Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Náttúrufræðingurinn - 2016, Qupperneq 53

Náttúrufræðingurinn - 2016, Qupperneq 53
125 Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags Um höfunda Tilgangurinn með erindi okkar um Surtshelli á ráðstefnunni á Hawaii í upphafi ársins 20161 var að kynna mikilvægar upplýsingar, sársaukafullt eins og það nú reyndar var, ítreka mikilvægi verndar og varðveislu þeirra fögru, áhrifamiklu og viðkvæmu náttúruminja sem okkur Íslendingum hefur verið trúað fyrir, og fá viðbrögð frá alþjóðasamfélagi hellamanna. Niðurstöður höfunda voru í takt við hugsun ráðstefnuhaldara, hellamanna á Hawaii og meginlandi Banda- ríkjanna. Í aðfaraorðum sögðu skipuleggjendur ráðstefnunnar m.a.: „Okkar á milli – hellaskoðun á Hawaii er oft misskilin, þannig að okkur finnst einfaldara að halda okkur á lágum nótum. Okkur þætti vænt um að þið dreifðuð ekki upplýsingum um hellana okkar, sérstaklega ekki á samskiptamiðlum á borð við Fésbók. Okkur þætti vænt um að þið settuð staðsetningarhnit hellisopa ekki í gagnagrunna. Ekki nota heiti hellanna, stað þeirra né neinar þær upplýsingar sem gætu leitt til frekari vitneskju um aðgang að þeim í gögnum sem hægt er að gúggla ... “ Surtshelliserindið vakti almenna samúð. Allir þekktu vandann, misvel reyndar. Örfáir í afneitun. Fyrir þeim fór lítið. Skipuleggjendur ráðstefnunnar og nokkrir ráðstefnugestir buðu fram aðstoð sína. Með þátttöku okkar á 17. alþjóðlegu hraunhellaráðstefnunni (UIS Commission on Volcanic Caves) á Hawaii í febrúar 2016 lokuðum við hringnum, ef svo má segja. Við höfum nú kynnt okkur af eigin raun helstu hraunhella og hraunhellasvæði veraldar, gaumgæft ástand hellanna, umgengni við þá og regluverk. Á ferðum okkar höfum við þingað með helstu sérfræðingum heims á sviði hraun- og kalkhella, haft við þá samráð og verið í nánum samskiptum við þá. Margir þeirra hafa komið að náttúruvernd, uppbyggingu þjóðgarða, jarðvanga, unnið grunnrannsóknir og forsenduskýrslur fyrir töku jarðminja og hella á heimsminjaskrá UNESCO og unnið að gerð sýningarhella. Engin leið er að gera nákvæma grein fyrir stöðu mála á hverjum stað. Við ætlum engu að síður að stikla á stóru. 1. Hraunhellar Asóreyja, yfir 270 talsins, njóta friðhelgi. Umferð almennings og ferðamanna er takmörkuð við valda og sérútbúna hella. Vegna jarðfræðilegrar og líffræðilegrar fjölbreytni hraunhella Asóreyja ákvað landsstjórn eyjanna að stofna sérstakan vinnuhóp (GESPEA) árið 1998. Hópurinn hefur að markmiði að rannsaka hina náttúrulegu, menningarlegu, vísindalegu og fagurfræðilegu arfleifð sem hellum Asóreyja fylgir. Vinnuhópurinn þróaði sérstakt flokkunarkerfi fyrir hellana (IPEA) og vinnur náið með hellakönnunarfélagi eyjanna, Os Montanheiros, og rannsakendum á háskólastigi á Kanaríeyjum, Madeira og víðar. 2. Jejueyja við Suður-Kóreu. Eyjan er eldbrunnin 1950 m há dyngja á stærð við Reykjanesskagann, á flekaskilum suður af Kóreuskaga. Eyjan er þjóðargersemi, Þingvellir þeirra Kóreumanna. Menn gerðu sér grein fyrir möguleikum eyjunnar fyrir ferðaþjónustu snemma á sjöunda áratugnum og hafa byggt hana markvisst upp síðan. Að uppbyggingunni koma suðurkóresk stjórnvöld, héraðsstjórn Jejueyjar, hellarannsóknafélög á Jeju og víðar í ríkinu, háskólar, innlendir og alþjóðlegir fræðimenn, skólasamfélagið og öflug sjálfboðasamtök. Viðurkenning á menningarlegu og náttúrufarslegu mikilvægi Jeju fékkst þegar hlutar eyjunnar urðu hluti af Mann- og lífhvolfsverndarsvæði UNESCO árið 2002. Eftirmáli Frh. Póst- og netfang höfunda/Authors’ addresses Árni B. Stefánsson / Gunnhildur Stefánsdóttir Kambsvegur 10 104 Reykjavík, Ísland abstef@simnet.is Höfundar eru hjónin Árni B. Stefáns son, f 1949, augnlæknir í Reykjavík og Gunnhildur Stefáns dóttir f. 1952, sjúkraliði, lyfjatæknir og aðstoðar maður augn læknis. Höfundar hafa beitt sér fyrir verndun hraunhella á innlendum og erlendum vettvangi frá 1982. Árni er stofnfélagi Hella rann sóknafélags Íslands, 1989, for maður verndunar nefndar félagins frá upphafi og starfaði einn meðan almennt félagsstarf lá niðri 2007–2011/2012. Árni hefur tekið þátt í störfum hraunhellanefndar Alþjóða-hellasamtakanna (UIS Commission on Volcanic Caves) frá 1991, er félagi í NSS, hellafélagi Bandaríkjanna (National Speleological Society) frá 1992 og CCH, Hella verndar félagi Hawaii (Cave Conservancy of Hawaii) frá 2009. Höfundar hafa kynnt sér hraunhella, kalkhella og fleiri náttúruminjar á heimsminjaskrá UNESCO víða um heim og tekið virkan þátt í hraunhellaráðstefnum Alþjóða-hellasamtakanna (UIS, Union internationale de spéléologie/International Union of Speleology) ) frá 1991. Á ferðum sínum hafa þau sigið í helstu gíghella veraldar eða skoðað með öðrum hætti, farið um vel á annað hundrað kílómetra af hraunhellisgöngum og komið á helstu dyngjur veraldar. Þau hafa lagt sig sérstaklega eftir að kynna sér ástand hraunhella, viðhorf hellamanna, verndaraðgerðir, rekstur og lagaramma á hverjum stað.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.