Morgunblaðið - 12.11.2015, Blaðsíða 69

Steinari og hann kvaddi alltof
fljótt. Ég er þakklát fyrir allar
góðu stundirnar og liðsinnið sem
hann veitti mér. Vandamönnum
hans votta ég samúð mína.
Helga Jónsdóttir.
Okkar kæri vinur, Árni Stein-
ar, er látinn langt um aldur fram.
Eflaust feginn hvíldinni eftir
langa og erfiða baráttu við
krabbamein. Kynni okkar hófust
fyrir um þremur áratugum gegn-
um störf okkar að garðyrkju- og
umhverfismálum sveitarfélaga
sem við öll unnum við, þá Árni
Steinar hjá Akureyrarbæ, en við
hjá Seltjarnarnesi og Garðabæ.
Gestrisinn var hann í meira lagi,
ekki amalegt að koma í matarboð
til Árna Steinars, þá var oft glatt
á hjalla og margt skrafað. Frá-
sagnir hans lifandi og skemmti-
legar af mönnum og málefnum.
Hann var hrókur alls fagnaðar og
leitun að skemmtilegri félaga.
Við félagarnir fyrir sunnan hitt-
umst þegar Árni Steinar átti leið
suður yfir heiðar.
Árni Steinar boðaði vorið 1992
garðyrkjustjóra sveitarfélaga til
Akureyrar til formlegs stofn-
fundar Samtaka garðyrkju- og
umhverfisstjóra sveitarfélaga,
sem hans hugmynd var að
skammstafa SAMGUS. SAM-
GUS hefur síðan þróast og vaxið
í um fimmtíu félagsmenn frá um-
hverfis- og tæknideildum sveitar-
félaga og stofnunum í eigu
þeirra.
Árni Steinar fór á Alþingi, þar
fengum við einnig að fylgjast
með og loks lauk hann starfsæv-
inni sem umhverfisstjóri Fjarða-
byggðar. Hugmyndir Árna
Steinars fengu ávallt góðan
hljómgrunn enda var hann með
afbrigðum hugmyndaríkur. Aldr-
ei talaði hann illa né niðrandi um
fólk. Hann hafði mannbætandi
áhrif á alla sem umgengust hann.
Árni Steinar skilur eftir sig
þekkingu víða í samfélaginu,
hann var gerður að heiðursfélaga
SAMGUS 2014 fyrir brautryðj-
andastörf sín fyrir samtökin og
framlag til umhverfismála sveit-
arfélaga. Heiðursmerki SATS,
Samtaka tæknimanna sveitarfé-
laga, árið 2014 var Árni Steinar
sæmdur fyrir vel unnin störf á
sviði umhverfis-, framkvæmda-
og tæknimála hjá sveitarfélögum
og fyrir framtak til eflingar sam-
tökum tæknimanna sveitarfélaga
í heild og fyrir félagsstörf í þágu
samtakanna. Það er skarð höggv-
ið í raðir garðyrkju- og umhverf-
ismála hjá sveitarfélögum, en við
höldum áfram að fegra bæina
okkar og minnumst Árna Stein-
ars í verkum okkar. Við vinkonur
og félagar SAMGUS kveðjum
með trega þennan góða dreng og
sendum Valrós Árnadóttur, móð-
ur Árna Steinars, og fjölskyldu
innilegustu samúðarkveðjur.
Steinunn Árnadóttir
og Erla Bil Bjarnardóttir.
„Er það hér sem maður setur
á sig nýrnabeltin,“ sagði Árni
Steinar þegar við beygðum út á
Vestfjarðarveginn á leið til Ísa-
fjarðar. Í pólitísku samstarfi
eignast maður fáa vini – en góða.
Árni Steinar var einn slíkur.
Glaðværðin, frásagnarlistin og
einlægnin einkenndi þennan
mikla höfðingja. Betri ferða-
félaga var vart hægt að hugsa
sér. Ég minnist áranna sem við
áttum saman á þingi 1999-2003.
Við tókum oft saman sennurnar á
löngum þingfundum við and-
stæðingana og höfðum gaman af.
Árni Steinar var einstakur
baráttumaður með mikinn sann-
færingarkraft, naut alþýðuhylli
og allir vissu að honum mátti
treysta. Lýðræðisástin og lands-
byggðarmálin voru honum afar
hugleikin. Hann naut virðingar
hvar sem hann fór, glæsilegur í
fasi, flugmælskur og leiftrandi af
kímni.
Vinsældir og stefnufesta geta
kallað fram önnur viðbrögð og
fór Árni Steinar ekki varhluta af
þeim. Eftirminnilegt er þegar
honum var meinað að halda há-
tíðarræðu á Sjómannadaginn af
því að skoðanir hans í sjávarút-
vegsmálum féllu ekki að geði ráð-
andi manna.
Árni Steinar gekk til liðs við
Vinstri hreyfinguna grænt fram-
boð 1999 og bauð sig fram í Norð-
urlandskjördæmi eystra og náði
þar kjöri. Vinsældir Árna og
málafylgja áttu stóran þátt í að
VG fékk kjörna menn á þing.
Árni varð einn af varaforsetum
Alþingis og virkur í mótun stefnu
og ásýnd Vinstri grænna fyrstu
árin. Hann vildi sjá brýnustu mál
sín ná fram og verða að veruleika
og þá sérstaklega fyrir lands-
byggðina.
Hugur Árna Steinars stóð
áfram til pólitísks starfs. Við
kjördæmabreytinguna og kosn-
ingarnar 2003 færði hans sig um
set og skipaði 2. sæti á lista VG í
Norðvesturkjördæmi. Munaði
hársbreidd að hann næði kjöri.
Félagar hans minnast góðs liðs-
anda og beittrar kosningabar-
áttu. Má velta fyrir sér áhrifum
þess, ef Árna Steinars hefði notið
lengur við á Alþingi.
Árni Steinar hafði áður staðið
að stofnun Þjóðarflokksins 1987
og skorti örfá atkvæði til þess að
ná kosningu 1991 fyrir þann
flokk í Norðurlandskjördæmi
eystra.
Árni var einlægur andstæð-
ingur umsóknar og inngöngu Ís-
lands í Evrópusambandið. Í
Morgunblaðinu 6. apríl 1991 birt-
ist stutt viðtal við Árna Steinar,
þá efsta manns á lista Þjóðar-
flokksins í Norðurlandskjör-
dæmi eystra.
Þar lýsir hann pólitískri stefnu
sinni og lífssýn sem hann var alla
tíð trúr:
„Við teljum að sérstaða Ís-
lands sé það mikil að aðild að
Evrópusambandinu samrýmist
ekki hagsmunum okkar … Ég tel
að þessi bandalög leiði alltaf til
miðstýringar og að árið 2010 til
2030 muni menn slíta sig undan
miðstýringarvaldinu í Brussel
um alla Evrópu.
Hagræðingin við sameiningu
gengur kannski í einn til tvo ára-
tugi en síðan koma stöðnunarein-
kenni og hnignun sem leiða til
þess að bandalög af þessu tagi
leysast upp.“
Megi hugsjónir, einlægni og
baráttugleði Árna Steinars verða
okkur hvatning og vegvísir um
ókomin ár.
Við þökkum Árna Steinari
samferðina og geymum hlýjar
minningar frá góðum stundum
sem við áttum saman og nutum.
Blessuð veri minning Árna Stein-
ars Jóhannssonar.
Fjölskyldunni allri sendum við
einlægar samúðarkveðjur.
Jón Bjarnason og
Ingibjörg Kolka.
Góður vinur er fallinn frá. Enn
erum við minnt á að enginn fær
spornað við straumi tímans.
Það var sumarið 1977 sem
fundum okkar Árna Steinars
fyrst bar saman. Ég var þá í
mínu fyrsta sumarstarfi eftir að
hafa hafið nám í landslagsarki-
tektúr í Bretlandi og Árni Stein-
ar kom í heimsókn á teiknistof-
una. Það fór ekki á milli mála að
þarna var sterkur persónuleiki:
fyrirferðarmikill, sjálfsöruggur,
fullur af lífsgleði og í einkar vel
burstuðum skóm og straujaðri
skyrtu. Það var ekki hægt annað
en að líka vel við hann.
Líf Árna Steinars snerist um
fólk; hvort sem heldur var í gegn-
um dagleg störf eða áhugamál.
Hann hafði sterkar skoðanir og
var sérstaklega áhugasamur um
þjóðmál; virkur í félags- og
stjórnmálum og beitti sér alla tíð
fyrir hagsmunum landsbyggð-
arinnar. Hann mátti fátt aumt sjá
án þess að reyna að aðstoða á all-
an þann hátt sem hann gat. Sem
garðyrkju- og umhverfisstjóri
Akureyrar – og síðar Fjalla-
byggðar – vann hann mikið þrek-
virki og klæddi höfuðstað Norð-
urlands í þá grænu kápu sem við
þekkjum í dag. Árni Steinar hafði
einstakt lag á að ná athygli fólks
og var hrókur alls fagnaðar. Frá-
sagnargleði hans var einstök og
hann gat hrifið alla viðstadda
með sér með skemmtilegum sög-
um. Oft bjargaði hann sér fyrir
horn með hnyttinni frásögn þeg-
ar hann var illa undirbúinn fyrir
fund eða átti eftir að skila af sér
verkefni. Honum einfaldlega fyr-
irgafst allt. Gallalaus var hann þó
ekki eða fullkominn – sem betur
fer, en manni þótt ekki síður
vænt um gallana.
Nú við þáttaskil minnist ég
ógleymanlegra ferða norður í
land með góðum vinum, því höfð-
ingi var hann heim að sækja og
örlátur á allt sem hann hafði af
gefa. Ég minnist þar fallegustu
norðurljósa sem ég hef nokkurn
tíma séð. Ég minnist allra ferða-
laganna til erlendra borga þar
sem við tókum þátt í alþjóðlegu
verkefni um borgarskógrækt.
Betri ferðafélaga var vart hægt
að hugsa sér. Ég minnist ferðar
til Færeyja þar sem hann átti
eyjarnar í þrjá daga í sínum síða
frakka og vel burstuðu skóm. Ég
minnist ótal símtala og rök-
ræðna, sem oftast var stjórnað af
honum, því það var honum ein-
faldlega eðlislægt.
Hann var heimsborgari og
drengur góður.
Ég kveð góðan vin og bið hon-
um blessunar og velfarnaðar um
ókunna stigu og ljóssins heim.
Ragnhildur
Skarphéðinsdóttir.
Ungi, geðþekki og glaðlyndi
Dalvíkingurinn með harða norð-
lenska framburðinn tengist
mörgum okkar bestu minningum
frá námsárunum í Kaupmanna-
höfn. Árni Steinar var ókrýndur
leiðtogi hóps Íslendinga sem
dvaldi við nám og störf í borginni
við sundin upp úr miðjum átt-
unda áratuginum. Hann sat í
stjórn Íslendingafélagins, var líf-
ið og sálin í flestum formlegum
og óformlegum viðburðum í
Jónshúsi, var að sjálfsögðu einn
af stofnendum kórsins og lét sig
aldrei vanta á æfingar.
Árni var traustur drengur
með stórt og viðkvæmt hjarta og
mikla drauma, hann hafði gaman
af því að segja frá og hló hæst og
mest að eigin vitleysu. Hann var
sannkallaður „livskunstner“ sem
naut þess að tala um mat, elda og
borða og við leyfum okkur að
fullyrða að hann hafi verið einn
besti dansherra Kaupmanna-
hafnar.
Þegar maður er fjarri heima-
högum er fátt dýrmætara en að
eignast slíkan vin sem Árni var,
hann opnaði ekki aðeins dyrnar
að heimili sínu í Valkyriegade
fyrir okkur heldur einnig að
stórum skemmtilegum vinahópi.
Þó hann nyti dvalarinnar í Kaup-
mannahöfn var hugurinn oft
heima á Dalvík hjá mömmu hans
og systkinum og það leyndi sér
ekki hvað þau voru honum kær.
Við héldum áfram að njóta vin-
áttu Árna og einstakrar hugul-
semi eftir að við snerum aftur
heim að námi loknu, hann til að
taka við starfi garðyrkjustjóra
Akureyrarbæjar.
Með árunum skildi leiðir að
mestu en væntumþykjan var allt-
af til staðar. Við minnumst vinar
okkar með virðingu og þakklæti
og sendum móður hans, systkin-
um og fjölskyldum þeirra okkar
dýpstu samúðarkveður.
Nanna K. Christiansen,
Ester Hjartardóttir
og Sjøfn Har.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum)
Þessi orð koma í hugann þegar
við kveðjum kæran vin og sam-
starfsfélaga, Árna Steinar Jó-
hannsson.
Það var ávallt tilhlökkunarefni
að mæta á stjórnarfundi RARIK,
í blandi við alvöruna var stutt í
hlátur og skemmtilegar sögur og
sögumaðurinn nær alltaf okkar
ástkæri Árni Steinar. Það var
ótrúleg næmni hans á skoplegri
hlið mála.
Þessar sögur meiddu engan og
oftar en ekki voru þær á eigin
kostnað og þó nokkrar af ást-
kærri móður hans sem nú lifir
son sinn. Árni Steinar hafði mjög
góða nærveru, var gegnheill og
drenglundaður.
Árni átti ríkan þátt í því að
stjórnarstörfin snerust alfarið
um hagsmuni RARIK og við-
skiptamanna félagsins, en ekki
pólitískar skoðanir nefndar-
manna þó skipun þeirra sé póli-
tísk.
Árni Steinar var mjög vin-
margur og átti gott tengslanet.
Hann var mjög glöggur og fljótur
að greina málin. Duglegur að
vinna skoðunum sínum og
stefnumálum fylgi. Ef honum
þóttu stjórnvöld ekki sýna mál-
efnum nægjanlegan skilning tók
hann sér nokkurra daga frí, fór á
sinn gamla vinnustað, settist að á
kaffistofu Alþingis og ræddi svo
við þá sem málefnin varðaði hvar
í pólitík sem þeir stóðu. Þá var
Árni Steinar í essinu sínu.
Árni Steinar var mikið nátt-
úrubarn og helgaði meirihluta
starfsævinnar garðyrkjutengd-
um verkefnum. Skipulagði græn
svæði sveitarfélaga, gróðursetti
og hreinsaði fjörur. Merkilegt
hvað sumir áorka miklu á
skammri ævi.
Árni Steinar, blessaður karl-
inn, gleymdi stundum að huga að
sjálfum sér og eigin heilsu.
Við gerðum okkur grein fyrir
því að smátt og smátt dró af Árna
Steinari og nokkrir mánuðir eru
síðan kærkomnar símhringingar
á laugardagsmorgnum þögnuðu.
Vottum móður Árna Steinars
og fjölskyldu okkar dýpstu sam-
úð.
Meðstjórnendur Árna Stein-
ars í stjórn RARIK 2008-2014,
Ingibjörg Sigmundsdóttir,
Huld Aðalbjarnardóttir,
Hilmar Gunnlaugsson,
Valdimar Guðmannsson.
Árið 1979 kom til starfa hjá
Akureyrarbæ ungur og vel
menntaður garðyrkjumaður, sem
hafði þá nýlokið framhalds-
menntun í faginu við Landbún-
aðarháskólann í Kaupmanna-
höfn. Hann gerðist strax
umsvifamikill. Árni Steinar Jó-
hannsson starfaði samfellt í tutt-
ugu ár á vegum bæjarins, fyrst
sem garðyrkjustjóri og síðar sem
umhverfisstjóri.
Akureyri var á þessum árum
vel gróinn bær. Höfðu margir
ötulir frumkvöðlar unnið stór-
virki bæði innan bæjarlandsins
og í nánasta umhverfi bæjarins.
Árni tók við merki frumkvöðl-
anna.
Hann beitti sér af miklu afli
fyrir því að gróðursetja tré í bæj-
arlandinu, sem tók með tímanum
á sig gjörbreytta mynd. Árni átti
hugmyndina að því að rækta
gróðurbelti umhverfis bæinn,
sem gekk undir nafninu „græni
trefillinn“ og setur nú mikinn
svip á bæjarlandið.
Sem garðyrkju- og umhverf-
isstjóri lagði Árni Steinar sig
fram um að vera í góðu sambandi
við atvinnustarfsemi á Akureyri.
Hafa menn úr atvinnulífinu sagt
mér að hann hafi lagt sig í líma
við að greiða götu þeirra eftir því
sem mögulegt var, enda var Árni
maður greiðvikinn með afbrigð-
um og gott til hans að leita.
Leiðir okkar lágu iðulega sam-
an. Á vorin fórum við oftar en
ekki í heimsókn til Ísleifs á Vögl-
um til að undirbúa framkvæmdir,
Árni á vegum Akureyrarbæjar
og ég á mínu einkalandi. Árni var
mjög fróður um trjárækt og ör-
látur á góð ráð.
Það kom oft í hlut Árna að
taka á móti gestum á vegum Ak-
ureyrarbæjar. Í því starfi naut
Árni sín ekki síður en í umhverf-
ismálunum, enda hafði hann yndi
af því að kynnast fólki og hélt
góðu sambandi við þá mörgu sem
hann bast vinaböndum.
Árni Steinar var sannkallaður
afreksmaður á sviði umhverfis-
mála. Mun hans verða lengi
minnst fyrir þann stóra þátt sem
hann á í bæjarmyndinni, sem Ak-
ureyringar eru réttilega stoltir
af.
Árna rann til rifja hve lands-
byggðin átti erfitt með að styrkja
stöðu sína gagnvart höfuðborg-
inni. Þátttaka hans í stjórnmál-
um var ekki síst helguð því að
bæta úr þessu.
Á vegum Þjóðarflokksins, þar
sem Árni var í framboði, var höf-
uðáhersla lögð á að freista þess
að stöðva fólksflótta frá lands-
byggð til höfuðborgar. Þótt Þjóð-
arflokkurinn kæmi engum manni
að í kosningum 1991 vakti athygli
að langbestur árangur varð í
Norðurlandskjördæmi eystra,
þar sem Árni var oddviti flokks-
ins, þekktur af störfum sínum og
vinsæll.
Árni Steinar gekk síðan til liðs
við Vinstrihreyfinguna – grænt
framboð, varð þingmaður flokks-
ins kjörtímabilið 1999-2003 og
hélt áfram baráttu sinni fyrir
landsbyggðina.
Eftir að Árni lét af þing-
mennsku hóf hann störf sem um-
hverfisstjóri Fjarðabyggðar og
skilaði þar miklu starfi, sem var
metið að verðleikum.
Síðustu ár Árna Steinars voru
erfið og þjáningarfull. Sjúkdóm-
urinn sem lagðist á hann var mis-
kunnarlaus og hjó á flestar ræt-
ur. Árni var að eðlisfari stoltur
maður og vék sér undan vor-
kunn. Hann ákvað að útförin yrði
í kyrrþey. Nánustu ættingjar
Árna Steinars veittu honum þá
traustu og góðu aðhlynningu sem
hann þarfnaðist.
Þeim sendi ég mínar samúðar-
kveðjur.
Tómas I. Olrich.
Ef ég ætti að lýsa Árna Stein-
ari Jóhannssyni með einu orði
myndi ég velja lýsingarorðið
skemmtilegur. Árni Steinar var
með allra skemmtilegustu mönn-
um sem ég hef kynnst á lífsleið-
inni. Frásagnargáfu hans var við-
brugðið.
Venjulegir og að jafnaði held-
ur óspennandi atburðir, fundir og
ferðalög, urðu að litríkum og
stórskemmtilegum ævintýrum í
frásögn Árna Steinars. Reyndar
varð allt skemmtilegt í hans ná-
vist en ekki versnaði það í vel
kryddaðri frásögn að hætti
sagnameistarans.
Árni Steinar skar sig úr hópn-
um enda ekki gefinn fyrir að fara
troðnar slóðir.
Hann stendur mér fyrir hug-
skotssjónum á skjannahvítri
skyrtu og með bindi, svellfínn á
frakkanum og gljáfægðum skóm,
þegar við hin töldum okkur vera
að klæðast eftir veðri og aðstæð-
um í vindúlpum og göngukloss-
um.
Einhvern veginn kom það þó
þannig út að Árni Steinar væri sá
eini sem kynni að klæða sig, við
hin hálfafkáraleg fyrir vikið!
Árna Steinari kynntist ég
fyrst í gegnum pólitíkina. Við
buðum okkur báðir fram undir
merkjum Alþýðubandalags og
óháðra í þingkosningunum árið
1995.
Á þessum tíma var Árni Stein-
ar ekki fremur en ég reiðubúinn
að ganga inn í Alþýðubandalagið,
enda enn forystumaður Þjóðar-
flokksins.
Í kosningunum 1991 hafði
munað fáeinum atkvæðum að
þessi skeleggi formaður þess
flokks hlyti kosningu til þings í
Norðausturkjördæmi.
Við vorum ekki einir um að
koma inn í kosningabaráttuna
vorið 1995 með þessum hætti.
Það átti til dæmis við um þriðj-
unginn af framboðslista Alþýðu-
bandalags og óháðra í Reykjavík.
Í uppstokkuninni miklu í að-
draganda þingkosninganna 1999
þegar Vinstrihreyfingin – grænt
framboð og Samfylkingin urðu til
vorum við Árni Steinar sestir
saman undir árar á báti VG. Báð-
ir vorum við kjörnir á þing í þess-
um kosningum og urðu samskipti
okkar nú miklu meiri. Áður hafði
tekist með okkur góð vinátta og
bar þar aldrei skugga á.
Árni Steinar Jóhannsson var
ekki aðeins skemmtilegur maður
og vel máli farinn. Hann var
skarpgreindur og glöggskyggn á
stefnur og strauma og var jafnan
gefandi að leita til hans um mat á
aðstæðum eða bara til að spjalla.
Nú vildi ég að þær spjallstundir
hefðu orðið fleiri.
Það er mikil eftirsjá að Árna
Steinari Jóhannssyni. Fjölskyldu
hans sendi ég innilegar samúðar-
kveðjur.
Ögmundur Jónasson.
MINNINGAR 69
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. NÓVEMBER 2015
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
JÓHANNA SIGURBJÖRG
MARKÚSDÓTTIR
(Lilla),
Fensölum 6, Kópavogi,
lést í faðmi fjölskyldunnar á heimili
sínu laugardaginn 7. nóvember.
Jarðsungið verður frá Kópavogskirkju föstudaginn 13.
nóvember klukkan 13.
.
Aldís Guðmundsdóttir, Bjarni Þormóðsson,
Gerður Guðmundsdóttir, Óskar Þorbergsson,
Már Guðmundsson, Björg Sigmundsdóttir,
Berglind Guðmundsdóttir, Sigurður Björnsson,
ömmubörn og langömmubörn.
Elskulegur sonur minn, bróðir okkar og
mágur,
ÁRNI STEINAR JÓHANNSSON
umhverfisstjóri
og fyrrverandi alþingismaður,
lést á dvalarheimilinu Dalbæ, Dalvík,
sunnudaginn 1. nóvember 2015. Útför hans
fór fram í kyrrþey frá Dalvíkurkirkju mánudaginn 9. nóvember.
Við þökkum auðsýnda samúð og hlýhug við fráfall hans.
.
Valrós Árnadóttir,
Friðbjörg Jóhannsdóttir,
Helga Jóhannsdóttir,
Óli Þór Jóhannsson, Ingunn Bragadóttir.