn litrík og
skemmtileg. Verkin eru sumstaðar flókin eins
og stærðfræðiþraut en eiga það sameiginlegt
með mörgum eldri verkum listamannsins að
kalla fram hugrenningar um margbreytileik
veraldar og margræðni, og um eðli sköpunar,
en umfram allt um samband og samleik
listamannsins og hins sem nýtur; um þátt
þess síðarnefnda í sköpuninni.
á Íslandi
Philippe Richard fæddist árið 1962 í Dijon í
Bourgognehéraði og ólst upp í litlu sveita-
þorpi þar nærri. Hann má kalla enn íslenskari
tmm júní 22x27 Ó 5.6.2001 19:55 Page 8