Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 103

Mass balance of Mýrdalsjökull ice cap
ÁGRIP
Jöklarannsóknafélag Íslands hefur gert afkomumæl-
ingar á Mýrdalsjökli 2001 og árlega síðan 2007, en
áður var mælt 1944 og 1955. Mælistaðir frá 2007 eru
þrír á hásléttu jökulsins, á eða nærri ísaskilum í um
1350–1500 m hæð yfir sjó. Mesta þykkt snævar hefur
mælst nær 13 m syðst á sléttunni en minnst um 6 m
efst á jöklinum. Vetrarafkoman er 3,4–7,8 mwe vatns,
sumarafkoma -0,9 – -3,1 mwe og ársafkoman er mjög
breytileg milli ára og innan hásléttu jökulsins (2,1–
5,9 mwe).
Sé mæld vetrarafkoma á jöklinum borin saman
við mælda úrkomu á veðurstöðvum á Vík í Mýr-
dal og Vatnsskarðshólum má ætla að sumarúrkoma
á mælistöðum á jöklinum sé 1–1,8 m. Með hliðsjón
af mældri vetrarafkomu má ætla að meðal-ársúrkoma
á mælistöðum 2007–2011 á jöklinum sé frá 5,4 til
8,1 m vatns, eða sambærileg því sem áður hefur ver-
ið mælt og áætlað á Öræfajökli m.v. afkomumæling-
ar og samanburð við úrkomumælingar á Kvískerj-
um (Guðmundsson, 2000). Þetta er heldur meira
en áður metið með reiknilíkönum (Crochet et al.,
2007; Rögnvaldsson et al., 2004), en fyrir önnur tíma-
bil. Reikningar í þéttriðnu neti sem lýsa nákvæmlega
ástandi lofthjúpsins hafa jafnframt verið notaðir til að
kortleggja úrkomudreifinguna á jöklinum. Gott sam-
ræmi er milli reiknaðrar vetrarúrkomu á jöklinum og
mældrar vetrarafkomu á hásléttu hans, en þar er leys-
ing að vetrum hverfandi og afkoman því jöfn ákom-
unni. Vísbendingar eru um að heldur hafi dregið úr
úrkomu á jöklinum frá 2000 en það er þó ekki töl-
fræðilega marktækt. Veðurreikningarnir sýna einnig
svipaða ársúrkomu í mælistöðunum og fæst með sam-
anburði mælinga á vetrarafkomu á jöklinum við mæl-
ingar á úrkomu frá veðurstöðvum í Vík í Mýrdal og
Vatnsskarðshólum, en hermd hámarksúrkoma er yfir
10 m syðst á jöklinum á árunum 2007–2011.
REFERENCES
Ágústsson, H. and H. Ólafsson 2007. Simulating a severe
windstorm in complex terrain. Meteorol. Z. 16(1), 111–
122.
Björnsson, H. 2009. Jöklar á Íslandi. Bókaútgáfan Opna,
479 pp.
Björnsson, H. and F. Pálsson 2008. Icelandic glaciers.
Jökull 58, 365–386.
Björnsson, H., F. Pálsson and M. T. Guðmundsson 2000.
Surface and bedrock topography of the Mýrdalsjökull ice
cap, Iceland: The Katla caldera, eruption sites and routes
of jökulhlaups. Jökull 49, 29–46.
Björnsson, H., F. Pálsson and H. H. Haraldsson 2002. Mass
balance of Vatnajökull (1991–2001) and Langjökull
(1996–2001), Iceland. Jökull 51, 75–78.
Crochet, P., T. Jóhannesson, T. Jónsson, O. Sigurðsson, H.
Björnsson, F. Pálsson and I. Barstad 2007. Estimating the
spatial distribution of precipitation in Iceland using a lin-
ear model of orographic precipitation. J. Hydrometeorol.
8(6), 1285–1306.
Eyþórsson, J. 1945. Um Kötlugjá og Mýrdalsjökul. Nátt-
úrufræðingurinn 15, 145–174.
Eyþórsson, J. and H. Sigtryggsson 1971. The climate and
weather of Iceland. The Zoology of Iceland 1(3), 1–62.
Guðmundsson, M. T. 2000. Mass balance and precipitation
on the summit of Öræfajökull. SE-Iceland. Jökull 48,
49–54.
Jóhannesson, T., O. Sigurðsson, T. Laumann and M. Ken-
nett 1995. Degree-day glacier mass-balance modelling
with application to glacier in Iceland, Norway and Green-
land. J. Glaciol. 41(138), 345–358.
Nygaard, B. E. K., H. Ágústsson and K. Somfalvi-Tóth
2013. Modeling wet snow accretion on power lines: Im-
provements to previous methods using 50 years of obser-
vations. J. Appl. Meteor. Climatol., 52 (10), 2189–2203.
DOI:10.1175/JAMC-D-12-0332.1.
Ólafsson, H. and S. H. Haraldsdóttir 2003. Diurnal, sea-
sonal, and geographical variability of air temperature
limits of snow and rain. In Proc. of The joint Inter-
national Conference on Alpine Meteorology Mesoscale
Alpine Programme, Zürich, Switzerland. MeteoSwiss
and Institute for Atmospheric and Climate Science.
Available at http://www.map.ethz.ch/icam2003/ICAM-
MAP2003.htm (April 2004).
Pálsson, F., S. Guðmundsson, H. Björnsson, E. Berthier,
E. Magnússon, S. Guðmundsson and H. H. Haraldsson
2012. Mass and volume changes of Langjökull ice cap,
Iceland, ∼1890 to 2009, deduced from old maps, satellite
images and in situ mass balance measurements. Jökull
62, 81–96.
Rist, S. 1957. Snjómæling á jöklum 1954 og 1955 (Snow
survey on Icelandic glaciers 1954 and 1955). Jökull 7,
33–36.
Rögnvaldsson, Ó., P. Crochet and H. Ólafsson 2004. Map-
ping of precipitation in Iceland using numerical simula-
tion and statistical modeling. Meteorol. Z. 13(3), 209–219.
JÖKULL No. 63, 2013 103