Jökull


Jökull - 01.01.2012, Síða 130

Jökull - 01.01.2012, Síða 130
A. Schomacker et al. Time-series of digital elevation models quantify the glacier changes over the last 50 years. Between 1960 and 1996 the glacier snout thickened 70–100 m, between 1996 and 2010 it thinned 120–150 m. In 2010, the snout was overall 20–40 m thinner than in 1960. Acknowledgements We thank the Carlsberg Foundation, the University of Iceland Research Fund, and Nordvulk for financial support to this study. The Icelandic Meteorological Office (IMO) and the Institute of Earth Sciences, Uni- versity of Iceland are acknowledged for access to the preliminary LiDAR data. Oddur Sigurðsson at IMO is thanked for providing the data on the ice marginal variations. Johannes Krüger, Alessa J. Geiger, Jirí Lehejcek and numerous glacial geology students of the University of Iceland kindly assisted during field- work. The manuscript benefited from constructive comments from two reviewers. ÁGRIP Við Sólheimajökul má lesa jöklunarsögu Nútíma á Íslandi út úr setlögum og landformum. Þar má finna marga áberandi jökulgarða og snið sem gefa upplýsingar um umhverfissögu. Í þessari grein er setlögum og landformum, sem myndast hafa á Nútíma, lýst. Aldursákvarðanir, sem byggjast á 14C kolefnisgreiningum og geimgeislunarmælingum, gefa til kynna að Sólheimajökull hafi gengið verulega langt fram fyrir u. þ. b. 1900 árum og að minni framrásir hafi átt sér stað á Litlu-ísöld eftir árið 1539. Þessar aldursákvarðanir falla vel að fyrri aldursákvörðunum sem byggðust einkum á gjóskulagafræði og afstæðum aldri jarðlaga. Með loftmyndum má sjá sögu Sólheimajökuls 1938–2010. Stafræn hæðalíkön voru búin til fyrir valin tímabil svo mæla mætti breytingar í þykkt jökul- sporðsins s. l. 50 ár. Jökulsporðurinn þykknaði um 70–100 m frá 1960 til 1996 en þynntist síðan um 120–150 m frá 1996 til 2010. Árið 2010 var jökul- sporðurinn 20–40 m þynnri en 1960. Með samanburði hæðalíkana má einnig fá upplýsingar um rof og set- myndun á svæðinu framan við Sólheimajökul. REFERENCES Abermann, J., A. Fischer, A. Lambrecht and T. Geist 2010. On the potential of very high-resolution repeat DEMs in glacial and periglacial environments. The Cryosphere 4, 53–65. Aðalgeirsdóttir, G., S. Guðmundsson, H. Björnsson, F. Pálsson, T. Jóhannesson, H. Hannesdóttir, S. Þ. Sig- urðsson and E. Berthier 2011. Modelling the 20th and 21st century evolution of Hoffellsjökull glacier, SE- Vatnajökull, Iceland. The Cryosphere 5, 961–975. Barrand, N. E., T. D. James and T. Murray 2010. Spatio- temporal variability in elevation changes of two high- Arctic valley glaciers. J. Glaciology 56, 771–780. Benn, D. I. and D. J. A. Evans 2010. Glaciers and Glacia- tion. 2nd edition. Hodder Education, London, 802 pp. Björnsson, H. 2002. Subglacial lakes and jökulhlaups in Iceland. Global and Planetary Change 35, 255–271. Björnsson, H. and F. Pálsson 2008. Icelandic glaciers. Jökull 58, 365–386. Casely, A. F. and A. J. Dugmore 2004. Climate change and ’anomalous’ glacier fluctuations: the southwest outlets of Mýrdalsjökull, Iceland. Boreas 33, 108–122. Crochet, P., T. Jóhannesson, T. Jónsson, O. Sigurðsson, H. Björnsson, F. Pálsson and I. Barstad 2007. Estimating the spatial distribution of precipitation in Iceland using a linear model of orographic precipitation. J. Hydrom- eteorology 8, 1285–1306. Dugmore, A. J. 1989. Tephrochronological studies of Holocene glacier fluctuations in south Iceland. In: J. Oerlemans (ed.). Glacier Fluctuations and Climate Change. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 37–55. Dugmore, A. J. and D. E. Sugden 1991. Do the anoma- lous fluctuations of Sólheimajökull reflect ice-divide migration? Boreas 20, 105–113. Dugmore, A. J., A. J. Newton, G. Larsen and G. T. Cook 2000. Tephrochronology, environmental change and the Norse settlement of Iceland. Environmental Ar- chaeology 5, 21–34. Dunai, T. J. 2010. Cosmogenic Nuclides. Principles, Con- cepts and Applications in the Earth Surface Sciences. Cambridge University Press, Cambridge, 187 pp. Evans, D. J. A., E. R. Phillips, J. F. Hiemstra and C. A. Auton 2006. Subglacial till: Formation, sedimentary characteristics and classification. Earth-Science Re- views 78, 115–176. Francis, P. 1993. Volcanoes. Oxford University Press, New York, 443 pp. 128 JÖKULL No. 62, 2012
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.