Jökull


Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 17

Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 17
Reviewed research article Evidence of recent fault movements in the Tungnafellsjökull fissure swarm in the Central Volcanic Zone, Iceland Þórhildur Björnsdóttir1,2 and Páll Einarsson1 1Institute of Earth Sciences, University of Iceland, Sturlugata 7, 101 Reykjavík, Iceland 2now at Akureyri Junior College, Eyrarlandsvegur 28, 600 Akureyri, Iceland thorhildur@ma.is, palli@hi.is Abstract — The volcanic system of Tungnafellsjökull lies in the Central Iceland volcanic zone near the center of the hot spot and the triple junction where the Eurasian Plate, the North-American Plate and the Hreppar Microplate meet. Holcene activity in the Tungnafellsjökull system has been very low, only two small lavas are associated with the system. The Tungnafellsjökull fissure swarm is rather short and wide compared with fissure swarms of other volcanic systems at the divergent plate boundary, 40 km long and 20 km wide. Earthquakes are not common, with usually fewer than 10 being registered per year. Due to these facts, it came as a surprise when InSAR measurements detected movements on faults in the fissure swarm of Tungnafellsjökull during the Gjálp eruption in Vatnajökull in 1996 at a distance of around 37 km from the eruption site. Ground check in 2009 and 2010 revealed evidence of recent movements on faults in the area in the form of fresh sinkholes and fractures, some of which had moved as recently as the spring of 2010. Fresh sinkholes are known to form mostly during faulting events. They are formed when surface soil is washed into underlying, widening cracks in the bedrock. Based on earthquake data and InSAR images these fault movements occurred during three tectonic events, in October 1996 during the Gjálp eruption, in August 2008 and in November 2009. The events are expressed by increased seismicity in the Tungnafellsjökull area, both in terms of number of recorded earthquakes as well as rate of seismic moment release. The earthquakes were all small. The total released seismic moment is equivalent to that of a single earthquake of magnitude 3.4.The widespread evidence of recent fault movements and the small magnitude of the earthquakes suggests that the fault activity is related to magma movements rather than tectonic faulting. INTRODUCTION Iceland is located at the mid-Atlantic plate bound- ary where two major plates meet, the North-American plate and the Eurasian plate. In addition, a microplate has been defined between two branches of the bound- ary, called the Hreppar microplate (Einarsson, 1991, 2008). The country provides the only place where a divergent part of this plate boundary can be studied on land. Being hot-spot influenced the tectonic picture of the plate boundary in Iceland is more complicated than most other mid-oceanic plate boundaries. The relative motion of the Mid-Atlantic Ridge with re- spect to the hot spot leads to ridge jumps, propagating rifts and microplate complexities. Complex fracture zones are found in the north (Tjörnes Fracture Zone) and south of the island (the South Iceland Seismic Zone), as well as volcanic zones (Reykjanes Peninsula Rift, Western Volcanic Zone, Eastern Volcanic Zone, Central Iceland Volcanic Zone and Northern Volcanic Zone) (Einarsson, 2008). The volcanic zones are made up of structural units called volcanic systems, which consist of a central volcano and transecting rift zones or fissure swarms (Sæmundsson, 1974; Jakobs- son, 1979a). A central volcano is a centrally situated JÖKULL No. 63, 2013 17
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.