Félagsbréf - 01.07.1960, Blaðsíða 13

félagsbréf
11
Eftir tveggja ára dvöl í Madrid sneri
liménez aftur suður til Andalúsíu og lét
frá sér fara hvert ljóðasafnið eftir anna'ð,
þeirra á meðal Árias tristes (Sorgarsöngv-
ar - 1903), Pastorales (Hjarðljóð - 1904)
°g Jardínes lejanos (Fjarlægir garðar -
1005). Gagnrýnendur hafa nefnt [>etta
rómantíska tímahilið í skáldskap hans.
Árið 1905 fór hann til Frakklands ásamt
Harío og varð þá fyrir mjög impressjónis-
tiskum álirifuin, sem komu fram í ljóðum
hans frá þeim árum. Brátt sneri hann
samt baki við öllum stefnum, sem uppi
voru í ljóðagerð þeirra tíma og fór nú
að hera meir og meir á sjálfsta-ðum og
sterkum persónulegum einkennum, sem
eftir það urðu aðalsmerkið í skátdskap
hans.
Arið 1916 kvæntist Jiménez Zenobia
Lamprubi, systur hins látna ritstjóra José
Á. Camprubi, en lliann var stofnandi
spa;nska blaðsins La Prensa, sem gefið er
ut í New York. Dona Zenobia var fa‘dd í
New York og ldaut menntun sfna í Banda-
rikjunum. Lét Jiménez oft orð um það
falla, hve hann taldi sig hafa orðið fyrir
'niklu láni, er hann kvæntist þessari konu,
Henni hefur verið lýst sem „glaðværri,
Safaðri og raunsærri konu.“ Vann hún
taikið að því að hreinrita handrit skáldsins
húa ljóð hans undir prentun. Einnig
hefur hún unnið að þýðingum á Ijóðum
Sháldsins Tagore úr máli Hindúa.
•Skömmu eftir giftingu þeirra, árið 1917,
t Jiménez frá sér fara þá ljóðabók sína,
Sem hlotið hefur hvað mestar vinsældir,
ntan kannski prósaljóðanna um asnann
f'lóa, en lu'ln heitir Diario de un poeta
teeién casuda (Dagbók nýgifta skáldsins).
‘iina ár kom einnig út mjög vönduð út-
15ufa af Ijóðum hans frá yngri árum á
'• guin Hispanic Society í Bandaríkjunum.
■Meðan Jiménez var búsettur á Spáni
fyrir borgarastyrjöldina hafði hann um
margra ára skeið sýnt sérstakan áhuga
á menntun æskunnar þar í landi, og m. a.
beitt sér fyrir byggingu stúdentagarðs í
Madrid. Hugðist hann efla þessa starf-
semi sem mest hann mátti, en borgara-
styrjöldin koin í veg fyrir frekari áform
í þá átt. Skáldið og kona hans veittu
börnum hermanna í liði lýðræðissinna
húsaskjól á tímum borgarastyrjaldarinnar,
og síðan tóku þau að sér að stjórna brott-
flutningi barna frá Madrid, en það verk-
efni unnu þau á vegum lýðræðisstjórnar-
innar spænsku. Þegar sýnt var að Falang-
istaflokkur Francos myndi ná yfirráðúm
landsins í sínar liendur, kusu þau Juan
Ramón og Dona Zenobia að liverfa úr
landi og héldu vestur um haf. Það var árið
1936. Sneru þau aldrei aftur til Spánar
til langrar búsetu.
Á næstu árum ferðuðust þau hjón mjög
víða um Suður- og Mið-Ameríku, þar sem
spænska er töluð og Ijóð Jiménez voru
kunn.
Árið 1947 var þeim hjónum boðið að
annast kennslu við háskólann i Maryland,
Bandaríkjunum, og fluttu þau þá til liöf-
uðborgarinnar, Washington, D. C. Þessari
stöðu gegndi Jiménez til haustsins 1951, cr
þau fluttu búferlum til eyjarinnar Puerto
Rico og hann hlaut stöðu sem prófessor
við háskólann i Rió Piedras. Jafnframt
kennslustörfum sínum leiðbeindi hann
ungum skáldum og rithöfundum og valdi
úr verkum þeirra til birtingar i háskólu-
blaðinu, La Universidad.
Þegar Juan Ramón Jiménez barst sú
fregn, hinn 25. október árið 1956, að hann
hefði hlotið bókmenntaverðlaun Nóbels,
lá kona hans alvarlega sjúk og dó þremur
dögum síðar úr krabbameini. Lét hann svo
ummælt að ]>essi fregn ylli sér hryggð, þar
eð kona hans gæti ekki tekið þátt i þeirri