Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1878, Page 180

1878
170
175 aö gegna búinu, og vciðui' þar cptir aö reikna út, hvað megi ætla, að fengist árlcga í
29. nó'vbr peningum, fyrir það, sem afgangs yrði af hverri af hinum nefnclu tekjugreinum um sig,
og ber þá í stað mjólkurinnar að telja smjer það, ost og skyr, er ætlað er, að selja megi
frá jörðinni.
fcgar þannig eru fundnar allar tekjur þær, er hafa má af búinu, á að reikna út
gjöld þau, er á því hvíia, þannig að metið sje:
a, Andvirði fjenaðar þess, er ætla má, að ábúandinn hafi á jörðinni auk innstœðu-
peningsins, og á að telja sem árlegt gjald, er hvílir á búinu, 6% vexti af fje þessu.
b, Hinn eiginlegi búkostnaður, og teljast þar moð hœfrleg verkalaun bóndans og konu
hans, að svo miklu leyti þau álítast okki úttekin í framfœri því á þeim sjálfum og ó-
mögum þeirra, er jörðin veitir þeim, laun hjúa þeirra, er nauðsynleg eru á jörðinni og
kaupamanna, cnn fremur allt það er nauðsynlegt er að taka út í kaupstað eða kaupa
annarstaðar að, til þess að halda við búinu á viðunaniegan liátt, þar á rneðal j'ngja upp
luis jarðarinnar, og loksins ber að bœta við tilkostnaðinn 10% af öllum kostnaðinum, til
þess að mœta óvissum gjöldum.
e, Skatt til landssjóðs, tíund til prests, kirkju og fátœkra, amts, sj'slu og hrepps-
gjald, og önnur gjöld aö svo miklu leyti, sem þau hvíla á búinu, og þeim ekki er jafnað
niður eptir efnum og ástandi.
Eeikuingurinn yfir tekjur og gjöld af húseign er gjörður á þann hátt, að ætl-
að er á, hver leiga geti sanngjarnlega fengizt af henni, með lilliti til atvinnu þeirrar, er
sá cða þeir, cr búa í húsunum, geti liaft þar á staðnum og leigu þeirrar, er almennt
or goldin af líkum húseignum. Ef eigandi notar ekki sjálfur húseignina, en leigir liana
út að nokkru eða öllu leyti, ber að tilgreina lcigu þá, er lionum nú gelzt, og má þá
ckki virða leiguna af cigninni meir en þessa leigu, er í rauninni gelzt af henni,
þar á móti er sjálfsagt virðingarmönnunum innanhandar að virða leiguna minna, efþeim
virðist leiga sú, er eigandinn hcfir af eigninni, ósanngjarnlega há.
Meðal gjalda skal fyrst raeta hina árlegu viðgerð að húsinu og öðrum mannvirkj-
um á lóðinni og fyrningu þeirra, þar næst skal tilgreina brunabótagjald húsanna, og
loksins gjöld þau, cr hvíla á þeim til almennings sjóða (lnisaskatt, kirkjutíund, lóðar-
toll o. s. frv.).
þ>egar búið er að virða tekjur og gjöld einhverrar eignar, ber að draga liin síð-
arnefndu frá liinum fyrnefndu, og það, sem þá kemur út, cr tekjuafgangurinn.
5.
Virðinguna á eigninni, eins og hún mundi ganga kaupum og sölum, eiga virðing-
armennirnir að framkvæma með hliðsjón af tekjuafganginum eða jarðaafgjaldinu svo sam-
vizkusamlega og rœkilega, sem þeim framast or unt, og þannig að þeir geti staðfest virð-
inguna með eiði, ef krafizt verður. í sambandi hjer við verður að skýra frá, hve nær
eignin hafi síðast gengið kaupum og sölum, og hvað hún þá liafi verið seld fyrir. Sjo
virðingarverð það, sem matsmenn ákveða, mcira en eignin seldist, ber að skýra frá á-
stœðum virðingarmanna til þess (hvort jörðin hafi tekið bótum, síðan hún var seld
o. s. frv.).
6.
Sýslumenn og bœjarfógetar skulu hafa nákvæmar gætur á því, að virðingarmenn
þoir, er þeir kveðja til þess að virða fasteign, sjeu ekki skyldir eða tengdir þeim, er eign-
ina á, eður þeim, er óskar að veðsetja eignina, eins og systkinabörn cða nán-